Nhìn lại công tác thu mua tạm trữ lúa, gạo vụ đông xuân 2014-2015 tại Hợp tác xã Tân Cường

Vụ đông xuân 2014-2015, Hợp tác xã (HTX) Dịch vụ nông nghiệp Tân Cường (viết tắt là HTX Tân Cường)  thuộc huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp được Chính phủ chấp thuận cho thực hiện thí điểm tạm trữ lúa, gạo với chỉ tiêu phân bổ của Hiệp hội Lương thực Việt Nam là 2.000 tấn quy gạo và HTX đã hoàn thành 100% chỉ tiêu kế hoạch phân giao. Tuy nhiên, việc tiêu thụ thì không như mong muốn.

Theo đánh giá của ngành nông nghiệp và công thương, HTX Tân Cường tạm trữ thí điểm không đạt như kết quả mong muốn là do nguyên nhân khách quan. Vì diễn biến thị trường lúa, gạo thời gian qua theo chiều hướng không có lợi cho thương nhân kinh doanh trong ngành gạo, đầu ra xuất khẩu hạn chế, cạnh tranh giữa các nước xuất khẩu lớn làm cho giá gạo xuất khẩu luôn ở mức thấp, tác động đến giá gạo trong nước giảm và khó tiêu thụ. Vì vậy, ngay từ khi có chỉ tiêu phân bổ, mặc dù HTX Tân Cường đã ký hợp đồng liên kết tiêu thụ gạo tạm trữ với đơn vị có chức năng xuất khẩu nhưng khi thị trường gạo thế giới biến động theo chiều hướng không thuận lợi, đồng thời bản thân nội tại của đơn vị ký hợp đồng tiêu thụ lúa, gạo cho HTX cũng gặp khó khăn về tài chính cho nên hợp đồng giữa 2 bên không thực hiện được và việc tiêu thụ lúa, gạo tạm trữ của HTX cũng không được khả quan.

Qua nhận định, xuất phát từ tình hình thực tế và tổng hợp từ ý kiến đề xuất của các đơn vị: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Tam Nông và HTX Tân Cường, Sở Công Thương đề xuất UBND tỉnh chấp thuận cho HTX Tân Cường tiếp tục thực hiện tạm trữ lúa, gạo theo phương thức HTX đứng ra thu mua tạm trữ (nếu có chủ trương của Chính phủ). HTX Tân Cường đảm bảo đủ điều kiện về cơ sở vật chất (kho, bãi, dây chuyền xay xát lúa, gạo...) để thực hiện việc tạm trữ lúa, gạo như các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo khác; lần đầu tiên thí điểm tạm trữ, mặc dù gặp không ít khó khăn nhưng HTX vẫn hoàn thành chỉ tiêu phân bổ của Hiệp hội Lương thực Việt Nam phân giao; chủ trương của tỉnh về thí điểm tạm trữ tại HTX Tân Cường là chủ trương đúng, mong muốn mang lại lợi ích thiết thực cho người nông dân, việc HTX Tân Cường tạm trữ có lợi nhuận sẽ phân chia lại cho xã viên theo tỷ lệ góp vốn, cốt lõi cuối cùng lợi ích vẫn thuộc về người nông dân. Do đó, việc đề xuất phương án cho HTX Tân Cường trực tiếp đứng ra thu mua tạm trữ lúa, gạo là hoàn toàn phù hợp và dễ cho các ngành theo dõi quản lý; vì lần đầu tiên tạm trữ chưa có kinh nghiệm, nhưng nguyện vọng của HTX vẫn muốn tiếp tục thực hiện tạm trữ thêm một lần nữa (nếu có chủ trương). Nếu được thực hiện cho tạm trữ, HTX sẽ chủ động hơn trong việc tìm kiếm đối tác tiêu thụ để tránh rủi ro như lần tạm trữ vừa qua.

Trúc Tươi