Địa điểm Tập kết ra Bắc năm 1954 tại Cao Lãnh: "Địa chỉ đỏ" giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ

(ABO) Cách đây 71 năm, vào ngày 29-10-1954, tại bến phà Cao Lãnh, một sự kiện đặc biệt đã diễn ra - cuộc đưa tiễn hàng vạn cán bộ, chiến sĩ, học sinh miền Nam tập kết ra Bắc.

Theo Hiệp định Giơ-ne-vơ, Nam bộ có 3 khu vực tập kết chuyển quân của Quân đội nhân dân Việt Nam là: Hàm Tân - Xuyên Mộc (trong thời gian 80 ngày); Cao Lãnh, Đồng Tháp Mười (100 ngày) và mũi Cà Mau (200 ngày).

Nhân dân đưa tiễn bộ đội xuống tàu tập kết ra Bắc năm 1954 (bến sông trước Dinh Quận Cao Lãnh). Ảnh: Bảo tàng tỉnh Đồng Tháp

Thị trấn Cao Lãnh, tỉnh Long Châu Sa (nay là phường Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp) được chọn làm điểm tập kết chuyển quân ra miền Bắc trong 100 ngày.

Với tinh thần “Đi vinh quang, ở anh dũng,” tỉnh Long Châu Sa đã đón tiếp và đưa tiễn trên 13.000 cán bộ, chiến sĩ, con em miền Nam và quân tình nguyện xuống tàu tập kết ra Bắc; trong đó, tỉnh Long Châu Sa có hơn 2.500 người.

Tàu chở cán bộ, bộ đội, học sinh miền Nam ra Bắc năm 1954. Ảnh: Bảo tàng tỉnh Đồng Tháp

Ngày 29-10-1954, chuyến tàu cuối cùng rời bến phà Cao Lãnh chở đoàn quân tập kết ra Bắc. Các chiến sĩ lên đường ra Bắc học tập và trở về chiến đấu giải phóng quê hương.

Trong 100 ngày tập kết, các đơn vị bộ đội đã xây dựng lại mộ Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, thân sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng xi măng có lan can sắt bao bọc chung quanh, lập bia mộ. Tấm ảnh ngôi mộ sau khi được xây dựng lại và ảnh Tiểu đoàn 311 trên đường ra viếng mộ Cụ trước khi xuống tàu tập kết ra miền Bắc đã được gửi tặng cho Bác Hồ. 

Tấm ảnh chụp bộ đội ta đứng bên mộ Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc tại Cao Lãnh - món quà đồng bào miền Nam gửi tặng - đã được Bác Hồ cất giữ như báu vật.

Khi nhận được hai bức ảnh này trong thư, Bác đặt vào hộp sơn mài màu đen để ở ngăn giá sách cao nhất của mình. Đối với Bác, hai bức ảnh này vô cùng quý giá vì thông qua nó, Bác biết được nơi an nghỉ cuối cùng của người cha mà Bác hết mực kính yêu, người cha mà khi tìm đường cứu nước trở về Bác chưa một lần được vào thăm, cho dù chỉ là thăm mộ Người - thắp cho Người một nén nhang.

Chiếc hộp tại Nhà sàn Bác Hồ - nơi mà Bác lưu giữ tấm hình kỷ vật mà Bác rất trân quý.

Để ghi dấu ấn sự kiện lịch sử trọng đại của đất nước, giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ hôm nay và mai sau, tỉnh Đồng Tháp cùng các tỉnh, thành phố có cán bộ, chiến sĩ và con em tập kết tại Cao Lãnh năm 1954 quyết tâm huy động nguồn lực khởi công xây dựng Tượng đài tưởng niệm sự kiện Tập kết năm 1954 tại Cao Lãnh và hoàn thành, đưa vào sử dụng trong năm 2019.

Tượng đài tưởng niệm sự kiện Tập kết năm 1954 tại Cao Lãnh. Ảnh: MỸ XUYÊN

Năm 2023, Địa điểm Tập kết ra Bắc năm 1954 tại Cao Lãnh được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quyết định xếp hạng là Di tích lịch sử quốc gia. Hiện di tích là “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống cách mạng, là điểm đến của người dân và du khách khi đến với tỉnh Đồng Tháp.

Nhiều sự kiện, hoạt động được tổ chức tại Địa điểm Tập kết ra Bắc năm 1954 tại Cao Lãnh. Ảnh: MỸ XUYÊN

HỒNG LÊ (tổng hợp)