Đồng Tháp vượt qua thách thức, tạo đà bứt phá giai đoạn mới

(ĐTO) 5 năm qua, trong bối cảnh thế giới và trong nước nhiều biến động, tỉnh Đồng Tháp không chỉ đứng vững, mà còn tạo nên những dấu ấn đậm nét trong lộ trình phát triển. Bằng tư duy “biến thách thức thành cơ hội”, Đồng Tháp khẳng định vị thế một tỉnh năng động, sáng tạo, lấy nông nghiệp làm trụ đỡ và hạ tầng làm đòn bẩy để bứt phá.

KHẲNG ĐỊNH VỊ THẾ

Theo đánh giá của UBND tỉnh tại Kỳ họp thứ 7 - HĐND tỉnh, giai đoạn 2021 - 2025, dù đối mặt với biến động bất thường từ thị trường, thiên tai và áp lực tái cơ cấu sau sáp nhập, Đồng Tháp đã chuyển hóa rào cản thành động lực tăng trưởng. 

Bằng sự đổi mới quyết liệt trong điều hành cùng sự đồng lòng của doanh nghiệp và Nhân dân nỗ lực khai thác tốt các tiềm năng, lợi thế, tỉnh đã gặt hái nhiều kết quả quan trọng, hoàn thành đạt và vượt nhiều chỉ tiêu quan trọng, khẳng định vị thế trong vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).

Kết quả nổi bật nhất của Đồng Tháp là sự ổn định trong tăng trưởng dù chịu những tác động tiêu cực từ đại dịch và đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu. 

Kinh tế tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ổn định, GRDP bình quân giai đoạn ước tăng 5,51%/năm; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, tỷ trọng khu vực phi nông nghiệp năm 2025 ước đạt 65,1%. 

Quy mô kinh tế theo giá hiện hành đạt 291.091 tỷ đồng, tăng 1,58 lần so với năm 2020. 

Điểm sáng rực rỡ trong bức tranh kinh tế chính là hoạt động thương mại - dịch vụ và xuất khẩu với những con số vượt xa kỳ vọng. Kim ngạch xuất khẩu năm 2025 ước đạt 9,208 tỷ USD, tăng trưởng bình quân 16,8%/năm, nhờ phát huy lợi thế của các ngành hàng chủ lực và tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu.

Thu nhập bình quân đầu người đạt 70,74 triệu đồng, tăng 1,42 lần so với năm 2020, phản ánh rõ kết quả của mục tiêu nâng cao đời sống Nhân dân.

Bên cạnh đó, nông nghiệp trở thành nền tảng, tiếp tục khẳng định vai trò "trụ đỡ". Tái cơ cấu nông nghiệp đạt nhiều kết quả tích cực. 

Tốc độ tăng trưởng khu vực nông - lâm - thủy sản bình quân ước đạt 3,34%/năm, cao hơn giai đoạn trước (giai đoạn 2016 - 2020 đạt 2,89%/năm). 

Kinh tế nông thôn cũng được thúc đẩy mạnh mẽ thông qua Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP), các chương trình hỗ trợ kinh tế hộ gia đình của các đoàn thể, chính quyền các cấp. 

Chương trình trở thành đòn bẩy kinh tế quan trọng, với 1.102 sản phẩm OCOP được công nhận từ 3 sao trở lên, giúp 444 chủ thể nâng cao giá trị thương hiệu và gia tăng thu nhập.

 Thu nhập bình quân đầu người được nâng lên, tỷ lệ hộ nghèo đến cuối năm 2025 dự kiến giảm còn 0,81%. Kết quả này tạo ra nền tảng vững chắc để tiếp tục phát triển nông thôn một cách toàn diện, bền vững.

Các động lực tăng trưởng mới tiếp tục phát huy hiệu quả, nhất là hạ tầng giao thông - logistics. Hàng loạt dự án chiến lược như Trung Lương - Mỹ Thuận, Mỹ Thuận - Cần Thơ, Cao Lãnh - An Hữu, các tuyến kết nối liên tỉnh, liên vùng được triển khai và đưa vào sử dụng, tạo bước đột phá trong thu hút đầu tư và lưu thông hàng hóa, đặt nền tảng cho phát triển kinh tế vùng sinh thái của Đồng Tháp. 

Môi trường đầu tư, kinh doanh được cải thiện mạnh mẽ. Tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội giai đoạn 2021 - 2025 ước đạt hơn 344 nghìn tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch. Công tác phát triển doanh nghiệp đạt kết quả tích cực với 8.378 doanh nghiệp thành lập mới, tăng hơn 42% so với giai đoạn trước và vượt 18% so với kế hoạch.

Du lịch phục hồi mạnh, thu hút khoảng 25 triệu lượt khách; văn hóa bản địa, sinh thái nông nghiệp được khai thác hiệu quả, góp phần mở rộng không gian dịch vụ. 

Phong trào khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo có bước phát triển rõ nét, nhiều mô hình mới được triển khai, tỉnh được vinh danh là “Địa phương tiêu biểu xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp”, góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo, trở thành động lực của tăng trưởng mới.

Giai đoạn này cũng ghi dấu ấn khi tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới cấp tỉnh, một thành quả nổi bật và toàn diện, làm thay đổi căn bản diện mạo khu vực nông thôn.

