Thư viện tỉnh Đồng Tháp: Nhiều giải pháp phát triển văn hóa đọc

Với sự bùng nổ của công nghệ và thông tin, việc đọc sách và trau dồi các kỹ năng tìm kiếm, xử lý thông tin càng trở nên cấp thiết, đặc biệt là giới trẻ. Nhận thức rõ tầm quan trọng này, Thư viện tỉnh Đồng Tháp đã không ngừng đổi mới, triển khai nhiều hoạt động thiết thực để xây dựng văn hóa đọc, hướng đến một xã hội học hỏi và phát triển bền vững.

ĐA DẠNG HÓA CÁC HOẠT ĐỘNG PHỤC VỤ BẠN ĐỌC

Những năm qua, Thư viện tỉnh Đồng Tháp - đơn vị nòng cốt trong việc phát triển văn hóa đọc đã có những bước đi sáng tạo để đưa tri thức đến gần hơn với người dân. Một trong những kết quả nổi bật nhất là việc xây dựng và phát triển nguồn tài nguyên thông tin phong phú, đa dạng.

Lãnh đạo Thư viện tỉnh (thứ 3 từ trái sang) nhận Giấy khen của Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tại Hội nghị tuyên dương điển hình tiên tiến.

Với hơn 239.000 đầu sách và hơn 553.000 bản sách, Thư viện tỉnh đã đáp ứng đáng kể nhu cầu tìm hiểu, nghiên cứu những kiến thức liên quan đến đời sống xã hội của các tầng lớp Nhân dân. Đặc biệt, việc số hóa tài liệu địa chí với hơn 6.000 trang mỗi năm đã giúp hình thành một cơ sở dữ liệu quý giá, phục vụ hiệu quả công tác nghiên cứu về lịch sử, văn hóa và con người Đồng Tháp.

Đi đôi với việc phát triển nguồn tài nguyên, Thư viện tỉnh mạnh dạn ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả phục vụ. Các nền tảng trực tuyến như: Website, Facebook, kênh Youtube, Zalo được tận dụng triệt để để giới thiệu sách, lan tỏa tinh thần đọc sách thông qua các video clip và bài viết khuyến đọc.

Trong giai đoạn dịch Covid-19, Thư viện tỉnh vẫn duy trì hoạt động trực tuyến, thu hút hàng chục nghìn lượt truy cập, chứng minh sự thích ứng linh hoạt và hiệu quả trong việc duy trì phong trào đọc sách.

Sự đổi mới còn thể hiện ở việc đa dạng hóa các hoạt động phục vụ bạn đọc, đưa sách đến với những nơi xa xôi, vùng sâu, vùng xa. Các mô hình thư viện lưu động như “Xe thư viện thông minh” và “Xe thư viện lưu động Ánh sáng tri thức” trở thành những người bạn quen thuộc của các em học sinh vùng nông thôn, mang theo hàng nghìn đầu sách đến với người dân, học sinh tại các điểm trường, các xã còn nhiều khó khăn. Theo thống kê của Thư viện tỉnh, “Xe thư viện thông minh” đã tổ chức 135 chuyến, phục vụ hơn 27.000 lượt người, với 54.000 lượt tài liệu.

“Xe thư viện lưu động Ánh sáng tri thức” trung bình 60 - 80 cuộc/năm, phục vụ hơn 30.000 lượt người, với trên 60.000 lượt tài liệu. Mỗi chuyến xe không chỉ mang theo tri thức mà còn là một ngày hội văn hóa, thu hút đông đảo người dân, học sinh tham gia, khẳng định hiệu quả của việc đưa sách đến gần dân.

Ngoài ra, Thư viện tỉnh đã phát triển các mô hình sáng kiến tiêu biểu, gắn kết sách với đời sống thực tiễn như: “Thư viện cùng nông dân làm giàu”, “Thư viện - Hành trình kết nối du lịch xanh”, cũng như nâng cao chất lượng hoạt động văn hóa đọc tại thiết chế văn hóa cơ sở; triển khai "Tủ sách khuyến học" tại các Trung tâm văn hóa học tập cộng đồng...

Đặc biệt, Thư viện tỉnh đẩy mạnh các hoạt động xã hội hóa, huy động được sự chung tay của cộng đồng và doanh nghiệp trong việc xây dựng các "Tủ sách khuyến học", tổ chức các cuộc thi, Ngày hội sách. Trong 5 năm qua, Thư viện tỉnh phối hợp trao tặng 351 "Tủ sách khuyến học" với 56.810 bản sách, tổng trị giá 3,375 tỷ đồng; tiếp nhận viện trợ từ Công ty Tài chính Shinhan Việt Nam với 2.818 bản sách thiếu nhi cùng trang thiết bị trị giá 150 triệu đồng.

Cùng với đó, phối hợp các trường học, tổ chức chính trị - xã hội tổ chức Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam, Đại sứ Văn hóa đọc, Cuộc thi “Bác Hồ trong trái tim tôi”, hội thi kể chuyện theo sách, trưng bày triển lãm sách… góp phần lan tỏa văn hóa đọc đến mọi ngõ ngách của đời sống xã hội.

