Khám phá bí mật của xác ướp

Nhờ công nghệ mổ “ảo”, những bí mật của xác ướp cổ đại, chẳng hạn như hình xăm, đã lộ diện hoàn toàn trước các sử gia.

Công nghệ mới giúp “lột trần” xác ướp mà không hủy hoại mẫu vật
Ảnh: British Museum

Trải qua hàng nghìn năm, các xác ướp Ai Cập cổ đại vẫn bảo vệ được những bí mật riêng tư của mình dưới lớp băng quấn dày cộm, cho đến giờ phút này. Nhờ vào cuộc triển lãm mới tại Bảo tàng Anh, công chúng cuối cùng có thể nhìn thấy hình ảnh chi tiết nhất của 8 xác ướp, đã được đưa vào máy quét CAT tại các bệnh viện ở London. Kết quả cho thấy bất chấp cách biệt nhiều thế kỷ, người Ai Cập thời xưa vẫn đối mặt với những vấn đề sức khỏe tương tự người hiện đại, bao gồm hàm lượng cholesterol cao trong máu, chế độ ăn quá nhiều chất béo và tình trạng răng kém, theo tờ Guardian.

John Taylor, trưởng bộ phận Ai Cập cổ và Sudan của Bảo tàng Anh, cho hay mục đích của cuộc triển lãm là nhằm quảng bá ý tưởng rằng xác ướp không chỉ là những mẫu vật mà còn từng là con người thực sự. Ông cho biết các xác ướp được trưng bày lần này có xuất thân hoàn toàn khác nhau, từ hoàng tộc đến dân thường sống dọc sông Nile. Họ cũng không sống cùng thời kỳ, mà xác ướp cổ nhất phải hơn 5.000 năm tuổi (niên đại khoảng 3.500 năm trước Công nguyên), còn xác ướp gần đây nhất vào khoảng 1.300 tuổi. Một số qua đời khi còn quá nhỏ, chừng 2 tuổi, trong khi cũng có người trên 50 tuổi.

Nhờ vào máy CAT, các nhà khoa học có thể tạo ra hình ảnh 3 chiều của các xác ướp. Một số di thể được lưu giữ trong tình trạng cực tốt, cho phép thấy được xương, mô và những cơ quan nội tạng quan trọng. Tuy nhiên, để xây dựng chân dung chi tiết về cuộc đời của từng xác ướp, các chuyên gia đã kết hợp kết quả quét CAT với phương pháp xác định bằng đồng vị carbon và phương pháp phản xạ hồng ngoại. Bên cạnh đó, ảnh quét vùng chậu cũng giúp các chuyên gia đoán được độ tuổi bằng cách xem y phục và độ xé của xương. Trong số này, hai xác ướp có tình trạng các mảng bám vào thành động mạch ở chân, đặc biệt là cholesterol, can xi và mô, cho thấy khi còn sống họ gặp vấn đề về tim mạch. Nguyên nhân có thể là do chế độ ăn quá giàu chất béo, hoặc cũng có thể là do di truyền. Nhiều xác ướp bị tình trạng sức khỏe răng miệng kém và bị áp xe nhiều chỗ, nếu không được chữa trị đúng lúc có thể dẫn đến viêm họng, ngạt thở.

Kết quả phân tích những chất còn lại trong dạ dày và ruột cho thấy người Ai Cập rất biết cách hưởng thụ cuộc sống, với chế độ ăn phong phú. Bằng chứng là dù chỉ phân tích 8 đối tượng cũng đã phát hiện được cá, thịt bò, bia, bánh mì, hoa quả giàu chất đường như chà là. Đặc biệt, một xác ướp nữ, tuổi từ 20 đến 35, được tìm thấy tại Sudan vào năm 2005, có hình xăm trên đùi phải. Chuyên gia Daniel Antoine, tham gia cuộc triển lãm, cho hay xác ướp trên là đại diện đầu tiên cho thấy người thời đó có hình xăm trên cơ thể. “Thật sự là trường hợp rất hiếm gặp”, ông cho biết. Theo một giả thuyết, có thể hình xăm này đóng vai trò như một dấu ấn tôn giáo bảo vệ linh hồn người chết.

Nguồn: Hạo Nhiên-Thanh Niên Online