“Sửng sốt” trước đồng vàng hoàng đầu ấn

Giữa cánh đồng hoang sơ đầy gió và nắng rực rỡ, tôi như “sửng sốt” đến choáng ngộp trước màu vàng tươi của cánh đồng hoàng đầu ấn chạy đến mút tầm nhìn. Ngay lập tức mọi ưu phiền, bụi bặm phố phường chợt tan biến. Tất cả chỉ còn lại sự nhẹ nhàng, thanh thản...

Diễm Trinh - hướng dẫn viên du lịch Vườn Quốc gia Tràm Chim trước cánh đồng hoa hoàng đầu ấn

Ngất ngây với cung đường “khám phá”

“Thưởng ngoạn hoa hoàng đầu ấn là hành trình bật dậy ngay khi xuất phát rồi nối dài đến bất tận”- Diễm Trinh - hướng dẫn viên Vườn Quốc gia Tràm Chim (Tam Nông – Đồng Tháp), đã khiến cho cả đoàn hào hứng trước khi bắt đầu hành trình. Bởi theo Diễm Trinh, trước khi đến điểm ngắm hoa, du khách sẽ trải qua những cung đường hoang sơ với những vẻ đẹp không đâu có được. Cách trung tâm TP.Cao Lãnh khoảng 50km, Vườn Quốc gia Tràm Chim (7.313ha) đã kích thích những bước chân thích khám phá ngay từ danh xưng. Sự kết hợp bí ẩn của 2 thành tố “tràm” và “chim” đã thôi thúc biết bao nhà ngôn ngữ “giải mã”. Những cuộc tranh luận như chưa bao giờ có hồi kết đã để lại cho hôm nay những tư liệu lý thú về tên gọi của vùng đất còn sót lại của vùng trũng Đồng Tháp Mười nê địa năm xưa. Và cảm xúc càng dâng trào hơn khi biết được con số trùng hợp kỳ thú khi Tràm Chim được Tổ chức Công ước Ramsar công nhận là Khu Ramsar (vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế về đa dạng sinh học và bảo tồn) thứ 2.000 của thế giới. Nơi đây không chỉ là thủ phủ của hàng trăm loài chim nước, trong đó có 32 loài chim quý hiếm như: Rồng rộc vàng, sả mỏ rộng, cò ốc (cò nhạn), điêng điểng, giang sen (cò lạo Ấn Độ), cò quắm đầu đen,... đặc biệt là loài sếu đầu đỏ - một trong những loài có tên trong Sách đỏ thế giới, có nhiều giá trị khoa học... mà còn là thế giới của cây cỏ đặc thù vùng đất ngập nước.

Từ Khu Trung tâm hành chính Vườn Quốc gia Tràm Chim, đi thêm khoảng 10km là đến với cánh đồng hoàng đầu ấn. Có hai cách đi, một là đường thủy, hai là đường bộ và mỗi cung đường trong hành trình tiếp cận những thảm hoa vàng này đều đưa du khách đến những trải nghiệm thú vị riêng. Nếu chọn đường thủy, du khách di chuyển bằng những chiếc tắc ráng – phương tiện giao thông thủy đặc thù sông nước Nam bộ. Trong 50 phút lênh đênh sóng nước, du khách sẽ “no mắt” khi chìm đắm trong không gian xanh mát mênh mông của những cánh rừng tràm 4 mùa đua nở xen lẫn vào đó là những cánh sen đỏ hồng, như tô điểm cho bức tranh thiên nhiên hoang sơ ở đây thêm sắc màu để làm lưu luyến bước chân khám phá. Nếu đi theo đường bộ, men theo các đường đê cắt ngang, cắt dọc của hệ thống kênh, mương chằng chịt, du khách sẽ có cảm giác như đang đi giữa màu xanh cổ tích bởi sự hòa quyện hữu tình của thiên nhiên hoang sơ kỳ thú. Này nhé, giữa tiếng ríu rít của các loài chim bay rợp trời... rồi trước mắt là những cánh đồng cỏ năn điểm xuyến sắc trăng trắng từ hoa của bông súng ma - loại hoa súng bản địa tự nhiên. Thử hỏi có cảm xúc nào không dâng trào, òa vỡ?!

