Cơ cấu lại lịch mùa vụ đảm bảo cho việc thống kê

Do chịu sự chi phối của mùa lũ, phụ thuộc vào hệ thống đê bao nên thời gian qua mỗi địa phương tự xây dựng lịch mùa vụ. Từ đó, dẫn đến thực trạng các mùa vụ trùng lắp gây khó khăn trong khâu thống kê, báo cáo, ảnh hưởng đến việc sản xuất bền vững.

Chuẩn bị cho mùa vụ mới

Theo thống kê của Chi cục Bảo vệ thực vật (BVTV) tỉnh, tùy theo sự chi phối về điều kiện tự nhiên, hệ thống đê bao tại các vùng mà mỗi địa phương có cách bố trí mùa vụ khác nhau.

Vùng thứ nhất là huyện Tân Hồng với địa hình chênh lệch lớn nên thời gian xuống giống trong 1 vụ kéo dài, dẫn đến trong cùng một cánh đồng có thể có nhiều trà lúa khác nhau. Ngoài ra, có những khu vực xuống giống liên tục không sắp xếp được lịch thời vụ. Vùng hai gồm các huyện Thanh Bình, Hồng Ngự, TX.Hồng Ngự, Tam Nông. Các địa phương này thường có thời gian xuống giống trong vụ kéo dài, đặc biệt trong vụ lúa thu đông, với diện tích ngày một gia tăng nhưng hệ thống đê bao chưa đồng bộ (đê bao không an toàn phải thu hoạch trước lũ, đê bao an toàn lại xuống giống vào cuối tháng 8 đến tháng 9). Từ đó, kéo theo sự bất hợp lý là cùng một thời điểm xuống giống trên cùng địa bàn lại xếp vào 2 mùa vụ khác nhau.

Vùng 3 trải dài từ TP.Cao Lãnh đến huyện Tháp Mười chịu áp lực thu hoạch trước đỉnh lũ nên thường xuống giống ngay sau thu hoạch, không có thời gian cách ly giữa 2 mùa vụ. Vùng 4, các huyện phía Nam xuống giống tương đối tập trung nhưng lại không ổn định giữa các năm, do phải phụ thuộc vào lũ rút mới thực hiện công đoạn gieo sạ, chưa chú trọng về lịch thời vụ có thể ảnh hưởng đến sản xuất mang tính bền vững.

“Thực tế cho thấy, việc bố trí cơ cấu mùa vụ như hiện nay dù không làm ảnh hướng đến năng suất cũng như chất lượng sản phẩm nhưng dẫn đến điều bât hợp lý khi hai mùa vụ lại diễn ra trên cùng một cánh đồng dẫn đến khó khăn trong công tác thống kê.” - bà Nguyễn Thị Ngọc Ánh, Chi cục Trưởng Chi cục BVTV chia sẻ.

Chính những yếu tố đó, Chi cục BVTV đã đề xuất ngành nông nghiệp chỉnh sửa lịch mùa vụ. Theo lịch mới, thời gian bắt đầu và thực hiện mùa vụ đông xuân diễn ra từ gày 16/9 (dương lịch) đến ngày 15/1 năm sau; vụ hè thu từ 16/1đến 15/5; vụ thu đông từ 16/5 đến ngày 15/9.

Theo cách chia này, thì trong khoảng thời gian của từng mùa vụ, người nông dân có thể vừa sản xuất lúa lại có thể canh tác hoa màu. Như vậy, tổng diện tích gieo trồng/vụ sẽ lớn hơn diện tích đất trồng do có thể quay vòng 2-3 đợt sản xuất trên cùng một diện tích đất/vụ.

Bà Ánh nhận định: “Bố trí lịch mùa vụ mới, ngoài giúp thuận lợi trong việc thống kê, còn đảm bảo sản xuất an toàn bền vững (an toàn đối với lũ, an toàn dịch bệnh dẫn đến đảm bảo năng suất và chất lượng gạo). Ngoài ra, với từng mùa vụ được chia theo hệ thống trên sẽ giúp cho doanh nghiệp định hướng được diện tích cần ký kết với người nông dân”

K.D