Thứ Sáu, 28/11/2025, 17:57 (GMT+7)
.
KỶ NIỆM 205 NĂM NGÀY SINH PH.ĂNG-GHEN (28-11-1820 - 28-11-2025)

Ph.Ăng-ghen - "trái tim vĩ đại" trong những trái tim nhân loại

(ĐTO) Friedrich Engels (phiên âm Tiếng Việt là Phriđrich Ăngghen - gọi tắt là Ph.Ăng-ghen) là lãnh tụ thiên tài, người thầy vĩ đại của giai cấp vô sản, đã cùng Karl Marx (Các Mác) xây dựng nên lý luận chủ nghĩa xã hội khoa học, đấu tranh vì sự nghiệp giải phóng giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Ông sinh ngày 28-11-1820 ở Ba-rơ-men, tỉnh Rê-na-ni, Vương quốc Phổ (nước Đức), từ trần ngày 5-8-1895 tại Luân Đôn (Anh).

Ph.Ăng-ghen) là lãnh tụ thiên tài, người thầy vĩ đại của giai cấp vô sản,
Ph.Ăng-ghen - Lãnh tụ thiên tài, người thầy vĩ đại của giai cấp vô sản.

Ph.Ăng-ghen là người bạn, người đồng chí, người cộng sản gần gũi nhất của Các Mác, đã cùng Các Mác sáng lập nên chủ nghĩa Mác - học thuyết khoa học và cách mạng, hệ tư tưởng của giai cấp công  nhân và những người cộng sản, vũ khí tư tưởng của giai cấp công nhân trong cuộc đấu tranh xóa bỏ chế độ tư bản, xây dựng xã hội mới xã hội chủ nghĩa, cộng sản chủ nghĩa.

Ðồng thời, Ph.Ăng-ghen đã cùng Các Mác nhiệt tình truyền bá tư tưởng cách mạng, xây dựng các tổ chức cách mạng của giai cấp công nhân, trở thành lãnh tụ của phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân các nước châu Âu ở nửa cuối thế kỷ XIX.

V.I Lênin đã từng nói: “Những chuyện cổ tích thường kể lại những tấm gương cảm động về tình bạn. Giai cấp vô sản châu Âu có thể nói rằng khoa học của mình là tác phẩm sáng tạo của 2 nhà bác học kiêm chiến sĩ mà tình bạn đã vượt xa tất cả những gì là cảm động nhất trong những truyền thuyết của đời xưa kể về tình bạn của con người”.

Cống hiến đặc sắc của Ph.Ăng-ghen trong việc phát hiện sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của giai cấp công nhân là phát hiện vĩ đại thứ ba của học thuyết Mác.

Từ bỏ vị trí xuất thân của mình, Ph.Ăng-ghen đã lăn lộn, gắn bó với phong trào công nhân, với tấm lòng trung thành vô hạn và lập trường kiên định, với trí tuệ thiên tài và sự mẫn cảm về chính trị, Ph.Ăng-ghen đã quan sát, cảm nhận trực tiếp nhu cầu bức thiết của một giai cấp bị áp bức, bóc lột nặng nề nhất trong xã hội tư bản và phát hiện ra lực lượng xã hội có vai trò chủ đạo trong cuộc đấu tranh nhằm xóa bỏ áp bức, bóc lột của chủ nghĩa tư bản, xây dựng chủ nghĩa cộng sản - đó là giai cấp công nhân.

Tình bạn thủy chung, son sắt của Các Mác và Ph. Ăng-ghen - Tranh: Tư liệu (nguồn: tapchicongsan.org.vn).
Tình bạn thủy chung, son sắt của Các Mác và Ph. Ăng-ghen - Tranh: Tư liệu (nguồn: tapchicongsan.org.vn).

Cùng với Các Mác, Ph.Ăng-ghen không chỉ phát hiện ra sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, mà còn góp phần vạch ra vai trò của đội tiền phong (chính đảng) của giai cấp công nhân. Cùng với C.Mác, Ph.Ăng-ghen luôn gắn lý luận và thực tiễn đấu tranh của giai cấp công nhân vừa với tư cách nhà bác học, vừa với tư cách người thầy của giai cấp công nhân thế giới.

