Bệnh tay chân miệng ở trẻ em

Tay chân miệng hiện đang là một trong những bệnh truyền nhiễm vô cùng phổ biến. Chỉ trong 12 tuần đầu của năm 2021 (28/12/2020 -21/3/2021), toàn tỉnh Đồng Tháp đã ghi nhận 977 ca mắc,  tăng 373% so với cùng kỳ năm 2020 (262 ca mắc) và dự báo còn tiếp tục tăng trong thời gian tới.

Phỏng nước của bệnh tay chân miệng ở trẻ em

Các dấu hiệu đặc trưng của bệnh là sốt, đau họng, tổn thương niêm mạc miệng và da chủ yếu ở dạng phỏng nước thường thấy ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu gối, mông. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường ở trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt tập trung ở nhóm tuổi dưới 3 tuổi.

Bệnh lây truyền từ người sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ mũi, hầu, họng, nước bọt, dịch tiết từ các nốt phỏng hoặc tiếp xúc với chất tiết và bài tiết của người bệnh trên dụng cụ sinh hoạt, đồ chơi, bàn ghế, nền nhà. Chính vì thế mà bệnh rất dễ lây lan trong cộng đồng, đặc biệt là ở những nơi như trường mầm non, mẫu giáo, tiểu học và các cơ sở trông giữ trẻ... khi điều kiện thời tiết nóng ẩm, điều kiện vệ sinh chưa đảm bảo là yếu tố thuận lợi  để bệnh dễ dàng lây sang các trẻ khác và có thể phát triển thành dịch.

Bệnh tay chân miệng có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như: viêm não-màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện sớm và xử trí kịp thời. Bệnh hiện chưa có vắc-xin phòng ngừa cộng với tình hình diễn biến phức tạp của bệnh hiện nay, người dân và cộng đồng cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa theo khuyến nghị của Bộ Y tế:

1. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em), đặc biệt trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn, cho trẻ ăn, trước khi bế ẵm trẻ, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và làm vệ sinh cho trẻ.

2. Thực hiện tốt vệ sinh ăn uống: ăn chín, uống chín; vật dụng ăn uống phải đảm bảo được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng (tốt nhất là ngâm tráng nước sôi); đảm bảo sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày; không mớm thức ăn cho trẻ; không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi; không cho trẻ dùng chung khăn ăn, khăn tay, vật dụng ăn uống như: cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.

3. Thường xuyên lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hàng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn, ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường.

4. Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh.

5. Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân và các chất thải của bệnh nhân phải được thu gom và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.

6. Khi phát hiện trẻ có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh cần đưa trẻ đi khám hoặc thông báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất.

Biểu hiện của bệnh tay chân miệng ở trẻ em qua các giai đoạn như:

- Giai đoạn ủ bệnh: khoảng 3-7 ngày.

- Giai đoạn khởi phát: từ 1-2 ngày với các triệu chứng như sốt nhẹ, mệt mỏi, đau họng, biếng ăn, tiêu chảy vài lần trong ngày.

- Giai đoạn toàn phát: Có thể kéo dài 3-10 ngày với các triệu chứng điển hình của bệnh:

+ Loét miệng: vết loét đỏ hay phỏng nước đường kính 2-3mm ở niêm mạc miệng, lợi, lưỡi, gây đau miệng, bỏ ăn, bỏ bú, tăng tiết nước bọt.

+ Phát ban dạng phỏng nước: Ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông; tồn tại trong thời gian ngắn (dưới 7 ngày) sau đó có thể để lại vết thâm, rất hiếm khi loét hay bội nhiễm.

+ Sốt nhẹ, nôn: Nếu trẻ sốt cao và nôn nhiều dễ có nguy cơ biến chứng. Biến chứng thần kinh, tim mạch, hô hấp thường xuất hiện sớm từ ngày 2 đến ngày 5 của bệnh.

Khi trẻ mắc bệnh, người chăm sóc trẻ cần lưu ý:

+ Trẻ phải được cách ly, đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người khác.

+ Phân và các chất thải của trẻ phải được khử khuẩn bằng chloramin B; quần áo, chăn màn dụng cụ của trẻ phải được khử khuẩn bằng đun sôi, ngâm dung dịch chloramin B 2%;

+ Người chăm sóc trẻ: thực hành vệ sinh cá nhân, đặc biệt rửa tay ngay khi thay tã cho trẻ; giữ vệ sinh nơi ở, lau sàn nhà, các vật dụng bằng dung dịch tẩy rửa thông thường; hạn chế hôn, sử dụng chung các dụng cụ với trẻ bệnh.

+ Khi trẻ còn triệu chứng bệnh tay - chân - miệng, không để trẻ tham gia các hoạt động tiếp xúc đông người như đi học, đi bơi...

+ Theo dõi các biểu hiện sốt, loét miệng, phỏng nước đối với các thành viên trong gia đình, đặc biệt là trẻ em để thông báo cho cơ quan y tế.

6 biện pháp phòng, chống bệnh tay chân miệng

Mỹ Hạnh - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Đồng Tháp ( nguồn Bộ Y tế)