Bài 2: Xây dựng vùng chuyên canh rau màu

Dòng sông Tiền bồi đắp phù sa trù phú, tạo nên những vùng đất cù lao ở Đồng Tháp giàu tiềm năng phát triển nông nghiệp, nhất là chuyên canh rau màu.

Những nông dân trên vùng đất này đang cần mẫn xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, bền vững, biến khó khăn thành cơ hội tạo ra những sản phẩm nông nghiệp đặc trưng, có giá trị kinh tế cao.

SẢN XUẤT RAU AN TOÀN

Các xã cù lao có đặc điểm thổ nhưỡng, khí hậu riêng biệt, có tiềm năng trong sản xuất rau màu hiệu quả. Điển hình, xã cù lao Long Phú Thuận nằm giữa dòng sông Tiền có điều kiện thuận lợi hình thành mô hình sản xuất rau an toàn.

Vùng trồng rau của Hợp tác xã Sản xuất và Tiêu thụ rau an toàn Long Thuận (xã Long Phú Thuận, tỉnh Đồng Tháp).

Thay vì chỉ dựa vào cây lúa truyền thống, nông dân xã Long Phú Thuận tập trung phát triển vùng chuyên canh rau sạch, an toàn, khẳng định thương hiệu sản xuất rau màu vùng đầu nguồn sông Tiền của tỉnh Đồng Tháp.

Thành công này phải nhắc đến vai trò quan trọng của Hợp tác xã (HTX) Sản xuất và Tiêu thụ rau an toàn Long Thuận, với mục tiêu trọng tâm là xây dựng thương hiệu rau an toàn. Ông Dương Minh Sang, Giám đốc HTX Sản xuất và Tiêu thụ rau an toàn Long Thuận chia sẻ: “Chúng tôi nhận thấy tiềm năng lớn của vùng đất cù lao có thổ nhưỡng màu mỡ, vì vậy quyết tâm xây dựng HTX theo hướng đa dịch vụ, trong đó chú trọng phát triển thương hiệu rau an toàn”.

Với nỗ lực không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm và xây dựng hệ thống nhận diện chuyên nghiệp, thương hiệu “Rau an toàn Long Thuận” được cấp Chứng nhận nhãn hiệu tập thể, góp phần chinh phục thị trường tiêu dùng. Để hiện thực hóa mục tiêu này, HTX Sản xuất và Tiêu thụ rau an toàn Long Thuận phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và các ngành liên quan tuyên truyền, vận động nông dân tham gia các lớp tập huấn về quy trình sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP.

Sả là cây trồng chủ lực của xã Tân Phú Đông (tỉnh Đồng Tháp).

Sự chuyển đổi này giúp nông dân nâng cao ý thức sản xuất, kiểm soát chất lượng từ khâu đầu vào đến khâu đầu ra, đảm bảo sản phẩm sạch, an toàn khi đến tay người tiêu dùng. Nhờ đó, tổng diện tích canh tác hoa màu của xã Long Phú Thuận khoảng 686 ha, sản lượng ước trên 45.856 tấn/vụ. Đặc biệt, diện tích canh tác rau màu đạt chuẩn VietGAP lên đến 14,5 ha, cho thấy hiệu quả của mô hình sản xuất an toàn.

HTX Sản xuất và Tiêu thụ rau an toàn Long Thuận có 82 thành viên, với 160 ha canh tác rau, hoa màu an toàn. Ông Dương Minh Sang cho biết, HTX luôn chú trọng đảm bảo các khâu từ giống đến thành phẩm theo đúng tiêu chuẩn ký kết tiêu thụ với đối tác. “Khi tham gia vào HTX Sản xuất và Tiêu thụ rau an toàn Long Thuận, nông dân có ý thức hơn về việc sản xuất, biết cân đối sản lượng, đảm bảo sản phẩm chất lượng khi bán ra thị trường” - ông Sang chia sẻ.

Sự thành công của HTX giúp nông dân giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm; đồng thời, tăng lợi nhuận và thu nhập cho các thành viên. Chủ tịch UBND xã Long Phú Thuận Hồ Hoàng Khôn cho biết: “Xã xác định phát triển vùng sản xuất rau an toàn là nhiệm vụ trọng tâm, khuyến khích nông dân áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật để giảm chi phí, tăng thu nhập. Việc ứng dụng cơ giới hóa được tăng cường, với các máy chuyên làm đất, lên liếp và nhà sơ chế rau sau thu hoạch”.

