Nhiếp ảnh Đồng Tháp: thuận lợi, cơ hội và thách thức

ĐTO - Trong quá trình phát triển, cũng như các môn nghệ thuật khác, Nhiếp ảnh Đồng Tháp đang có những thuận lợi, cơ hội rất lớn. Nhưng cũng còn nhiều khó khăn, thách thức đan xen.

Ngoài cuộc thi ảnh nghệ thuật truyền thống, mỗi năm, Đồng Tháp có nhiều cuộc thi ảnh của các sở, ngành phối hợp tổ chức, qua đó giúp các hội viên nhiếp ảnh thỏa sức sáng tạo (Ảnh: Sông Ngân)

Về thuận lợi có thể chỉ ra một số điểm cơ bản sau: Đồng Tháp có rất nhiều “chất liệu” để các nghệ sĩ, tác giả nhiếp ảnh “dụng võ”. Nhận xét về vấn đề này, Nghệ sĩ Nhiếp ảnh (NSNA) Nguyễn Vinh Hiển (thuộc Chi hội NSNA Việt Nam tỉnh Vĩnh Long) nhận xét: “Đồng Tháp gần như hơn hẳn nhiều tỉnh, thành trong cả nước, đặc biệt là so với các tỉnh trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long về ngành nghề sản xuất, kinh doanh chủ lực, danh lam, thắng cảnh, những địa danh, làng nghề nổi tiếng để sáng tác ảnh. Các tỉnh, thành khác không được thuận lợi như vậy”.

Điểm lại, chúng ta càng thấy rõ lợi thế này. Đồng Tháp là tỉnh nằm trong vùng trọng điểm sản xuất lương thực, thực phẩm của cả nước. So với cả nước, sản lượng lúa đứng thứ 3; xuất khẩu thủy sản đứng thứ 4. Nông nghiệp Đồng Tháp có các đặc sản nức tiếng mà cũng rất “nên thơ” như: xoài Cao Lãnh, quýt hồng Lai Vung, nhãn Châu Thành, mận Hòa An, bưởi Phong Hòa... Đồng Tháp có Làng hoa Sa Đéc trăm tuổi, lớn nhất miền Tây Nam bộ; Vườn Quốc gia Tràm Chim - khu RAMSA thứ tư của Việt Nam, thứ 2000 của Thế giới; Khu Di tích Quốc gia đặc biệt Gò Tháp với trầm tích nền văn hóa Phù Nam trên 1.500 năm; Khu di tích Nguyễn Sinh Sắc - thân sinh Chỉ tịch Hồ Chí Minh, Du lịch sinh thái Gáo Giồng, Xẻo Quít, Khu du lịch Văn hóa Phương Nam, gần 100 điểm du lịch nông nghiệp; các làng nghề như: dệt choàng Long khánh, bột, hủ tiếu Sa Đéc, đóng xuồng Bà Đài, nem Lai Vung, chiếu Định Yên, 453 sản phẩm được công nhận là sản phẩm OCOP... “Ra ngõ gặp đề tài nhiếp ảnh”. Đồng Tháp có rất nhiều chất liệu để “thai nghén” hình thành ý tưởng những tác phẩm nhiếp ảnh độc đáo, “để đời”.

Bên cạnh đó, Đồng Tháp có sen. Sen Đồng Tháp rất đặc biệt, khác hẳn với sen xứ khác. Ngoài ý nghĩa tinh khiết “gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”, vĩnh cửu “nghìn năm sau hoa sen vẫn nở” thì sen Đồng Tháp chứa trong sâu thẳm về một thời đại rực rỡ nhất trong lịch sử 4.000 năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam - thời đại Hồ Chí Minh “Tháp Mười đẹp nhứt bông sen/Việt Nam đẹp nhứt có tên Bác Hồ”. Tên hoa sen gắn với tên Lãnh tụ kính yêu - anh hùng giải phóng dân tộc - danh nhân văn hóa kiệt xuất của thế giới.

Với Đồng Tháp, sen là biểu tượng cho sự kết đoàn (“Sen đẹp cả đồng, sen hồng cả mùa”). Sen đại diện cho ý chí kiên cường của người Đồng Tháp “Tháp Mười ngàn sen nở/Mỗi đóa một anh hùng”. Sen còn biểu hiện cho phẩm chất tốt đẹp, lòng thủy chung, chí phấn đấu, luôn có ý thức vượt qua nghịch cảnh để kiến tạo cuộc sống mới của người phụ nữ nơi đây “Sen mọc giữa đồng lòng sen trắng/Sen Tháp Mười mưa nắng vẫn tươi”. Đặc biệt, ở Đồng Tháp tình người - tình đất - tình sen hòa quyện với nhau làm một. Tên của cây đã trở thành tên của đất - Đồng Tháp Đất Sen hồng. 63 tỉnh, thành trong cả nước chỉ riêng có 2 tỉnh, thành mang tên loài hoa, đó là Hải Phòng hoa phượng đỏ và Đồng Tháp Đất Sen hồng. Chụp ảnh sen là đề tài bất tận cho nhiếp ảnh...

