Hội thi Đờn ca tài tử và Hò Đồng Tháp huyện Lai Vung

Cứ 2 năm 1 lần, năm nay là lần thứ 16 huyện Lai Vung tổ chức Hội thi Đờn ca tài tử (ĐCTT). Khác với những lần trước, Hội thi ĐCTT năm nay có gắn loại hình hò Đồng Tháp - đang được các ngành chuyên môn ra sức sưu tầm, nghiên cứu và phục hồi.

Trước sự kiện Unessco công nhận ĐCTT là loại hình văn hoá phi vật thể của nhân loại, huyện Lai Vung một trong những chiếc nôi ĐCTT Nam bộ, đã và đang thực hiện nhiều giải pháp củng cố và duy trì hoạt động của các câu lạc bộ (CLB) ĐCTT trong huyện. Nhờ vậy, hội thi lần này 12 CLB ĐCTT của 12 xã, thị trấn đã đăng ký tham dự.

Một tiết mục được biểu diễn tại Hội thi

Các CLB chọn 1 trong 3 hình thức thể hiện: sinh hoạt trên sông nước, trong sân vườn và phục vụ đám tiệc. Mỗi đơn vị thi 2 phần: ĐCTT và hò Đồng Tháp. Trong đó ĐCTT gồm 4 thể loại chuyên biệt là: đờn độc chiếc, hòa đờn, hòa ca, ca ra bộ, chung quanh 4 hơi chính là Bắc, Bắc lễ, Nam, Oán. Cụ thể: xây dựng 3 tiết mục hòa ca, 1 tiết mục hòa đờn hoặc đờn độc chiếc. Hơi Bắc đờn hoặc ca 2 lớp liên tục 1 trong 6 bản Bắc; Hơi Nam đờn hoặc ca ít nhất 20 câu 1 trong 3 bản Nam; Hơi Bắc lễ đờn hoặc ca ít nhất 20 câu 1 trong 3 bản Nam hoặc Liên Nam 3 lớp đầu;... Riêng hò Đồng Tháp mỗi đơn vị xây dựng 2 tiết mục gồm hò đơn và hò song hoặc tam, hoặc tốp. Thời lượng dành cho mỗi đơn vị dự thi tối thiểu là 40 phút và tối đa là 50 phút. Sau phần thi ĐCTT và hò Đồng Tháp, mỗi đơn vị còn trả lời 1 câu hỏi thuộc lĩnh vực kiến thức xung quanh 2 loại hình nghệ thuật dự thi.

Để nâng cao chất lượng cũng như tạo sự tự tin đối với các CLB, trước khi tiến hành hội thi, Trung tâm Văn hoá - Thể thao huyện Lai Vung phân công cán bộ hỗ trợ các CLB về chuyên môn, nhờ đó mỗi CLB đã dàn dựng một chương trình dự thi hòan chỉnh theo đúng thể lệ cuộc thi. Hội thi diễn ra trong 5 đêm, từ đêm 19 đến 23/5/2014, mỗi đêm ít nhất 2 đơn vị biểu diễn. Ngoài mục đích tạo điều kiện để các CLB thi thố tài năng, hội thi còn là dịp để các nghệ nhân, tài tử lớn tuổi, trẻ tuổi gặp gỡ trao đổi, bồi dưỡng thêm kiến thức về chuyên môn. Sau phần thi của mỗi đơn vị, Ban Giám khảo nhận xét, góp ý ngay tại chỗ những điểm được và chưa được, giúp thí sinh dự thi rút ra nhiều bài học kinh nghiệm trong chuyên môn. Ông Lê Hữu Phước, nghệ nhân đờn, Chủ Nhiệm CLB ĐCTT xã Phong Hòa cho biết: “Tôi rất hân hoan khi tới tham dự hội thi, qua đây tôi học hỏi thêm từ các đơn vị bạn, từ Ban Tổ chức. Đặc biệt, nhận xét tại chỗ của Ban Giám khảo, là rất hay để chúng tôi học tập và truyền đạt lại cho lớp trẻ sau này”.

Mỗi CLB có từ 8 đến 10 thí sinh dự thi. Điều phấn khởi là hội thi đã thu hút không ít thí sinh trẻ tuổi. Tuy về chuyên môn chưa bằng những thí sinh lớn tuổi, nhưng sự tham gia hội thi của “tài tử” trẻ tuổi cho thấy sự trẻ hóa đối tượng, tính kế thừa của loại hình nghệ thuật này. Hầu hết các đã biểu diễn đờn ca tài tử một cách sinh động, say mê, sáng tạo, đầy đủ thể loại. Mỗi đơn vị biểu diễn 5 tiết mục tài tử, 2 tiết mục hò Đồng Tháp, được thực hiện liên hòan, không bỏ trống thời gian, khiến cho khán giả hết sức tập trung chú ý và vỗ tay khen ngợi.

Riêng hò Đồng Tháp lần đầu tiên đưa vào hội thi, nên Ban Tổ chức đã có bước chuẩn bị bằng cách mở lớp tập huấn hò Đồng Tháp trước khi tổ chức hội thi. Nhiều thí sinh biểu diễn hò Đồng Tháp đạt kết quả khả quan và đầy hứa hẹn. Thí sinh Nguyễn thị Ngọc Mơ, đơn vị xã Tân Hòa, biểu diễn tiết mục song hò chia sẻ: “Em thấy hò Đồng Tháp rất hay, nó hơi khó hò nhưng đã biết hát cổ rồi thì hò tương đối dễ. Ngoài việc được cán bộ chuyên môn huyện dạy hò, chúng em còn tự tập luyện thêm. Thời gian tới em mong huyện sẽ nhân rộng loại hình hò Đồng Tháp hơn nữa.”

ĐCTT Nam bộ được Unessco công nhận là loại hình văn hoá phi vật thể của nhân loại khiến cho các CLB ĐCTT trong huyện Lai vung càng quyết tâm hơn trong việc xây dựng, duy trì và phát triển phong trào ở địa phương. Thể hiện rõ qua hội thi năm nay, một số đơn vị đã có nhiều nỗ lực vươn lên như CLB tài tử xã Tân Thành, Long Thắng, Tân Dương,... Ông Trịnh Tấn Hợp - Giám đốc Trung tâm Văn hoá - Thể thao huyện Lai Vung - Phó Ban Tổ chức Hội thi ĐCTT và hò Đồng Tháp huyện Lai Vung nhận xét: “Hội thi năm nay được chuẩn bị tốt, thể hiện qua sự nhiệt tình hăng say trong tập luyện và được sự quan tâm rất lớn của cấp uỷ Đảng, sự nỗ lực không mệt mỏi của các Ban Chủ nhiệm CLB và nghệ nhân. Kết quả đó chứng minh được phong trào ĐCTT huyện Lai Vung được duy trì và phát triển.

Giải Nhất Hội thi lần này thuộc về CLB ĐCTT xã Tân Thành, 2 giải Nhì là CLB ĐCTT xã Phong Hòa và Long Thắng. 3 đơn vị đạt giải Ba là Tân Dương, Tân Hòa và Long Hậu. Ngoài ra, Ban Tổ chức còn trao nhiều giải tiết mục.

Mỹ Thức