Nhiều nông dân ở Đồng Tháp mạnh dạn chuyển đổi từ sản xuất rau màu truyền thống sang canh tác an toàn, hữu cơ, đang trở thành xu hướng, được người tiêu dùng quan tâm đến sản phẩm. Ông Nguyễn Văn Biển, thành viên HTX Sản xuất và Tiêu thụ rau an toàn Long Thuận chia sẻ: “Bây giờ, trồng rau màu an toàn dễ hơn nhiều so với trước đây. Nông dân canh tác trong nhà lưới hầu như không phun thuốc bảo vệ thực vật, chi phí cũng giảm, lợi nhuận lại cao hơn so với trồng lúa”.

Theo đánh giá của nông dân, mỗi công đất trồng rau màu có thể mang lại lợi nhuận khoảng 10 triệu đồng/vụ, chỉ sau khoảng 25 ngày là có thể thu hoạch. Điều này cho thấy tiềm năng lớn của mô hình nông nghiệp xanh, sạch, an toàn, bền vững đang được nhiều nông dân ở Đồng Tháp thực hiện.

THÍCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU

Bên cạnh rau màu an toàn, các cù lao khác ở Đồng Tháp đang tận dụng lợi thế thổ nhưỡng để phát triển những cây trồng chủ lực, thích ứng với biến đổi khí hậu, đặc biệt là xâm nhập mặn. Điển hình, xã cù lao Tân Phú Đông, nằm giữa 2 con sông Cửa Tiểu và Cửa Đại, với đường bờ biển dài 12 km, có thế mạnh đặc thù để phát triển nông nghiệp. Cây sả được xem là cây trồng chủ lực của địa phương, nhờ khả năng thích ứng tốt với xâm nhập mặn. Đến nay, xã Tân Phú Đông hình thành vùng trồng sả 2.785 ha.

Tận dụng đất đai màu mỡ của vùng đất cù lao, nông dân tỉnh Đồng Tháp trồng bắp bán trái non dùng chế biến thức ăn.

Chủ tịch UBND xã Tân Phú Đông Lê Thanh Đằng cho biết: “Xã đang triển khai đề tài khoa học phát triển cây sả Tân Phú Đông, tập trung xây dựng vùng nguyên liệu, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, hướng tới sản xuất xanh, sạch. Đặc biệt là xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ thông qua các HTX, tạo đầu ra ổn định cho sản phẩm”.

Có thể thấy, việc phát triển cây sả ở xã cù lao Tân Phú Đông không chỉ giúp người dân có thu nhập ổn định, mà còn góp phần bảo vệ môi trường, hạn chế xói mòn đất do biến đổi khí hậu.

Nhân viên Hợp tác xã Sản xuất và Tiêu thụ rau an toàn Long Thuận (xã Long Phú Thuận, tỉnh Đồng Tháp) lựa chọn rau cung cấp cho các cửa hàng bán rau an toàn.

Nhiều địa phương mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tập trung vào các loại rau màu và những cây trồng thích ứng với biến đổi khí hậu. Cụ thể, xã cù lao Tân Long có 5.446 ha đất sản xuất nông nghiệp. Sau khi sáp nhập xã, địa phương xác định các cây trồng chủ lực, có hiệu quả kinh tế cao như: Rau màu, cây ăn trái và lúa. Diện tích rau màu của xã đạt 1.425 ha, trồng các loại như: Ớt, bắp, dưa leo, khổ qua, gừng...

Trong định hướng phát triển nông nghiệp, UBND xã Tân Long tiếp tục kế thừa và phát triển nhãn hiệu “Ớt Thanh Bình”, nhằm nâng cao giá trị sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ. Chủ tịch UBND xã Tân Long Trần Tiến Thịnh cho biết: “Những cây trồng chủ lực của xã cù lao Tân Long là nền tảng vững chắc để địa phương đẩy mạnh tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, gắn với xây dựng nông thôn mới nâng cao, hướng đến nền Nông nghiệp sinh thái - Nông thôn hiện đại - Nông dân văn minh”.

Sự chuyển đổi nông nghiệp ở các xã cù lao là minh chứng rõ nét cho việc triển khai hiệu quả Nghị quyết Đại hội Đảng bộ cấp xã vào cuộc sống. Từ việc tận dụng thế mạnh thổ nhưỡng, ứng dụng khoa học kỹ thuật và xây dựng các chuỗi liên kết giá trị, các xã cù lao không chỉ nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, mà còn tạo ra những thương hiệu nông sản đặc trưng của Đồng Tháp.

DƯƠNG ÚT - MINH THÀNH

(còn tiếp)