Ph.Ăng-ghen đã cống hiến toàn bộ nghị lực phi thường, trí tuệ uyên bác và trái tim nồng nhiệt của mình cho sự nghiệp cách mạng của giai cấp công nhân, sự nghiệp xây dựng và củng cố các đảng của giai cấp vô sản. Với tinh thần cách mạng triệt để của chủ nghĩa Mác, Ph.Ăng-ghen nêu lên một luận điểm nổi tiếng: “Chủ nghĩa xã hội từ khi trở thành khoa học, đòi hỏi phải được đối xử như là một khoa học”.

Tượng đài Các Mác và Ăng-ghen tại thủ đô Béc-Lin (Đức).
Tượng đài Các Mác và Ăng-ghen tại thủ đô Béc-Lin (Đức).

Cống hiến của Ph.Ăng-ghen đối với phong trào công nhân quốc tế được thể hiện sinh động thông qua 10 năm tồn tại của Quốc tế I và hoạt động trong phong trào công nhân quốc tế cho đến tận cuối đời. Sau khi Quốc tế I ngừng hoạt động, rồi Quốc tế II ra đời, vấn đề thống nhất phong trào công nhân quốc tế, đặc biệt là sự thống nhất tư tưởng của phong trào được Ph.Ăng-ghen hết sức quan tâm.

Ông đấu tranh mạnh mẽ, kiên quyết chống những khuynh hướng tư tưởng ảnh hưởng xấu đến phong trào công nhân, nhất là đấu tranh chống chủ nghĩa cải lương và chủ nghĩa vô chính phủ, khẳng định vị trí, vai trò quan trọng của chủ nghĩa Mác trong phong trào công nhân.

 
Mahatma Gandhi, Anh hùng dân tộc của đất nước Ấn Độ đã từng nói: “Thử thách của tình bạn là sự trợ giúp lẫn nhau trong nghịch cảnh và hơn thế, trợ giúp vô điều kiện và soi vào tình bạn vĩ đại của Mác và Ph.Ăng-ghen quả đúng như vậy.
 

Tuy xuất thân từ một gia đình tầng lớp trên, thuộc giai cấp tư sản, nhưng Ph.Ăng-ghen đã dành tất cả con tim, khối óc, tình cảm và trí tuệ cho giai cấp vô sản, hiến dâng toàn bộ cuộc đời mình cho sự nghiệp cách mạng của giai cấp công nhân, nhằm mục tiêu, lý tưởng cao đẹp là giải phóng giai cấp công nhân, giải phóng nhân dân lao động khỏi mọi ách áp bức, bóc lột.

Trong lịch sử có rất nhiều câu chuyện cảm động về tình bạn, có những câu chuyện đã đi vào văn học - nghệ thuật, để lại nhiều bài học nhân văn sâu sắc, song không có tình bạn nào có thể đẹp hơn, sáng chói hơn tình bạn giữa Các Mác và Ph.Ăng-ghen.

Chính nhờ có tình bạn ấy mà giai cấp vô sản nói riêng, nhân loại tiến bộ nói chung có được một tài sản trí tuệ vô giá: Chủ nghĩa Mác.

Trong lịch sử có rất nhiều câu chuyện cảm động về tình bạn, song không có tình bạn nào có thể đẹp hơn, sáng chói hơn tình bạn giữa Các Mác và Ph.Ăng-ghen.
Trong lịch sử có rất nhiều câu chuyện cảm động về tình bạn, song không có tình bạn nào có thể đẹp hơn, sáng chói hơn tình bạn giữa Các Mác và Ph.Ăng-ghen.

V.I Lênin cho rằng: “Không thể hiểu chủ nghĩa Mác và không thể trình bày chủ nghĩa Mác một cách hoàn chỉnh nếu không chú ý đến những tác phẩm của Ph.Ăng-ghen” và “sau bạn ông là Các Mác, Ph.Ăng-ghen là nhà bác học và người thầy lỗi lạc nhất của giai cấp vô sản hiện đại trong toàn thế giới văn minh”.

Trái tim của nhà bác học, người thầy lỗi lạc bậc nhất của giai cấp vô sản Ph.Ăng-ghen đã vĩnh viễn ra đi vào ngày 5-8-1895. Nói về ông, V.I Lênin đã khẳng định: Ph.Ăng-ghen là một “bó đuốc sáng ngời” trong những trí tuệ anh minh, là một “trái tim vĩ đại” trong những trái tim nhân loại. Mặc dù đã qua đời gần 1,5 thế kỷ, nhưng đến nay, Ph.Ăng-ghen vẫn luôn là vị lãnh tụ cách mạng vĩ đại, một bậc thiên tài trong lịch sử nhân loại.

HỒNG LÊ (tổng hợp)

.
.
.