Hiệu quả từ các câu lạc bộ, dự án của học sinh Trường THPT chuyên Nguyễn Quang Diêu

ĐTO - Hoạt động của các Câu lạc bộ - Đội - Nhóm sở thích của học sinh trong các trường học (gọi tắt là CLB) đang được quan tâm. Hầu hết các trường phổ thông trên địa bàn tỉnh đều có CLB các môn học, CLB thể dục thể thao... nhằm tạo sân chơi cho học sinh, nhất là phát huy năng khiếu và đam mê của học sinh. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, hiệu quả hoạt động từ các CLB sở thích của học sinh chưa cao cũng như chưa thu hút được nhiều học sinh quan tâm và tham gia.

Các thành viên TED ED Club của Đoàn trường THPT chuyên Nguyễn Quang Diêu tham gia buổi hoạt động trực tuyến với chủ đề “Tôi làm gì sau khi thành công?”. Ảnh: CTV

Bên cạnh đó, trong những năm gần đây, khái niệm về “làm dự án” đã không còn quá xa lạ với các bạn trẻ trên cả nước. Dự án là một chuỗi các hoạt động với mục đích mang đến những thay đổi cụ thể, rõ ràng trong một khoảng thời gian cụ thể bằng một nguồn lực (ngân sách, con người) được xác định. Làm việc trong dự án là môi trường để học sinh trao dồi các năng lực như: làm việc cộng tác, tư duy phản biện, giao tiếp, trình bày, giải quyết vấn đề... được đề cập trong Chương trình Giáo dục phổ thông mới 2018. Từ năm học 2017 - 2018, Đoàn trường THPT chuyên Nguyễn Quang Diêu bắt đầu thực hiện xây dựng hệ thống các CLB do học sinh làm chủ, đồng thời thí điểm mô hình Nhóm dự án từ năm học 2020 - 2021. Đến năm học 2021 - 2022, Trường THPT chuyên Nguyễn Quang Diêu có hơn 30 CLB trên 4 lĩnh vực (theo sở thích, hoạt động xã hội, khoa học, thể dục thể thao). Điển hình như: NQD Languages and Cultures Club, CLB Thiện nguyện - NQD Kết nối, TED ED Club,...

Theo em Huỳnh Đăng Khoa - học sinh lớp 11AV1 (năm học 2021 - 2022), Chủ nhiệm CLB TED ED (tên thường gọi TED ED Club), hoạt động chủ yếu của TED ED Club là tổ chức sự kiện nhằm lan tỏa sức mạnh về sự sẻ chia. Ở năm học 2021 - 2022, TED ED Club có gần 40 thành viên. Thông qua các hoạt động của TED ED Club muốn gửi đến thành viên, các học sinh về những yếu tố: lắng nghe - chiêm nghiệm - chia sẻ - hành động, từ những phần việc cụ thể như: mời và làm việc cùng các bên diễn giả, xin hỗ trợ tài chính, quản lý tài chính của TED ED Club, thiết kế poster, giám sát nhắc nhở các thành viên hoàn thành nhiệm vụ, chuẩn bị các sự kiện của TED ED Club... Qua đó, thành viên TED ED Club, các bạn trong trường có thể học thêm nhiều kinh nghiệm bổ ích, kỹ năng, kiến thức từ các diễn giả mà TED ED Club đã mời tham dự tại các buổi sinh hoạt.

Các CLB của Trường THPT chuyên Nguyễn Quang Diêu đều biên soạn và ban hành quy chế thành lập hoạt động. Giao quyền chủ nhiệm CLB cho học sinh dưới sự cố vấn của giáo viên. Thống nhất quy tắc báo cáo hoạt động, điểm danh thành viên. Đưa tiêu chí tham gia CLB thành tiêu chí bắt buộc trong hệ thống điểm hoạt động, làm căn cứ để xét học bổng và các danh hiệu thi đua mỗi học kỳ. Tổ chức hội nghị CLB để đánh giá hoạt động các CLB trong năm học trước, định hướng hoạt động sắp tới, thảo luận, góp ý và thông qua, sửa đổi, bổ sung quy chế CLB. Tổ chức “Ngày hội CLB” vào đầu năm học để học sinh toàn trường chọn CLB mình yêu thích, đồng thời thành lập mới nhiều CLB đảm bảo trải rộng trên các lĩnh vực: học thuật, khoa học, văn nghệ, thể thao, hoạt động xã hội... để học sinh có sự lựa chọn.

Tiếp nối thành công của mô hình CLB do học sinh tự quản lý, Đoàn trường THPT chuyên Nguyễn Quang Diêu tiếp tục đặt ra mục tiêu mới cho hoạt động của các CLB là “làm dự án”. Mỗi CLB được khuyến khích tạo ra các dự án ở mỗi học kỳ, sản phẩm dự án của CLB có thể là một sự kiện, giải đấu, bộ ảnh, chuỗi bài viết... Như vậy, CLB trở thành cái nôi của các dự án trong trường. Trên nền tảng hệ thống điểm hoạt động đã triển khai tại trường, Đoàn trường THPT chuyên Nguyễn Quang Diêu bổ sung mục điểm dự án vào chung mục điểm CLB. Nghĩa là, nếu trước đây mỗi học sinh cần tham gia ít nhất 1 CLB thì giờ đây có thể tích lũy điểm khi tham gia nhóm dự án. Điều này mở ra nhiều lựa chọn về hoạt động ngoại khóa cho học sinh, đồng thời cũng khuyến khích học sinh tham gia các nhóm dự án.

CLB, nhóm dự án được thành lập và hoạt động dựa trên nguyên tắc tự chủ, tự nguyện và độc lập về tài chính. CLB được tổ chức các hoạt động gây quỹ thông qua các hình thức: vận động đóng góp từ thành viên, bán hàng trong các hoạt động do CLB tổ chức, vận động tài trợ từ các cá nhân, tổ chức. Đặc biệt, Đoàn trường THPT chuyên Nguyễn Quang Diêu vận động Ban đại diện cha mẹ học sinh, Hội Khuyến học trường và các nguồn tài trợ khác hỗ trợ một phần kinh phí ban đầu cho các CLB. Một số dự án do các tổ chức đối tác tài trợ kinh phí như: dự án “Dòng sông của sự sống” (bao gồm 10 dự án nhỏ, mỗi dự án được tài trợ từ 20 triệu đồng - 50 triệu đồng) do Hội đồng Anh khởi xướng; dự án E2UCATION (lĩnh vực giáo dục, hợp tác với 1 trường chuyên ở tỉnh Long An) để thực hiện...

Nhìn chung, các CLB, nhóm dự án của Đoàn Trường THPT chuyên Nguyễn Quang Diêu mang tính hội nhập và đáp ứng xu hướng dạy học trải nghiệm sáng tạo của chương trình giáo dục mới, góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh. Trong đó, hoạt động các nhóm dự án tạo được sự linh động, bổ sung và giải quyết được vấn đề tồn tại của hoạt động CLB trong trường phổ thông, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của các CLB, tạo thêm nhiều cơ hội hoạt động ngoại khóa cho học sinh.

DŨNG CHINH