Ngày mới trên hành trình phát triển kinh tế tập thể

Trải qua chặng đường 10 năm thực hiện Chương trình hành động số 29-Ctr/TU ngày 1/8/2002 của Tỉnh ủy thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể (KTTT), khu vực KTTT của tỉnh đã có sự chuyển biến tích cực, các loại hình KTTT phát triển đa dạng trên nhiều lĩnh vực, ngành nghề...

Niềm tin trong hành động

Một gian hàng giới thiệu sản phẩm của HTX 
Thủ công mỹ nghệ 20/10 (huyện Cao Lãnh)

Để gặt hái những thành quả sau 10 năm thực hiện chương trình, trong thời gian qua, các tổ chức nhà nước luôn đóng vai trò nòng cốt. Ông Phạm Tấn Tho - Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã (HTX) tỉnh cho biết: “Thực hiện nhiệm vụ phát triển KTTT theo Nghị quyết của Trung ương, Chương trình hành động của Tỉnh ủy, các cấp ủy đảng có nhiều giải pháp thiết thực, tạo điều kiện cho HTX phát triển; củng cố HTX yếu kém; giải thể HTX không hoạt động hoặc hoạt động không đúng Luật HTX, đồng thời đẩy mạnh vận động thành lập HTX, tổ hợp tác (THT) trong các ngành, lĩnh vực có điều kiện và nhu cầu hợp tác...”.

Toàn tỉnh hiện có trên 4.800 THT, tăng 150% so với năm 2001, với hơn 146.000 thành viên, vốn hoạt động trên 172 tỷ đồng. Các THT hoạt động với hình thức phong phú, đa dạng: nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, giao thông vận tải, kinh doanh - dịch vụ, tiết kiệm, hùn vốn xoay vòng, hội sinh vật cảnh...

Mười năm qua, toàn tỉnh đã thành lập mới 144 hợp tác xã (HTX), 1 liên hiệp HTX và giải thể 46 HTX do không hoạt động và hoạt động không đúng Luật HTX. Hiện toàn tỉnh có 208 HTX và 1 liên hiệp HTX vận tải, tăng 90 HTX so với năm 2001, với hơn 53.500 xã viên, vốn điều lệ trên 102 tỷ đồng, vốn hoạt động trên 576,6 tỷ đồng. Hoạt động trên các lĩnh vực: nông nghiệp, vận tải, tiểu thủ công nghiệp, xây dựng, thương mại - dịch vụ, môi trường và quỹ tín dụng nhân dân. Mô hình HTX hoạt động tập trung nhiều nhất là lĩnh vực nông nghiệp (171 HTX), diện tích phục vụ 44.723ha, chiếm trên 20% diện tích đất nông nghiệp của tỉnh.

Các HTX hoạt động sản - xuất kinh doanh, dịch vụ gắn với kinh tế hộ theo hình thức dịch vụ hỗ trợ. Qua đó, giúp cho hộ xã viên, hộ nông dân giảm giá thành sản xuất, tăng lợi nhuận. Nhiều HTX tổ chức dịch vụ mới như: tín dụng nội bộ, bảo quản, tiêu thụ nông sản, cung ứng vật tư nông nghiệp, nước sạch... Thông qua các dịch vụ, HTX có vai trò tích cực trong việc giúp các hộ nông dân phát triển sản xuất, hình thành những vùng sản xuất tập trung theo hướng hiện đại, tăng sản lượng trên một đơn vị diện tích, nâng cao hiệu quả sản xuất, góp phần quan trọng vào chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh.

Nói về tầm quan trọng của mô hình hợp tác, ông Phan Kim Sa (Phó Giám đốc Sở Công Thương) nhấn mạnh: “Nếu không có THT, HTX thì việc xây dựng chuỗi liên kết đưa hàng nông sản địa phương tiếp cận được với các thị trường tiềm năng là vô cùng khó khăn...”

Các HTX hoạt động có hiệu quả, thúc đẩy kinh tế hộ phát triển, trở thành một kênh huy động các nguồn lực phát triển ngành, nghề, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, góp phần phát triển sản xuất, tăng thu nhập cho xã viên và người lao động. Hoạt động của các HTX, THT luôn gắn với các chương trình, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Cô Huỳnh Thị Tánh - xã viên HTX Dịch vụ nông nghiệp (DVNN) Tân Phú Đông (ngụ ấp Phú An, xã Tân Phú Đông, TX. Sa Đéc) chia sẻ: “HTX giúp gia đình chúng tôi thêm đầm ấm. Bởi nhờ HTX, gia đình tôi có cơ hội làm ăn, ổn định kinh tế. Từ lâu, bà con xã viên luôn xem HTX như mái nhà chung mà mỗi thành viên phải có trách nhiệm xây dựng, vun đắp...”