Văn hóa - xã hội nhiều tiến bộ, giáo dục - y tế được đầu tư theo hướng hiện đại, gắn đổi mới mô hình chăm sóc sức khỏe với chuyển đổi số. Các giá trị văn hóa được gìn giữ, phong trào văn hóa - thể thao phát triển rộng khắp… Quốc phòng - an ninh được giữ vững; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

NHẬN DIỆN NHỮNG "ĐIỂM NGHẼN" VÀ LỘ TRÌNH BỨT PHÁ GIAI ĐOẠN MỚI

Theo đánh giá của UBND tỉnh, dù đạt được nhiều kết quả quan trọng, một số chỉ tiêu kinh tế chưa đạt mục tiêu Nghị quyết. Tốc độ tăng trưởng kinh tế, GRDP bình quân đầu người, thu ngân sách nhà nước trên địa bàn, tỷ lệ đô thị hóa và huy động vốn đầu tư toàn xã hội đều chưa đạt như kỳ vọng.

Quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm, chưa tạo ra sự đột phá rõ rệt về chất lượng tăng trưởng. Công tác quy hoạch, đầu tư phát triển hạ tầng còn một số bất cập.

Tiến độ thực hiện một số dự án giao thông trọng điểm quốc gia và của tỉnh còn chưa đạt yêu cầu, chủ yếu do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, ảnh hưởng đến mục tiêu kết nối và phát triển chung. Phát triển khu vực biên giới còn nhiều khó khăn trong kêu gọi đầu tư...

Tại Kỳ họp thứ 7 – HĐND tỉnh, đồng chí Trần Văn Dũng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, cho biết, Đồng Tháp đặt mục tiêu phấn đấu trong 5 năm tiếp theo (2026 - 2030), tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) bình quân 5 năm đạt từ 9,0%/năm, đến năm 2030 tăng trưởng từ 10% trở lên; thu nhập bình quân đầu người đến năm 2030 đạt 115 - 120 triệu đồng; tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội giai đoạn 2026 - 2030 đạt khoảng 702 nghìn tỷ đồng, bình quân chiếm 33% so GRDP. 

Kim ngạch xuất khẩu năm 2030 đạt 14,8 tỷ USD. Tốc độ tăng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn bình quân 10%/năm. Số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới giai đoạn 2026 - 2030 đạt 22.500 doanh nghiệp… 

Đồng Tháp trở thành tỉnh có tốc độ công nghiệp phát triển nhanh, tiên phong xây dựng nền nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, thuộc nhóm địa phương phát triển hàng đầu của vùng ĐBSCL. 

Theo đó, UBND tỉnh đề ra 6 nhóm nhiệm vụ giải pháp trọng tâm nhằm cụ thể hóa các nhiệm vụ, chỉ tiêu, cụ thể: Tập trung phát triển kinh tế theo hướng kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn; công nghiệp được xác định là đầu tàu tăng trưởng 14,5%/năm, tập trung hoàn thiện hạ tầng và đưa vào hoạt động các khu công nghiệp lớn với quy mô khoảng 100.000 ha, thu hút đầu tư chế biến sâu, công nghệ cao, năng lượng tái tạo, nông nghiệp chuyển đổi mạnh mẽ sang nông nghiệp sinh thái hiện đại, phát triển công nghiệp chế biến, gắn kết chặt chẽ với vùng nguyên liệu, hình thành vùng chuyên canh quy mô lớn gắn với chế biến và xuất khẩu. 

Về dịch vụ và du lịch, khai thác lợi thế kinh tế biển và kinh tế cửa khẩu, phát triển logistics cảng biển; phấn đấu đón 50 triệu lượt khách du lịch, đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng. 

Cùng với đó là phát triển về kinh tế hạ tầng và liên kết vùng, tập trung nguồn lực phối hợp Trung ương hoàn thành các dự án chiến lược như: Cao tốc Cao Lãnh - An Hữu, Mỹ An - Cao Lãnh; đồng thời, phối hợp mở rộng cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Trung Lương - Mỹ Thuận, cao tốc Cao Lãnh - An Hữu giai đoạn 2; nâng cấp các quốc lộ và các công trình hạ tầng quan trọng khác; phát triển 5 hành lang kinh tế chiến lược là: Hành lang kinh tế trung tâm, hành lang kinh tế ven biển phía Đông, hành lang kinh tế dọc sông Tiền, hành lang kinh tế nội địa kết nối vùng Đồng Tháp Mười, hành lang kinh tế dọc sông Hậu, để mở rộng không gian phát triển.

Đồng thời, tháo gỡ điểm nghẽn về hạ tầng giao thông kết nối nội tỉnh và liên vùng, hạ tầng đô thị và hạ tầng số. 

Song song với đó là nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và đổi mới sáng tạo, tập trung đào tạo nghề chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu cho các khu công nghiệp mới, dành ít nhất 3% tổng chi ngân sách hằng năm cho phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số toàn diện trên 3 trụ cột chính quyền số, kinh tế số và xã hội số. 

Đồng thời, phát triển toàn diện văn hóa - xã hội, đảm bảo an sinh, nâng cao chất lượng y tế, giáo dục, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân; thực hiện mục tiêu không còn hộ nghèo bằng các chính sách hỗ trợ sinh kế bền vững, phát triển nhà ở xã hội để đảm bảo an sinh cho người lao động.

Tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu. Triển khai các giải pháp một cách chủ động, linh hoạt để thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu và phòng, chống thiên tai. 

Nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo, đồng thời lồng ghép các yếu tố biến đổi khí hậu vào mọi quy hoạch, kế hoạch phát triển. Tỉnh sẽ tiếp tục đầu tư các giải pháp công trình và phi công trình để thích ứng với hạn - mặn, sạt lở, nước biển dâng, các thách thức đặc thù của vùng ĐBSCL.

Nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, đảm bảo quốc phòng - an ninh, tiếp tục hoàn thiện bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp hoạt động hiệu lực, hiệu quả, siết chặt kỷ luật kỷ cương hành chánh, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, lấy sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp làm thước đo, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, giữ vững an ninh chính trị để phát triển kinh tế…

THU HOÀI - CAO THẮNG