Mối nguy hại của thuốc lá và hành vi hút thuốc lá ảnh hưởng sức khỏe con người

Theo Tổ chức lao động quốc tế ước tính, mỗi năm có khoảng 200.000 người tử vong do thường xuyên hít phải khói thuốc thụ động tại nơi làm việc. Việt Nam là 1 trong 15 nước dẫn đầu thế giới về số người hút thuốc. Tỷ lệ hút thuốc lá cao và thói quen hút thuốc trong nhà là nguyên nhân dẫn đến việc phơi nhiễm với khói thuốc thụ động khá cao.

Băng-rôn tuyên truyền về tác hại của thuốc lá tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Đồng Tháp

Hút thuốc thụ động là hít phải khói thuốc trong môi trường không khí, trong đó bao gồm khói thuốc từ điếu thuốc đang cháy và khói thuốc do người hút phà ra. Hút thuốc thụ động cũng được xác định là nguyên nhân gây nên nhiều bệnh hiểm nghèo như ung thư phổi, nhiễm trùng đường hô hấp, các bệnh về tim mạch. Nguy cơ mắc bệnh động mạch vành ở những người hút thuốc lá thụ động cao hơn 25 - 30% so với những người không hít phải khói thuốc.

Nam giới hút thuốc hoặc thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc làm giảm lượng tinh trùng, gây dị dạng tinh trùng và dẫn đến yếu sinh lý. Phụ nữ hít phải khói thuốc trong quá trình mang thai có thể gây biến đổi sự phát triển của bào thai, dễ sảy thai, đẻ non hoặc sinh con nhẹ cân. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường xuyên hít phải khói thuốc sẽ làm tăng tỉ lệ mắc viêm phế quản, viêm phổi, viêm tai giữa, tăng các triệu chứng hô hấp mãn tính như hen suyễn, tăng nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh...

Tại Việt Nam, Luật phòng, chống tác hại thuốc lá có hiệu lực từ năm 2013, nhưng việc hút thuốc lá nơi công cộng, quán ăn, nhà hàng, công viên, thậm chí là khi đang điều khiển phương tiện giao thông... là hình ảnh không khó để bắt gặp trong đời sống hàng ngày.

Các bến xe là một trong những nơi dễ dàng bắt gặp nhiều người hút thuốc lá nhất. Bến xe Cao Lãnh là điểm thường tập trung đông người, đơn vị quản lý cũng dán biển cấm hút thuốc ở nhiều nơi, song vẫn có rất nhiều người hút thuốc lá trong khuôn viên cũng như tại các khu vực nhà chờ. Anh Võ Quốc Hoàn - bảo vệ bến xe cho biết: “Mặc dù có dán biển cấm hút thuốc tại nhiều nơi nhưng khi người dân chờ để lên xe thì vẫn thường xuyên hút thuốc, dù Ban quản lý và bảo vệ có nhắc nhở và họ có dập thuốc lá, nhưng ngay sau đó họ lại rút điếu khác ra hút”.

Tại các nhà hàng thì hình ảnh hút thuốc không còn lạ lẫm với thực khách. Theo chia sẻ của anh Phú - quản lý nhà hàng HV tại Phường 2, TP Cao Lãnh: “Để giảm người hút thuốc lá, nhà hàng không bán thuốc cho khách, đồng thời có dán biển cấm hút thuốc lá nhưng hàng ngày, khách hút thuốc tại nhà hàng vẫn còn rất đông, dù nhân viên nhắc nhở nhưng do khách tỏ thái độ khó chịu và một phần cũng sợ mất khách nên lâu dần, việc hút thuốc cũng trở nên bình thường”.

Nhiều người vô tư hút thuốc lá nơi công cộng

Tại các tụ điểm ăn uống như: quán cà phê, quán nhậu hay thậm chí là tại các công viên và khu vui chơi của thiếu nhi thì tình trạng người hút thuốc lá cũng rất phổ biến và không còn xa lạ với nhiều người.

Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá có quy định xử phạt đối với hành vi hút thuốc không đúng nơi quy định, có nêu rõ những điểm công cộng cấm hút thuốc lá, nhưng trên thực tế nhiều người vẫn hút thuốc lá tại những nơi bị cấm. Nhưng những hành vi này hầu như vẫn chưa bị xử phạt.

Để Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá thực sự đi vào đời sống nhất thiết cần có sự nỗ lực và thay đổi từ nhiều phía. Đối với cơ quan chức năng, bên cạnh việc đẩy mạnh tuyên truyền luật, cần tăng cường việc thực hiện các quy định nhằm phát huy triệt để vai trò và giá trị pháp lý của luật. Đối với mỗi cá nhân, tổ chức, đơn vị kinh doanh cần nhận thức rõ vai trò của mình để góp phần làm giảm tác hại của khói thuốc lá. Khi mỗi cá nhân ý thức được tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe bản thân và những người xung quanh, và Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá thực thi có hiệu quả thì việc xây dựng một môi trường không khói thuốc, việc mỗi người được sống và hít thở bầu không khí trong lành không khói thuốc sẽ trở nên dễ dàng.

HỒ TIẾN (CDC Đồng Tháp)