Các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể rất quan tâm đến nhiếp ảnh. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 06-NQ/TU về xây dựng văn hóa, con người Đồng Tháp nghĩa tình, năng động, sáng tạo. Nghị quyết đề ra nhiệm vụ: “Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động văn học, nghệ thuật, nâng cao tính chuyên nghiệp, tập hợp đông đảo văn, nghệ sĩ chuyên nghiệp và không chuyên tham gia sáng tác, sáng tạo nhiều tác phẩm có giá trị về tư tưởng, nghệ thuật...”. Theo đó, mở ra cho Nhiếp ảnh Đồng Tháp rất nhiều cơ hội để phát triển.

Một lợi thế đặc biệt không thể không nhắc đến đó là Nhiếp ảnh Đồng Tháp có một truyền thống và bề dày chuyên môn đáng ghi nhận. Hiện nay, Phân hội Nhiếp ảnh tỉnh Đồng Tháp có lực lượng khá hùng hậu, 80 hội viên, trong đó có 15 anh, chị em là NSNA Việt Nam, hoạt động đam mê ở nhiều địa phương và cơ sở. Thừa hưởng truyền thống các thế hệ nhiếp ảnh đi trước tạo cho nhiếp ảnh Đồng Tháp vị thế khá vững chắc trong khu vực và cả nước.

Bên cạnh những thuận lợi, cơ hội như trên, nhiếp ảnh Đồng Tháp đan xen một số khó khăn, thách thức. NSNA Duy Bằng - Ủy viên Trung ương Hội NSNA Việt Nam phụ trách nhiếp ảnh đồng bằng sông Cửu Long, nhận xét: “Nhiếp ảnh Đồng Tháp có 3 điểm yếu như: số lượng hội viên nhiếp ảnh đông nhưng hoạt động không đều tay. Một bộ phận hội viên thời gian khá dài ít cầm máy, số lượng tác phẩm sáng tác còn hạn chế; nhiếp ảnh trong điều kiện hiện nay có nhiều thay đổi, đòi hỏi sự tìm tòi, sáng tạo rất cao. Ví dụ như sử dụng công nghệ bay, kỹ thuật hậu kỳ, thể loại ảnh bộ... Trong khi đó cập nhật kiến thức cho anh chị em nhiếp ảnh chưa kịp thời. Mối quan hệ giữa nghệ thuật nhiếp ảnh với các bộ môn nghệ thuật khác ngày càng trở lên khắng khít. Đặc biệt là nhiếp ảnh với văn học, đòi hỏi anh chị em nhiếp ảnh phải tự tìm hiểu, nâng tầm... Điều này đòi hỏi phải có sự nỗ lực rất lớn.

Thời cuộc mới đang mở ra cho nhiếp ảnh Đồng Tháp nhiều vận hội để phát triển. Đặc biệt ngày 11/1/2024, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 39/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch tỉnh Đồng Tháp thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo đó, Đồng Tháp lựa chọn phát triển hài hòa 3 trụ cột: Kinh tế - Xã hội - Môi trường, đặt mục tiêu đến năm 2030 phấn đấu trở thành tỉnh có trình độ phát triển khá, nằm trong nhóm đầu về chuyển đổi số, một trong những trung tâm sản xuất nông nghiệp và chế biến nông sản của vùng đồng bằng sông Cửu Long. Song song đó, phát triển toàn diện các lĩnh vực văn hóa, xã hội, con người; duy trì vị trí nhóm đầu cả nước về các chỉ số: Cải cách hành chính, hiệu quả quản trị và hành chính công, năng lực cạnh tranh cấp tỉnh... Đánh giá về tầm quan trọng của Quy hoạch này, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Phạm Thiện Nghĩa nói: “Tôi tin tưởng tỉnh Đồng Tháp sẽ có bước phát triển mạnh mẽ, đột phá trong thời gian tới”. Chính sự phát triển này sẽ tạo ra rất nhiều cơ hội, đề tài phong phú, đặc sắc, hấp dẫn, khác biệt cho nhiếp ảnh nắm bắt, khai thác, sáng tác.

Nhìn nhận đầy đủ thuận lợi, cơ hội để phát huy, đồng thời nỗ lực khắc phục tốt khó khăn, thách thức, phấn đấu hết sức mình trên tinh thần “Tận tâm - tận lực - chủ động - sáng tạo - hiệu quả”, hy vọng nhiếp ảnh Đồng Tháp sẽ gặt hái những thành tựu lớn hơn trong thời gian tới.

NGÔ QUANG TUYÊN