Điểm sáng từ phong trào liên kết sản xuất

Thành công bước đầu của mô hình cánh đồng mẫu lớn và liên kết là điểm sáng nổi bật rõ rệt nhất trong suốt quá trình đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT của tỉnh nhà. Những năm gần đây, việc liên doanh, liên kết giữa HTX với HTX, HTX với các doanh nghiệp đã được chú trọng; mô hình hợp nhất các HTX thành HTX có quy mô lớn, HTX do đoàn thể thành lập, HTX đa lĩnh vực được hình thành và phát triển. Qua đó, giúp nâng cao khả năng cạnh tranh và hiệu quả hoạt động của các HTX, góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người lao động.

Toàn tỉnh hiện có 23 cánh đồng mẫu lớn, trong đó có 12 HTX thực hiện cánh đồng mẫu lớn và liên kết với các doanh nghiệp cung ứng vật tư nông nghiệp và tiêu thụ lúa cho xã viên. Ông Đoàn Văn Hiền - Giám đốc Chi nhánh Công ty TNHH XNK TM Võ Thị Thu Hà tại Đồng Tháp cho biết: “Với chương trình cánh đồng liên kết, Công ty có được nguồn nguyên liệu ổn định, sản phẩm lúa đạt chất lượng. Điều chúng tôi tâm đắc nhất là chương trình đã góp phần nâng cao vai trò HTX, người nông dân không bị tư thương ép giá. Mô hình này sẽ tạo cho bà con nông dân tập dần thói quen đi vào sản xuất tập trung”.

Ông Nguyễn Văn Trãi - chủ nhiệm HTX DVNN Tân Cường, một trong những mô hình HTX điển hình tiên tiến của cả nước cho hay: “Ngay từ đầu tham gia cánh đồng liên kết cũng va vấp không ít khó khăn. Tuy nhiên, do HTX và doanh nghiệp đã xây dựng kế hoạch chu đáo nên từng bước đi vào thực hiện tạo được sự tín nhiệm của bà con xã viên. Điều quan trọng khác là nhờ sự giúp đỡ của chính quyền địa phương đã tạo nên sự kết nối bền chặt giữa doanh nghiệp, HTX và nông dân”.

Tại Hội nghị sơ kết, đánh giá giữa nhiệm kỳ vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Minh Hoan phát biểu: “Nhận thức của người nông dân về liên kết sản xuất được lan tỏa nhanh, mô hình cánh đồng liên kết đang trở thành điểm nhấn về nông nghiệp hiện nay. Mô hình hợp tác trong nông nghiệp được nâng lên, tạo điều kiện cho việc hình thành mối liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ... Với những kết quả ban đầu của mô hình Công ty Lương thực Tân Hồng, Công ty TNHH Võ Thị Thu Hà, Doanh nghiệp Cẩm Nguyên và nhiều doanh nghiệp khác, chúng ta có niềm tin rằng có cách làm nông nghiệp theo kiểu Đồng Tháp. Vấn đề ở đây là chúng ta phải chủ động trong từng bước đi, phối hợp đồng bộ giữa các ngành, các cấp, trước nhất là củng cố, nâng cao chất lượng các HTX, THT sản xuất trong từng cánh đồng liên kết”.

Nói về quan điểm, phương hướng phát triển KTTT trong thời gian tới, ông Phạm Tấn Tho - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: “Sẽ củng cố, nâng chất lượng hoạt động các HTX hiện có; kiên quyết giải thể HTX không hoạt động, hoạt động hình thức, không đúng Luật HTX. Thành lập HTX ở những nơi người dân có nhu cầu, tự nguyện và có đủ điều kiện, chú trọng lĩnh vực ngành, nghề mới, phục vụ tốt nhu cầu đời sống xã hội. Xây dựng, nhân rộng mô hình hợp tác mới, điển hình tiên tiến, gắn với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội địa phương và xóa đói giảm nghèo, giải quyết việc làm, xây dựng nông thôn mới”.

Hiền Trần