Khoai lang lâm vào cảnh cung vượt cầu

Thời gian gần đây, do thương lái Trung Quốc tạm ngưng thu mua, khiến giá khoai lang liên tục giảm. Không chỉ riêng nông dân huyện Bình Tân (Vĩnh Long) lao đao mà ở những vùng đất mới phát triển khoai lang theo kiểu phong trào như xã Phú Long, huyện Châu Thành cũng lâm vào cảnh khốn đốn...

Khó khăn cho người nông dân khi khoai lang rớt giá

Những ngày giữa tháng 7-2012, chúng tôi có dịp đến ấp Phú Hòa, xã Phú Long, huyện Châu Thành - vùng chuyên canh khoai lang ở huyện, đi tới đâu cũng nghe người dân than thở vì khoai lang rớt giá. Năm ngoái, cảnh bà con thu hoạch khoai lang nhộn nhịp trên những cánh đồng thì nay cảnh u buồn xuất hiện nhiều trên gương mặt nông dân.

Ông Nguyễn Văn Chính, ấp Phú Hòa, xã Phú Long buồn bã: “Hơn tháng nay, khoai lang liên tục rớt giá khiến nông dân điêu đứng. Những tháng đầu năm 2012, giá khoai lang đạt 810.000 - 900.000 đồng/tạ, nhưng nay chỉ còn 200.000 - 250.000 đồng/tạ. Trong khi đó trung bình 1 công khoai lang, nông dân đầu tư từ 10 đến 12 triệu đồng cho chi phí phân bón, thuốc, thuê nhân công... Với năng suất trung bình khoảng 40 tạ/công, nhưng chỉ bán với giá 200 ngàn đồng/tạ, nông dân lỗ từ 2 đến 3 triệu đồng/công”.

Tuy nhiên, mức lỗ trên là đối với những người có đất, còn những nông dân mướn đất trồng khoai lang còn lỗ nặng hơn. Ông Nguyễn Thanh Dũng (xã Phú Long) mướn 11 công đất với giá 1,6 triệu đồng/công trồng vụ hè thu với hy vọng đổi đời. Tuy nhiên, mấy tháng đầu năm nay khoai lang rớt giá thê thảm khiến gia đình ông thua lỗ nặng. Ông Dũng nói: “Mấy năm liên tục khoai có giá, nông dân kiếm lời hàng trăm triệu đồng/ha nên tôi mới thuê đất để trồng khoai. Nào ngờ khoai lại rớt giá mạnh khiến gia đình tôi khốn đốn, ăn ngủ không yên. Nếu tính cả tiền thuê đất thì gia đình tôi lỗ hơn 10 triệu đồng. Bây giờ nông dân nào có diện tích khoai lang càng nhiều thì càng bị lỗ nặng hơn...”.

Ngoài chuyện rớt giá thì nông dân còn khốn khổ khi bị thương lái chê khoai xấu, khoai lớn... đẩy nông dân vào cảnh khốn khó. Theo nhiều nông dân, trước đây thương lái mua tất cả kích cỡ khoai lang nhưng khi sản lượng tăng, họ chỉ mua loại mỗi củ 50gam trở xuống. Họ lấy cớ khoai lớn củ nên không mua, hoặc mua với giá rất thấp.

Theo lời của ông Trương Văn Ngoan - Phó Chủ tịch UBND xã Phú Long, khoảng giữa năm 2010, khoai lang tím được thương lái Trung Quốc thu mua với giá cao, có thời điểm lên tới 1 triệu đồng/tạ, nên nhiều người dân đã mở rộng diện tích trồng loại khoai này. Diện tích trồng khoai lang tím Nhật đã tăng rất nhanh, chỉ riêng xã Phú Long đã lên đến 948ha (diện tích 3 vụ năm 2012), chủ yếu ở 3 ấp: Phú Hòa, Phú Mỹ, Phú Thạnh... Do cung vượt cầu, lại chủ yếu do thương lái Trung Quốc thao túng nên khi sản lượng tăng họ đã đè giá xuống khiến nông dân thua lỗ nặng dẫn đến tình trạng khoai rớt giá. “Tuy nhiên, do cây khoai lang những năm gần đây có giá cao, vì thực tế người dân vẫn canh tác theo tập quán, mặt khác, thời điểm khoai tăng giá lợi nhuận đem về từ củ khoai rất hấp dẫn nên phía địa phương chưa có khuyến cáo người dân tăng hay giảm diện tích” - ông Trương Văn Ngoan nói thêm.

Hiện nay, khi đã vào cuối vụ có thông tin giá khoai đã lên được 400-450 ngàn đồng/tạ, nhưng theo người dân “Bây giờ giá lên thì đâu còn bao nhiêu ruộng nữa, người dân đã bán hết vào nửa tháng trước” - ông Trần Văn Chiêu ở ấp Phú Hòa, xã Phú Long nói.

Trước thực tế giá khoai lên xuống thất thường, cùng với tình trạng rớt giá liên tục những tháng qua, thiết nghĩ để phát triển bền vững nghề trồng khoai lang tím, giảm rủi ro cho nông dân, nên chăng huyện cần sớm đưa ra quy hoạch vùng trồng khoai lang, tránh tình trạng cung vượt cầu để nông dân không phải lâm vào cảnh thua lỗ như thời gian vừa rồi.

Mỹ Nhân