Sẵn sàng cho cuộc tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019

ĐTO - Ông Ngô Bá Mừng - Cục trưởng Cục Thống kê, Phó trưởng Ban Thường trực Ban chỉ đạo (BCĐ) tổng điều tra (TĐT) dân số và nhà ở tỉnh Đồng Tháp, trả lời phỏng vấn của phóng viên Báo Đồng Tháp.

Ông Ngô Bá Mừng

* PV: Ông cho biết tầm quan trọng của cuộc TĐT dân số và nhà ở lần này?

- Ông Ngô Bá Mừng (N.B.M.): TĐT dân số và nhà ở năm 2019 là lần thứ 5 TĐT trên phạm vi cả nước với quy trình 10 năm một lần, có quy mô lớn liên quan đến các hộ dân. Thông tin về dân số và nhà ở có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, phục vụ đánh giá kết quả thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 - 2020, làm căn cứ xây dựng chiến lược và các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030, đánh giá việc thực hiện Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới và giám sát các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc mà Chính phủ Việt Nam đã cam kết. Kết quả của TĐT còn phục vụ cho việc xây dựng cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia về dân số; xây dựng dàn mẫu chủ phục vụ các cuộc điều tra hộ dân cư sau này.

* PV: Chỉ còn vài ngày nữa là cuộc TĐT bước vào giai đoạn chính. Vậy mọi công tác chuẩn bị như thế nào?

- Ông N.B.M.: Công tác chuẩn bị cho TĐT đã được BCĐ các cấp trong tỉnh thực hiện theo đúng kế hoạch của BCĐ Trung ương, đã hoàn thành công tác vẽ sơ đồ nền và phân chia địa bàn điều tra, lập bảng kê hộ và nhân khẩu; đã tuyển chọn 1.595 điều tra viên (ĐTV) và 144 tổ trưởng. Công tác tập huấn nghiệp vụ và công nghệ thông tin ở cấp tỉnh, cấp huyện cho ĐTV đã hoàn thành ngày 15/3. Công tác rà soát bảng kê hộ hoàn thành đúng thời gian quy định của Trung ương. Công tác tuyên truyền cho TĐT, BCĐ các cấp quan tâm thực hiện với nhiều hình thức thông qua băng đĩa, băng rôn và hệ thống xe lưu động, báo chí... Như vậy, công tác chuẩn bị cho cuộc TĐT dân số và nhà ở năm 2019 trên địa bàn tỉnh đã chuẩn bị xong và sẵn sàng cho đợt ra quân vào thời điểm 1/4/2019.

* PV: Cuộc TĐT này ứng dụng công nghệ thông tin ở các khâu. Việc thu thập thông tin, chủ yếu qua điện thoại thông minh. Vậy chúng ta có gặp khó khăn gì, nhất là các ĐTV chưa quen sử dụng điện thoại cảm ứng? Chúng ta khắc phục các khó khăn như thế nào để đảm bảo cuộc TĐT đạt mục đích, yêu cầu đề ra?

- Ông N.B.M: Để khắc phục những khó khăn trong ứng dụng công nghệ trong thu thập thông tin, BCĐ TĐT tỉnh sớm có hướng dẫn BCĐ các huyện, thị xã, thành phố tuyển chọn ĐTV và tổ trưởng đủ điều kiện theo quy định trong phương án. ĐTV phải có thiết bị di động thông minh và sử dụng thành thạo. Tuy nhiên, cũng còn những khó khăn trong việc thực hiện phiếu điện tử đối với ĐTV lớn tuổi hoặc người mới sử dụng điện thoại thông minh. Do vậy, công tác tập huấn nghiệp vụ đã được BCĐ tỉnh hướng dẫn kỹ. Riêng phần thực hành phần mềm thao tác trên máy điện thoại thông minh để phỏng vấn hộ đã chiếm thời lượng 1 ngày tập huấn.

