Hiệu quả của ứng dụng công nghệ số trong quản lý, vận hành lưới điện

ĐTO - Theo chỉ đạo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam và Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC), những năm qua, Công ty Điện lực Đồng Tháp đã tập trung công tác chuyển đổi số, bước đầu đạt nhiều kết quả quan trọng. Ứng dụng hệ thống SCADA điều hành lưới điện từ xa; sổ nhật ký vận hành điện tử trên PMIS là 2 trong rất nhiều ứng dụng công nghệ số đem lại hiệu quả cao, chứng minh áp dụng các công nghệ mới thay thế các công nghệ cũ, lạc hậu để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, nâng cao năng suất lao động trong toàn Công ty.

Nhân viên Trung tâm Điều độ Công ty Điện lực Đồng Tháp ứng dụng công nghệ trong vận hành lưới điện

Trung tâm Điều hành SCADA của EVNSPC đã kết nối với hệ thống SCADA của Công ty Điện lực Đồng Tháp, từ đó giúp quá trình vận hành, xử lý, ngăn ngừa sự cố trên hệ thống lưới điện hiệu quả hơn nhiều so với cách quản lý vận hành truyền thống trước đây.

Với hệ thống SCADA, gần như toàn bộ các trạm biến áp, lưới điện được số hóa trên hệ thống điều khiển xa. Chỉ cần theo dõi qua hệ thống điều khiển xa, các điều độ viên biết được tình hình vận hành thực tế trên lưới điện như: điện áp, dòng điện, công suất... để điều hành nguồn điện ổn định, hợp lý nhất. Trường hợp hệ lưới gặp sự cố, hệ thống SCADA cấp báo để các điều độ viên đưa ra các phương án khắc phục trong thời gian nhanh nhất.

Việc điều khiển xa giúp cho việc thao tác các thiết bị trên lưới điện chính xác, nhanh chóng, giảm thời gian xử lý sự cố, nhanh chóng cung cấp điện trở lại cho khách hàng, tiết kiệm được thời gian, chi phí để đi tới vị trí các thiết bị, giảm thiểu thời gian mất điện cho khách hàng, đồng thời đảm bảo lưới điện vận hành an toàn, liên tục, tin cậy và kinh tế. Cụ thể, điều độ viên đương ca nhanh chóng phát hiện khi có sự cố xảy ra và đưa ra các mệnh lệnh điều độ kịp thời, chính xác và hiệu quả. Đặc biệt là các sự cố thoáng qua, nếu chưa có hệ thống SCADA thì đơn vị quản lý vận hành khó biết được đã xảy ra sự cố, điều đó tiềm ẩn nguy cơ sự cố sẽ mở rộng và gây hậu quả nặng nề hơn. Ngoài ra, trong điều kiện thời tiết xấu như: mưa, gió bão, lũ lụt... thì việc sử dụng hệ thống SCADA để thao tác đóng cắt điện từ xa là biện pháp hiệu quả, đảm bảo an toàn cho con người và thiết bị.

Hệ thống SCADA cũng cho phép thu thập dữ liệu theo thời gian thực tế giúp cho nhân viên vận hành theo dõi tình trạng lưới điện một cách chính xác và đầy đủ nhất. Điều độ viên kiểm soát tốt các thông số liên quan đến chất lượng điện năng như: điện áp, dòng điện, công suất P, Q trên lưới để khi cần thiết, có những điều chỉnh kịp thời đảm bảo đúng quy định. Điều này tác động tốt đến công tác vận hành và chỉ tiêu tổn thất điện năng.

Anh Dương Minh Trí - Trưởng kíp Trạm biến áp 110 kV, Điện lực TP Cao Lãnh chia sẻ: “Từ lúc ứng dụng công nghệ số đến nay có những chuyển biến tích cực. Nếu như trước đây, để kiểm tra tình trạng mang tải của đường dây, trạm biến áp, công nhân ngành điện phải xuống hiện trường ghi thông số. Còn nay, tất cả dữ liệu được cập nhật tự động đưa về phòng trực, giúp nâng cao chất lượng kiểm tra lưới điện, kịp thời phát hiện khiếm khuyết và lập phương án xử lý ngăn ngừa nguy cơ sự cố, đảm bảo cung cấp điện an toàn, tin cậy”.

Sổ nhật ký vận hành là một trong những công cụ không thể thiếu, hỗ trợ đắc lực công tác quản lý vận hành tại Công ty Điện lực Đồng Tháp. Thực tế hiện nay, sổ nhật ký vận hành đang được các đơn vị triển khai dưới hình thức viết tay. Điều độ viên sử dụng sổ vận hành để ghi chép lại các thao tác và diễn biến xảy ra trong ca làm việc đến khi bàn giao thiết bị và ký giao nhận bàn giao. Việc ghi nhật ký vận hành và bảng thông số bằng tay làm cho trưởng ca, trưởng kíp và lãnh đạo vận hành khó khăn trong việc kiểm soát thông tin. Đồng thời, việc lưu trữ bảng cứng khi cần tra cứu phân tích thông tin mất rất nhiều thời gian rà soát và khó thống kê để làm cơ sở xây dựng chuỗi số liệu dự báo về thiết bị.

Module sổ nhật ký vận hành điện tử trên phần mềm PMIS bao gồm hạng mục như: cập nhật công tác và sự cố lưới điện 110kV, công tác và sự cố lưới điện trung hạ áp, cập nhật vận hành hệ thống SCADA, cách ký biên bản giao nhận ca/kíp. Việc cập nhập thông tin về tình hình vận hành, sự cố lưới điện trong ca trực sẽ tự động thông qua dữ liệu có sẵn và từ hệ thống OMS. Module sổ nhật ký vận hành điện tử trên phần mềm PMIS được phân hệ cho 3 nhóm vận hành chính gồm: Trung tâm Điều độ, Trung tâm Điều khiển từ xa, trực ban vận hành Điện lực.

Việc triển khai vận hành sổ nhật ký vận hành điện tử trong phần mềm PMIS sẽ góp phần để Công ty Điện lực Đồng Tháp thực hiện số hóa theo kế hoạch của EVNSPC. Đặc biệt, việc ứng dụng hệ thống phần mềm vào các hoạt động vận hành và quản lý lưới điện trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đang phát triển mạnh sẽ là tiền đề giúp ngành điện ngày càng phát triển vững chắc, xứng đáng là một trong những đơn vị đi đầu trong thời đại số.

TN