Lạm dụng “thần dược” bổ não: Rước vạ vào thân

Những ngày cuối tháng 6 là thời điểm kỳ thi đại học, cao đẳng cận kề khiến áp lực thi cử, đỗ đạt đối với nhiều sĩ tử thêm căng thẳng. Để giải tỏa áp lực này, không ít học sinh và cha mẹ đã tìm mua và sử dụng tràn lan các loại thuốc bổ não, tăng cường trí nhớ và chống mất ngủ… như một loại “thần dược” để nâng cao khả năng trí nhớ, tập trung học tập. Tuy nhiên, đáng lo ngại là nếu lạm dụng những “thần dược” trí não này có thể khiến cho các sĩ tử bị đổ bệnh, thậm chí bị “tẩu hỏa”...

Dùng tràn lan, không cần hướng dẫn

Tối khuya nhưng không ít quầy thuốc trên đường Ngọc Khánh vẫn sáng đèn, một chủ hiệu thuốc cho biết: Bình thường, chỉ chập tối là đóng cửa. Nhưng vào dịp cuối tháng 6, khi kỳ thi đại học, cao đẳng sắp diễn ra thì đóng cửa muộn hơn, tới 11 giờ đêm, vì vẫn có học sinh hay cha mẹ các em tới mua các cao dán chống mất ngủ hay thuốc bổ não, tăng cường trí nhớ như Hoạt huyết dưỡng não, Tanakan, Superkan…

Thậm chí, nhiều người còn tìm mua các loại thuốc hỗ trợ thần kinh cao cấp ngoại nhập như Arcaliotin, Piracetam. Trong khi đó, chị Hương - chủ một quầy thuốc trên đường Giải Phóng ngay gần Trường Đại học Xây dựng cũng không giấu giếm, nói: Hơn nửa tháng nay, ngày nào cửa hàng cũng bán được năm sáu chục hộp thuốc Hoạt huyết dưỡng não hay Tanakan và trên trăm lọ vitamin tổng hợp các loại, khách hàng phần lớn là học sinh.

Điều đáng lo ngại là qua tìm hiểu của chúng tôi, hầu hết sĩ tử và bậc phụ huynh khi mua các loại thuốc trên đều không có đơn thuốc hay hướng dẫn của bác sĩ nên việc sử dụng rất tùy tiện. Tại một cửa hàng thuốc trên đường Láng Hạ, chị Phạm Lê Nhung (Cầu Giấy, Hà Nội) hỏi mua loại thuốc bổ thần kinh cho cậu con trai chuẩn bị dự thi đại học, chị kể: Nghe người quen mách, tôi đã mua thuốc cho con uống từ lúc cháu chuẩn bị thi tốt nghiệp. Nay thi xong rồi, lại chuẩn bị kỳ thi vào đại học, sách vở ngập đầu nên ra mua thêm vài hộp nữa để cháu uống cho đỡ căng thẳng...

Còn em Lê Quang Tùng, một thí sinh đang chuẩn bị thi vào ngành sư phạm, cho biết: Uống thuốc bổ cần gì đơn thuốc hay bác sĩ chỉ dẫn! Em cũng như nhiều bạn khác thi khối C, càng đến gần ngày thi phải học nhiều, đau đầu, mệt lắm, nên ai cũng dùng thêm thuốc bổ não. Có những ngày, em uống hết cả một nửa hộp Tanakan, nếu không cũng phải dùng tới cả lọ vitamin tổng hợp.

Có thể gây rối loạn hành vi

Trước tình trạng cứ đến gần mùa thi đại học, nhiều sĩ tử lại sử dụng tràn lan các loại thuốc bổ não, an thần, chống mất ngủ, bác sĩ Dương Đình Phúc, Chủ nhiệm Khoa Tâm thần kinh, Bệnh viện Quân y 354, cho biết: Hầu hết các loại thuốc bổ não, tăng cường trí nhớ đều có tác dụng tăng tuần hoàn máu não, giúp đầu óc tỉnh táo, minh mẫn, chống quên, nhưng các loại thuốc này chủ yếu hợp với người cao tuổi hay người có bệnh lý về thần kinh, mất ngủ. Việc nhiều bạn trẻ lạm dụng những loại thuốc trên hoàn toàn không có lợi cho sức khỏe và cũng không có tác dụng như mong muốn, thậm chí còn nguy hại cho trí não.

Bác sĩ Phúc cũng khuyến cáo, trí nhớ của mỗi người được quyết định bởi hai yếu tố bẩm sinh và rèn luyện. Do đó, việc ghi nhớ kiến thức là cả quá trình học tập tích lũy lâu dài, chứ không dùng các loại thuốc bổ trong vài ngày, vài tuần là có được kết quả như mong muốn.

Trong khi đó, bác sĩ Nguyễn Minh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai khẳng định, không có một loại thuốc nào có thể giúp học sinh thông minh và có trí nhớ tốt hơn. Chỉ có một vài loại có tác dụng hỗ trợ học sinh trong thời gian ôn thi giảm căng thẳng nhưng hiệu quả rất nhỏ. Việc sử dụng vô tội vạ, không theo chỉ dẫn của bác sĩ có thể gây hại cho sĩ tử với triệu chứng nhanh quên, buồn ngủ. Đối với một số loại thuốc bổ thần kinh nếu dùng lâu ngày có thể gây rối loạn hành vi, hoang tưởng, suy gan, suy thận, cơ thể bị suy kiệt.

Bác sĩ Tuấn cũng khuyến cáo để ôn thi hiệu quả, mỗi sĩ tử phải tự sắp xếp thời gian học và nghỉ ngơi cho phù hợp. Trong đó, giấc ngủ có vai trò đặc biệt quan trọng vì đây là lúc các tế bào thần kinh thải độc ra khỏi cơ thể. Các sĩ tử không được ngủ dưới 6 giờ/ngày. Không dùng thuốc bổ thần kinh, tăng cường trí nhớ đối với thể trạng có các tổn thương về gan, thận như viêm cầu thận mãn tính, viêm gan, viêm thận.

Cũng như tuyệt đối không được lạm dụng các loại thuốc hay miếng dán chống buồn ngủ do có nguy cơ gây nghiện và ảnh hưởng xấu đến thần kinh, vì thực chất đây là một dạng thuốc kích thích thần kinh cơ thể, sẽ làm sức khỏe suy kiệt dần dần và về mặt tâm thần có thể khiến người sử dụng dễ cáu gắt và hung hăng. Đặc biệt, các bậc cha mẹ không nên tạo sức ép với con cái để tránh tâm trạng lo lắng thái quá, ảnh hưởng đến sự tập trung và tâm trí của con em khi ôn thi.

MINH KHANG/SGGP