Cần có chính sách thông thoáng để giúp hợp tác xã phát triển

ĐTO - Hợp tác xã (HTX) được xem là cứu cánh thúc đẩy nền nông nghiệp phát triển. Tuy nhiên, do năng lực quản lý hạn chế, vốn ít, mức thuế chưa ưu đãi, việc tiếp cận vay vốn Quỹ hỗ trợ phát triển HTX còn khó khăn... nên thời gian qua, tốc độ phát triển của lĩnh vực kinh tế hợp tác chưa tương xứng với tiềm năng.

Cá tra từng bước thực hiện sản xuất theo chuỗi liên kết

Từ thực tế đó, để hỗ trợ HTX phát triển, địa phương cần có chính sách ưu đãi về thuế, giảm bớt các thủ tục vay vốn từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX. Từ đó, giúp các HTX hoạt động tốt hơn. Đó là nhận định của các đại biểu tham gia hội thảo “Giải pháp tháo gỡ khó khăn cho HTX về tiếp cận Quỹ hỗ trợ phát triển HTX, về thuế” do Liên minh HTX tỉnh tổ chức vừa qua.

HTX khó tiếp cận nguồn vốn vay từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX

Theo Liên minh HTX tỉnh, hiện toàn tỉnh có 206 HTX với trên 52.500 thành viên, vốn điều lệ gần 300 tỷ đồng, vốn hoạt động 1.000 tỷ đồng.Trong đó, lĩnh vực nông nghiệp có 166 HTX, chiếm 80%. Thời gian qua, hiệu quả hoạt động của các HTX ngày càng được cải thiện nhờ việc thay đổi nhận thức trong hoạt động theo hình thức mua chung, bán chung, thực hiện chuỗi liên kết, tạo ra sản phẩm có năng suất và chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu thị trường.

Tuy nhiên, xét ở góc độ bao quát, vẫn còn một bộ phận rất lớn HTX hoạt động chưa hiệu quả, nguyên nhân do thiếu vốn để mở rộng sản xuất, kinh doanh trong khi việc tiếp cận vay vốn từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX của tỉnh gặp nhiều khó khăn. Theo Liên minh HTX tỉnh, sau 7 năm hoạt động, đến nay số vốn của Quỹ hỗ trợ phát triển HTX đã lên tới 40 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện nay chưa đến 4% HTX có thể tiếp cận nguồn vốn tín dụng này. Cụ thể, chỉ mới có 8/206 HTX được vay vốn để thực hiện 14 phương án sản xuất kinh doanh, với tổng số tiền vay là 10 tỷ đồng. Tổng dư nợ hiện nay của Quỹ là 3.111 triệu đồng. Nguyên nhân là do các HTX không có tài sản để thế chấp, cầm cố vay vốn. Mặt khác, một số HTX có giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng không đủ điều kiện thế chấp vay vốn theo quy định của pháp luật hiện hành. Từ đó, rất ít HTX đủ điều kiện để tiếp cận nguồn vốn tín dụng này.

Bên cạnh việc khó tiếp cận nguồn vốn từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX, các chính sách về thuế cũng chưa thực sự khuyến khích, ưu đãi đối với các HTX, khiến hoạt động của loại hình kinh tế tập thể khó phát triển. Cụ thể, theo phản ánh của các Quỹ Tín dụng nhân dân (TDND), HTX nông nghiệp và HTX vận tải, hiện tại các đơn vị này đang vướng về mức thuế thu nhập cá nhân 5% trên số tiền lãi chia cho thành viên. Theo các đơn vị, mức thuế này là chưa phù hợp, gây khó khăn cho HTX, Quỹ TDND.

Cần miễn giảm thuế và có chính sách cho vay thông thoáng hơn

Góp ý cho chính sách thuế hỗ trợ cho HTX, nhiều đại biểu ý kiến, tỉnh cần kiến nghị đến Bộ Tài chính tham mưu Chính phủ có chính sách ưu đãi về thuế nhiều hơn nữa đối với loại hình HTX. Trong đó, xem xét bãi bỏ thuế thu nhập cá nhân 5% trên số tiền lãi chia cho thành viên. Đồng thời giảm mức thuế thu nhập doanh nghiệp đối với Quỹ TDND, HTX hoặc áp dụng thuế khoán đối với hoạt động dịch vụ cung ứng vật tư nông nghiệp.

Hiện nay, mức thuế thu nhập doanh nghiệp quy định đối với HTX là 20%, 17% áp dụng cho Quỹ TDND là quá cao. Vì vậy, các đơn vị đề xuất cần giảm mức thuế này xuống thấp nhất có thể, nhằm hỗ trợ HTX hoạt động tốt hơn, nhất là những HTX mới thành lập. Ngoài ra, nên có giải pháp thu hộ thuế tại Trung tâm Đăng kiểm phương tiện cơ giới thủy, bộ để kiểm soát việc thu thuế đối với phương tiện vận tải, tránh bỏ sót nhằm tạo sự công bằng trong thực hiện nghĩa vụ thuế.

Đối với chính sách tiếp cận vốn nguồn Quỹ hỗ trợ phát triển HTX, nhiều HTX kiến nghị cần giảm bớt các hồ sơ, thủ tục vay vốn từ nguồn Quỹ này. Có thể cho HTX vay tín chấp thay cho chính sách 30% vốn thế chấp hiện nay và xem xét kết quả kinh doanh của HTX trong 3 năm gần nhất, phương án sản xuất kinh doanh để làm cơ sở tiếp cận vốn vay, mở rộng đối tượng cho vay...

Ông Nguyễn Văn Hiếu - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết, trong thời gian tới, đơn vị sẽ phối hợp với Quỹ Đầu tư và Phát triển tìm giải pháp linh hoạt trong thực hiện chính sách hỗ trợ cho vay. Bên cạnh đó, sẽ kiến nghị ngành thuế có chính sách miễn giảm thuế cho HTX.

Theo ông Nguyễn Văn Hiếu, Quỹ hỗ trợ phát triển HTX là tổ chức tài chính nhà nước trực thuộc UBND tỉnh, Quỹ hoạt động nhằm mục đích tạo thêm kênh hỗ trợ vốn cho HTX mở rộng sản xuất, kinh doanh, phát triển thêm dịch vụ, ngành nghề mới. Tuy Quỹ hoạt động không vì mục đích lợi nhuận nhưng phải bảo toàn vốn và bù đắp chi phí. Chính vì vậy, để tiếp cận nguồn vốn này, trước hết, các HTX cần có sự chuyển đổi mô hình hoạt động hiệu quả, giải quyết được những hạn chế về nhân lực, xây dựng được mô hình sản xuất kinh doanh hiệu quả, khả năng áp dụng công nghệ... thì những điểm nghẽn trong tiếp cận vốn vay sẽ được giải quyết.

MỸ NHÂN