Chị Trần Thị Thanh Duyên, Trưởng phòng Thông tin và Tư liệu, Thư viện tỉnh cho biết, thông qua nhiều mô hình, chương trình hoạt động thiết thực, phù hợp nhu cầu của nhiều đối tượng bạn đọc, thư viện đã trở thành điểm đến thú vị, trung tâm thông tin của người dân, hình thành thói quen sử dụng thư viện trong việc tự học, tự nghiên cứu.

Bên cạnh đó, mô hình "Thư viện lưu động kết hợp trao Tủ sách khuyến học" đã đáp ứng nhu cầu hưởng thụ sách, báo của người dân ở các xã vùng sâu, vùng xa, xã nông thôn mới, xã biên giới với phương châm “Xe đi sách ở lại”… Qua đó, thể hiện rõ vai trò của Thư viện trong công tác tuyên truyền các Đề án của tỉnh, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế, chính trị, xã hội của tỉnh nhà.

ĐẨY MẠNH CHUYỂN ĐỔI SỐ GẮN VỚI PHÁT TRIỂN VĂN HÓA ĐỌC

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác phát triển văn hóa đọc tại Đồng Tháp vẫn còn đối diện với nhiều thách thức từ các loại hình giải trí hiện đại. Trong thời đại bùng nổ của mạng xã hội, điện thoại thông minh, nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, có xu hướng dành nhiều thời gian hơn cho các hoạt động trực tuyến, thay vì đọc sách truyền thống. Điều này đòi hỏi Thư viện phải có những giải pháp sáng tạo hơn nữa để thu hút và giữ chân bạn đọc, biến sách trở thành một lựa chọn giải trí hấp dẫn và bổ ích.

Thư viện tỉnh tổ chức nhiều hoạt động phục vụ bạn đọc, đưa sách đến với những vùng sâu, vùng xa.

Theo đó, Thư viện tỉnh Đồng Tháp đề ra nhiều giải pháp trọng tâm để tiếp tục phát triển văn hóa đọc trong thời gian tới. Trong đó, tập trung đẩy mạnh chuyển đổi thông qua việc bồi dưỡng, đào tạo, tập huấn để cán bộ có đủ chuyên môn, thành thạo công nghệ, đáp ứng được yêu cầu phục vụ bạn đọc trong kỷ nguyên số.

Thư viện sẽ tập trung số hóa tài liệu địa chí, hoàn thiện thư viện điện tử, mở rộng các dịch vụ đọc sách trực tuyến để phục vụ bạn đọc mọi lúc, mọi nơi. Đồng thời, các hoạt động trực tuyến sẽ được gắn kết với các nền tảng mạng xã hội để lan tỏa thông điệp đọc sách đến nhiều người hơn.

Tăng cường công tác hợp tác với các cơ quan, doanh nghiệp, tổ chức quốc tế để bổ sung nguồn tài liệu, trang thiết bị hiện đại tạo ra nguồn lực dồi dào, giúp Thư viện thực hiện được nhiều dự án lớn hơn, quy mô hơn.

Thư viện tỉnh trang bị nhiều sách mới, thu hút bạn đọc, học sinh đến đọc sách.

Phó Giám đốc Thư viện tỉnh Dương Thị Kim Dung cho biết, Thư viện tỉnh Đồng Tháp vẫn duy trì hoạt động tại 2 cơ sở, trụ sở chính đặt tại số 1, đường Tết Mậu Thân, phường Đạo Thạnh và cơ sở 1 số 5, Phạm Hữu Lầu, phường Cao Lãnh.

Hiện tại, 2 cơ sở vẫn duy trì phục vụ tốt mọi đối tượng bạn đọc đến đăng ký và sử dụng tài liệu của Thư viện, đồng thời duy trì mô hình sáng kiến thu hút người đọc trên địa bàn hoạt động. Thư viện cải tạo, đổi mới không gian phục vụ bạn đọc theo hướng mở, thân thiện; tăng cường tổ chức các hoạt động trải nghiệm, thực hành dành cho bạn đọc.

Đồng thời, duy trì các hoạt động chuyên đề, sinh hoạt câu lạc bộ, các hoạt động đọc sách thường xuyên và định kỳ phù hợp nhiều đối tượng bạn đọc; duy trì và phát triển mô hình Thư viện lưu động mang sách và tri thức đến với học sinh và người dân ở những nơi còn khó khăn; phát triển mô hình “Thư viện cùng nông dân làm giàu”, mô hình “Thư viện - Hành trình kết nối du lịch xanh” nhằm triển khai các hoạt động phát triển văn hóa đọc kết hợp tuyên truyền phát triển hoạt động du lịch, nông nghiệp của tỉnh…

Có thể nói, phát triển văn hóa đọc là một hành trình dài đòi hỏi sự tâm huyết và nỗ lực vượt qua các khó khăn, thách thức. Với những kết quả đạt được và những giải pháp cụ thể đã đề ra, tin rằng Thư viện tỉnh Đồng Tháp sẽ tiếp tục là ngọn hải đăng soi sáng tri thức, góp phần xây dựng một xã hội học tập, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của tỉnh nhà trong tương lai.

HOÀI THU