Bước ngoặt trong cải cách hành chính

Ngày 30-6-2025, 34/34 tỉnh, thành phố trong cả nước đã đồng loạt tổ chức Lễ công bố các nghị quyết, quyết định của Trung ương và địa phương về sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã và thành lập tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Sự kiện này không chỉ đánh dấu bước chuyển về mặt tổ chức bộ máy, mà còn thể hiện quyết tâm cải cách hành chính, tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả phục vụ Nhân dân theo tinh thần đổi mới toàn diện của Đảng và Nhà nước.

Cùng cả nước, tỉnh Đồng Tháp mới được hình thành trên cơ sở sáp nhập giữa tỉnh Đồng Tháp và Tiền Giang cũ có diện tích tự nhiên 5.938,64 km², quy mô dân số 4.370.046 người (đạt 312,15% so với tiêu chuẩn) và có 102 cấp xã, phường trực thuộc.

Sau hơn 2 tháng vận hành, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp thực sự đem lại nhiều lợi ích thiết thực, hiệu quả cho người dân, doanh nghiệp; mọi thủ tục hành chính (TTHC) của người dân được giải quyết nhanh chóng...

TỔ CHỨC ĐỒNG BỘ, THỐNG NHẤT

Từ ngày 1-7-2025, hệ thống chính quyền mới tại các địa phương chính thức đi vào vận hành. Các cấp ủy, chính quyền địa phương cấp tỉnh đã tổ chức hội nghị Ban Thường vụ, Ban Chấp hành để thông qua quy chế làm việc, phân công nhiệm vụ cho cấp ủy viên, kiện toàn Ủy ban kiểm tra và xây dựng lộ trình chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cấp.

Người dân đến làm thủ tục hành chính tại các Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, phường.

100% Ban Thường vụ các cấp ủy sau hợp nhất, sáp nhập đã tổ chức Hội nghị lần thứ nhất, tập trung cho ý kiến về công tác cán bộ, một số nội dung liên quan đến công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của các cơ quan nhà nước bảo đảm hoạt động bình thường, liên tục, thông suốt; xây dựng bộ máy vận hành thực chất, hiệu quả ngay từ ngày đầu.

Một điểm nhấn nổi bật là 100% Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã, phường đã chính thức vận hành từ sáng 1-7. UBND tỉnh Đồng Tháp đã ban hành Kế hoạch số 20/KH-UBND ngày 16-7-2025 về đổi mới toàn diện việc giải quyết TTHC, cung cấp dịch vụ công không phụ thuộc vào địa giới hành chính; nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công trực tuyến, dịch vụ số cho người dân và doanh nghiệp, hướng tới cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình, cá nhân hóa và dựa trên dữ liệu; tăng cường giám sát, đánh giá và trách nhiệm giải trình của cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền trong phục vụ Nhân dân trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp.

Việc tổ chức, vận hành Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã trên địa bàn tỉnh cơ bản bảo đảm hoạt động ổn định, thông suốt, đáp ứng nhu cầu giải quyết TTHC cho người dân và doanh nghiệp tại địa phương. Hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị, đường truyền Internet và không gian làm việc được đầu tư tương đối đồng bộ.

Công chức trực tiếp làm nhiệm vụ tại Bộ phận Một cửa cấp xã đã từng bước nắm bắt quy trình xử lý TTHC, nâng cao tinh thần trách nhiệm và thái độ phục vụ. Phần mềm điều hành, Hệ thống Một cửa điện tử, Hệ thống chữ ký số đã được triển khai thống nhất đến các xã, phường, bảo đảm hỗ trợ hiệu quả việc tiếp nhận, luân chuyển, giải quyết và trả kết quả hồ sơ TTHC; phục vụ ký số trên môi trường điện tử, góp phần rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ và nâng cao tính pháp lý của các văn bản điện tử.