Mỗi ĐTV được thực hiện điều tra thử, qua đó các giảng viên cấp huyện và giám sát viên cấp tỉnh hỗ trợ, khắc phục ngay những yếu kém của ĐTV; đã chủ động thay thế ĐTV không có điện thoại thông minh hoặc sử dụng CAPI không đáp ứng được yêu cầu. Song song đó, BCĐ cấp tỉnh, cấp huyện đã phân công cụ thể cán bộ giám sát hỗ trợ kịp thời cho ĐTV, tổ trưởng thực hiện điều tra, nhất là ngày ra quân 1/4/2019. BCĐ cấp tỉnh phân công cán bộ Văn phòng BCĐ tỉnh trực trả lời mọi thắc mắc của ĐTV, tổ trưởng, giám sát viên các cấp qua số điện thoại đường dây nóng của Văn phòng BCĐ TĐT tỉnh Đồng Tháp: 02773854307; 0919952952.

* PV: Ông có mong muốn gì đối với các hộ gia đình trong việc cung cấp thông tin cho ĐTV?

- Ông N.B.M.: Đối với hộ gia đình trong tỉnh cần cung cấp thông tin chính xác của hộ cho ĐTV. Những thông tin của hộ được bảo mật theo Luật Thống kê, nội dung điều tra không liên quan đến các vấn đề hộ khẩu, hộ tịch, thu thuế và không sử dụng cho bất kỳ mục đích nào khác.

* PV: Ông cho biết cụ thể hơn về cuộc TĐT lần này?

- Ông N.B.M.: TĐT dân số và nhà ở năm 2019 sẽ ứng dụng công nghệ thông tin trong tất cả các công đoạn của điều tra, áp dụng hai hình thức thu thập thông tin mới: điều tra bằng phiếu điện tử trên thiết bị di động (gọi tắt là CAPI) và điều tra bằng phiếu trực tuyến sử dụng internet (còn gọi là Webform). Về phương pháp điều tra sử dụng hai hình thức là điều tra trực tiếp và điều tra gián tiếp.

Đối với điều tra trực tiếp, ĐTV đến từng hộ để hỏi người cung cấp thông tin và ghi đầy đủ các câu trả lời vào phiếu điều tra điện tử được thiết kế trên máy tính bảng hoặc điện thoại thông minh. Đây là hình thức thu thập chủ yếu và lần đầu tiên được áp dụng trong TĐT. Với hình thức này sẽ khắc phục được những hạn chế của điều tra phiếu giấy như: kiểm soát được chất lượng phiếu điều tra; kiểm soát thời gian thu thập thông tin tại hộ; định vị được ĐTV có xuống hộ điều tra hay không; nắm bắt nhanh, kịp thời tiến độ điều tra của các ĐTV; thiết bị gọn, nhẹ, không phải mang nhiều tài liệu đi kèm khi tiến hành thu thập thông tin; không phải chi tiền in phiếu điều tra; tổng hợp kết quả nhanh, chính xác. Với hình thức như vậy, vấn đề quan tâm nhất đối với ĐTV là phải tuân thủ đúng quy trình các câu hỏi để xác định nhân khẩu của hộ.

Đối với phương pháp điều tra gián tiếp, tức là hộ tự cung cấp thông tin trên trang thông tin điện tử của TĐT. Ngày 31/3/2019, hộ được BCĐ Trung ương cấp địa chỉ truy cập trang web điều tra, tài khoản và mật khẩu qua hình thức nhắn tin hoặc gửi thư điện tử để đăng nhập và tự cung cấp thông tin vào phiếu điều tra trên trang thông tin điện tử TĐT (phiếu trực tuyến). Đây cũng là một hình thức thu thập thông tin mới trong TĐT áp dụng đối với những đối tượng có nhu cầu khi các hộ không có điều kiện ở nhà để cung cấp thông tin cho ĐTV theo quy định. Các hộ đăng ký tự cung cấp thông tin trên trang thông tin điện tử của TĐT. Hộ kê khai theo hình thức này thực hiện chỉ trong 7 ngày từ 1 - 7/4/2019. Trường hợp qua ngày 7/4, hộ chưa thực hiện phiếu trực tuyến thì ĐTV tại địa bàn của hộ phải đến hộ để điều tra. Do vậy, các hộ đã đăng ký, cần lưu ý dành thời gian để thực hiện, qua đó góp phần cùng BCĐ thực hiện thành công cuộc TĐT trên địa bàn tỉnh.

* PV: Xin cám ơn ông!

Thành Nam (thực hiện)