Hợp tác xã kiểu mới sẽ tạo động lực kép

Theo Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân, HTX kiểu mới sẽ tạo ra động lực kép, mạnh mẽ, đột phá phát triển cho nông nghiệp Việt Nam hiện nay.

Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP/Thành Trung

Chiều 18/1, tại Hà Nội, Liên Minh Hợp tác xã Việt Nam tổ chức Hội nghị Ban chấp hành lần thứ 2 khóa V. Dự Hội nghị có Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân.

Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân ghi nhận và biểu dương những thành tích đạt được trong năm 2016 của Liên minh HTX Việt Nam và khối kinh tế HTX.

Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân khẳng định, việc hình thành HTX kiểu mới hiện nay ngày càng được quan tâm và chú trọng. HTX kiểu mới sẽ tạo ra động lực kép, mạnh mẽ, tạo đột phá phát triển của nông nghiệp Việt Nam hiện nay. Vì mô hình này vừa duy trì sự quan tâm, nỗ lực, sáng tạo cao nhất của từng hộ nông dân vì họ vẫn là người chủ đầy đủ hoạt động sản xuất nông nghiệp, đồng thời các hộ nông dân được sự hỗ trợ rất hiệu quả của HTX, tiếp nhận tối đa các hỗ trợ của Nhà nước, phát huy mạnh mẽ các liên kết với doanh nghiệp và đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của hội nhập quốc tế về thương mại.

“HTX kiểu mới sẽ tạo đột phá cho phát triển nông nghiệp Việt Nam vì nó tạo ra sự tương tác đồng hướng của 4 loại lợi ích: Lợi ích của hơn 10 triệu hộ nông dân, lợi ích của Nhà nước, lợi ích của doanh nghiệp và lợi ích của các nước giao thương với Việt Nam”, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân khẳng định.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra hiện nay là trong số những HTX đã thành lập thì có nhiều HTX chưa thực sự hoạt động hiệu quả; cùng với đó là nhiều người, hộ cá thể chưa nhận thức được cần làm HTX hay không. Thách thức tiếp theo là chính quyền, cấp ủy chưa thực sự quan tâm đến việc xây dựng HTX kiểu mới. Thách thức cuối cùng là năng lực của cán bộ chưa thực sự đáp ứng được.

Theo Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân, nguyên nhân cấp ủy và người dân chưa thực sự quan tâm tới HTX kiểu mới là do quan niệm chưa cần có HTX thì kinh tế hộ vẫn phát triển tốt nên không có áp lực để hình thành HTX; bên cạnh đó cấp ủy chưa thực sự bức xúc trước cái nghèo của người dân nên chưa có sự quyết tâm hình thành HTX kiểu mới.

“Càng nghèo càng phải làm HTX. Hộ cá thể có lớn đến đâu cũng không thể có khả năng tự nghiên cứu thị trường, nhu cầu thị trường. Chính vì lẽ đó, hiện tượng được mùa mất giá xảy ra và vấn đề đặt ra là phải thay đổi lại tư duy và phải tìm được nhu cầu thị trường”, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân trăn trở.

Trong khi hộ cá thể không có năng lực đàm phán kinh tế, khó đàm phán để mua nguyên liệu đầu vào giá thấp và bán ra với giá cao, thì HTX lại khác.

“Hiện nay, thu nhập lao động của nông nghiệp chưa bằng 1/3 thu nhập của công nhân và người làm dịch vụ. Chính vì vậy, nông dân cần liên kết với doanh nghiệp để sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, song mỗi doanh nghiệp không thể liên kết trực tiếp với hàng vạn hộ nông dân riêng lẻ”, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân gợi mở.

Cũng theo ông Nguyễn Thiện Nhân, vấn đề thiếu vốn sẽ tiếp tục kéo dài với các hộ kinh doanh cá thể, trong khi HTX hoặc hộ cá thể trong HTX có lợi thế hơn trong việc vay vốn.

Để HTX kiểu mới hoạt động hiệu quả trong thời gian tới, theo Chủ tịch Nguyễn Thiện nhân, phải có giải pháp về truyền thông, truyền thông cho nông dân và truyền thông cho lãnh đạo. “MTTQ, Liên minh HTX và Bộ NN&PTNT nên tổ chức Hội nghị biểu dương các HTX kiểu mới để phổ biến kinh nghiệm cho người nông dân”, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân đề nghị.

Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân nêu lên 4 nguyên tắc để HTX phát triển, thể hiện qua 4 câu hỏi và những câu trả lời tương ứng. Thứ nhất, thu nhập của xã viên HTX như thế nào? Bản chất vào HTX phải làm cho xã viên giàu lên.

Nguyên tắc thứ 2, HTX nên làm cái gì? HTX nghiên cứu thị trường, lập kế hoạch sản xuất và cung cấp đầu vào quy mô lớn, chất lượng cao, giá rẻ, bảo đảm thu nhập cho nông dân.

Nguyên tắc thứ 3, mối quan hệ của xã viên-HTX? Hộ xã viên chịu trách nhiệm về sản xuất của mình và vận hành của HTX.

Thứ 4, liên minh HTX làm gì? Liên minh HTX giúp cho HTX kiểm toán hoạt động, làm rõ lời lãi như thế nào, đồng thời Liên minh có chức năng hỗ trợ nông dân.

Song song với 4 nguyên tắc trên, phải đi cùng với 5 phương thức kiểm tra: Kiểm tra lo đầu vào, kiểm tra lo đầu ra, kiểm tra xây dựng thương hiệu sản phẩm, kiểm định chất lượng và xác định xuất xứ hàng hóa.

Ngọc Quang/Chinhphu.vn