Nhiều nam thanh, nữ tú chấp nhận đi quãng đường hàng trăm cây số để chụp bức ảnh lưu niệm với hoa hoàng đầu ấn

Độc lạ “hoa cúc Tràm Chim”

Sau hành trình đầy cảm xúc, chúng tôi đến khu A5 của Vườn Quốc gia Tràm Chim – nơi được xem là thủ phủ hoa hoàng đầu ấn. Và tất cả như “lên đồng” ngay cái nhìn đầu tiên. Giữa cánh đồng hoang sơ còn sót lại của hình ảnh Đồng Tháp Mười ngày xưa, đầy gió và nắng rực rỡ, tôi như “sửng sốt” đến choáng ngộp trước màu vàng tươi của cánh đồng hoàng đầu ấn mút tầm nhìn. Ngay lập tức mọi ưu phiền, bụi bặm phố phường chợt tan biến... Tất cả chỉ còn lại sự nhẹ nhàng, thanh thản... Đó cũng là cảm xúc của nhiều thành viên chung nhóm. Bà Trần Phương Lan (TP.Hồ Chí Minh), chia sẻ: “Là người làm nghệ thuật nên lúc đi, trong lòng vẽ ra đủ thứ trong đầu cho những tấm ảnh lưu niệm, nhưng đến nơi thì tất cả òa vỡ đến mức chỉ biết tuân theo cảm xúc trước vẻ đẹp ngoài sức tưởng tượng của cánh đồng hoàng đầu ấn. Bởi ở đây không chỉ có hoa đẹp đến nao lòng, mà còn có cả không gian hiền hòa, khí trời trong lòng...”.

Theo lời Diễm Trinh, hoàng đầu ấn là loài hoa đặc biệt từ tên gọi đến đặc tính sinh học. Trước hết về tên gọi. Hiện có nhiều cách giải thích. Theo người dân địa phương, gọi là hoàng đầu ấn vì những búp hoa khi nở vàng có hình như chiếc ấn. Còn ông Nguyễn Văn Hùng, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Đồng Tháp - nguyên Giám đốc Vườn Quốc gia Tràm Chim, thì hoàng đầu ấn là tên ghép giữa tên thực vật và xuất xứ. Trong đó hoàng đầu là thực vật có hoa trên đầu màu vàng, thuộc họ cỏ vàng (Xyridaceae), còn ấn là Ấn Độ. Nghĩa là cây cỏ có hoa trên đầu màu vàng, có nguồn gốc Ấn Độ... Có thể, mỗi cách giải thích đều có lý do tồn tại của nó, nhưng tất cả đều để lại trong lòng mỗi du khách nhiều cảm xúc trân quý đối với với thảo mộc có sức sống kỳ diệu. Bởi hoàng đầu ấn còn là chỉ báo về môi trường nước phèn. “Sau khi nước lũ rút hết, Tràm Chim cạn dần, để lộ ra những trũng nước vàng đặc quánh phèn đến mức chỉ còn 2 loài thực vật có thể tồn tại được, trong đó có hoàng đầu ấn”- Diễm Trinh chia sẻ thêm - “Chính điều này đã tạo cho Tràm Chim trở thành thủ phủ hoàng đầu ấn duy nhất và cuối cùng ở đồng bằng sông Cửu Long”. Kỳ lạ hơn là cây chỉ đơm hoa vào thời điểm nhiệt độ khắc nghiệt nhất năm, tức khoảng tháng 2 đến tháng 3. Năm nào thời tiết càng khắc nghiệt, hoa càng phát triển. Năm nay, nắng nóng nhiều, nên riêng khu A5, có đến 60ha hoàng đầu ấn. Thời gian hoa nở cũng thế, các nụ chỉ bung những cánh vàng mỏng mảnh vào thời khắc nắng nhất trong ngày. Thường bắt đầu từ 11 giờ và kết thúc vào trước 14 giờ trong ngày. Ngoài thời gian này, chỉ toàn màu đen của những nụ hoa “ngáy ngủ”. Một chu kỳ sinh học không chỉ để lại cho chúng ta dấu ấn “kỳ lạ” và gợi mở bao triết lý nhân sinh về tinh thần vượt nghịch cảnh...

Do chỉ mới được Trung tâm Xúc tiến Thương mại –Du lịch – Đầu tư Khu Du lịch Tràm Chim tổ chức khai thác vài năm gần đây, nên “thương hiệu” hoàng đầu ấn chưa lan tỏa rộng. Nhưng với nét đẹp riêng có của mình, tin rằng trong tương lai không xa, những cánh đồng “hoa cúc Tràm Chim” này sẽ cuốn hút đối với du khách trong và ngoài nước đến khám phá như những mùa hoa nổi tiếng bậc nhất Việt Nam: Mùa hoa cải, mùa hoa tam giác mạch, mùa hoa mận ở Đông và Tây Bắc, mùa hoa dã quỳ ở Tây Nguyên... Thậm chí, với sức sống mãnh liệt và chu kỳ sinh học kỳ lạ của mình, hoàng đầu ấn còn hứa hẹn tiềm năng dược liệu quý và là nguyên liệu cho việc bào chế ra nhiều thuốc đặc trị trong tương lai.

Lục Tùng