TINH GỌN HIỆU LỰC, HIỆU QUẢ

Về công tác cải cách tổ chức bộ máy, trên cơ sở sau hợp nhất, hiện nay, tỉnh Đồng Tháp còn 13 sở và tương đương (giảm 50% so với trước khi sắp xếp), 175 đơn vị sự nghiệp công lập thuộc UBND tỉnh và sở, ngành tỉnh (giảm 17,45% so với trước khi sắp xếp) đồng thời, so với thời điểm ngày 1-3-2025, đã giảm 85 phòng và tương đương thuộc sở (giảm 44,74% so với trước sắp xếp) và giảm 219 cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện (tương ứng giảm 100%).

Người dân đến làm thủ tục hành chính tại các Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, phường.

Công tác cải cách TTHC tạo bước chuyển rõ nét, tiếp tục được đẩy mạnh theo hướng lấy người dân làm trung tâm. Thường xuyên rà soát, đơn giản hóa nhiều TTHC, hằng năm, các địa phương đều hoàn thành tỷ lệ rà soát TTHC theo quy định (30%); tỷ lệ giải quyết TTHC đúng và trước hạn đạt 99%. Các mô hình mới như: “Không gian hành chính phục vụ”, “Công dân không viết”, “Hẹn giờ thực hiện TTHC tại nhà” được triển khai hiệu quả, nhân rộng toàn tỉnh.

Bên cạnh đó, mô hình “Chính quyền điện tử và chính quyền số”, bước đầu đem lại hiệu quả trong quản lý, điều hành. Ngoài ra, biên chế hành chính và biên chế sự nghiệp được quản lý chặt chẽ, công khai từ lập kế hoạch đến quyết định phân bổ biên chế theo quy định. Tỷ lệ tinh giản biên chế công chức và viên chức đều đạt từ 10% trở lên so với năm 2015, phản ánh nỗ lực tổ chức lại bộ máy hành chính theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả.

Công tác xây dựng và phát triển chính quyền điện tử, chính quyền số, tỉnh đã hoàn thiện hạ tầng chính quyền điện tử và từng bước chuyển sang chính quyền số. 100% các sở, ngành và tương đương xử lý hồ sơ công việc đều được xử lý trên môi trường điện tử. 100% các phòng, ban chuyên môn UBND cấp xã đều thực hiện xử lý hồ sơ trên môi trường điện tử.

Cổng dịch vụ công, hệ thống một cửa điện tử và Trung tâm điều hành thông minh (IOC), phần mềm quản lý văn bản, họp trực tuyến, thư điện tử công vụ… được khai thác đồng bộ. Tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến toàn trình đối với các TTHC đủ điều kiện ngày càng được nâng cao. Triển khai số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết TTHC tại 100% bộ phận một cửa; ứng dụng tài khoản định danh điện tử (VNeID), chữ ký số di động.

Việc vận hành mô hình chính quyền 2 cấp là dấu mốc quan trọng trong tiến trình cải cách thể chế, tổ chức bộ máy hành chính nhà nước. Dưới sự lãnh đạo sâu sát của Trung ương Đảng, sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, bước đầu đã tạo chuyển biến rõ rệt, được cán bộ, đảng viên và Nhân dân đồng tình, ủng hộ. Việc tiếp tục tháo gỡ vướng mắc, hoàn thiện thể chế và bảo đảm điều kiện thực thi trong thời gian tới là yêu cầu cấp thiết để mô hình mới phát huy hiệu quả thực chất, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Với nền tảng cải cách hành chính vững chắc và bài học kinh nghiệm sâu sắc từ 2 địa phương, tỉnh Đồng Tháp mới có cơ sở để bứt phá mạnh mẽ trong giai đoạn 2025–2030, giữ vững vị thế tiên phong trong khu vực, nâng tầm năng lực quản trị nhà nước trong thời kỳ hội nhập và chuyển đổi mô hình chính quyền số toàn diện.

LÊ PHƯƠNG