Bảo hiểm bắt buộc xe máy: Gỡ bài toán bồi thường

Với việc các quy định về bảo hiểm bắt buộc xe máy đang được sửa đổi, các trở ngại trong quy trình, thủ tục hồ sơ bồi thường sẽ được tháo gỡ.

Bảo hiểm bắt buộc TNDS xe cơ giới (bao gồm xe mô tô và ô tô) là loại hình bảo hiểm đã xuất hiện ở Việt Nam từ năm 2008, với phạm vi tác động sâu rộng đến hầu hết các hộ gia đình. Theo số liệu của các cơ quan liên quan, sau hơn 10 năm, số lượt xe cơ giới tham gia bảo hiểm bắt buộc TNDS là gần 124 triệu (mô tô, xe máy: 108,2 triệu). Bảo hiểm bắt buộc xe cơ giới đã tham gia giải quyết bồi thường cho trên 638.000 vụ tai nạn giao thông và góp phần chi trả cấp cứu, điều trị người bị nạn, thay sửa xe hoặc quyền lợi tử vong cho người tham gia bảo hiểm.

Chỉ 30% người tham gia bảo hiểm bắt buộc xe máy

Dù vậy, nếu tỉ lệ tham gia bảo hiểm bắt buộc ở xe ô tô là 90% thì con số này ở xe máy chỉ 30%, một mức tham gia bảo hiểm thấp. So với các nước như Thái Lan, hầu hết người dân chọn mua bảo hiểm toàn diện. Ở Quebec (Canada), chủ xe máy phải có bảo hiểm trách nhiệm dân sự ít nhất 50.000 USD để bảo hiểm thương tích hoặc thiệt hại cho người khác. Tại Anh, nếu chủ xe không có bảo hiểm xe máy, có thể chịu một loạt các hình phạt như 300 bảng, cấm đi xe máy...

Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới là một trong loại giấy tờ bắt buộc người đi xe máy phải xuất trình khi có yêu cầu của cảnh sát giao thông

Ở Việt Nam, người tham gia giao thông nếu không mua bảo hiểm bắt buộc xe máy cũng bị phạt tiền. Đáng lo ngại hơn, khi xảy ra tai nạn trên đường, người không mua bảo hiểm xe cơ giới dễ gặp khó khăn tài chính để khắc phục hậu quả vụ tai nạn.

Tại một hội nghị mới đây về an toàn giao thông (12/2020), ông Khuất Việt Hùng, phó chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT quốc gia cho biết, trong vòng 5 năm qua, cả nước xảy ra 94.024 vụ tai nạn giao thông, làm chết 39.917 người, bị thương 77.477 người. Tính ra mỗi năm, Việt Nam có gần 8.000 người mất và hơn 15.000 người bị thương.

Các chuyên gia tin rằng, khi Dự thảo Nghị định về BH bắt buộc TNDS của chủ xe cơ giới có hiệu lực từ tháng 3.2021, thay thế cho Nghị định 103/2008/NĐ-CP và Nghị định 214/2013/NĐ-CP, người dân sẽ nhìn thấy những đổi mới, chỉnh sửa theo hướng có lợi cho người dân, giảm thiểu thủ tục. Từ đây, người dân sẽ tích cực tham gia bảo hiểm bắt buộc xe máy mà không còn các tâm lý quan ngại.

Dự thảo Nghị định: Tăng quyền lợi, giảm thủ tục

Lâu nay, tuy bảo hiểm bắt buộc xe máy là loại hình bảo hiểm phổ biến nhưng người dân vẫn chưa đánh giá cao sản phẩm này, do những trở ngại trong thực hiện thủ tục bồi thường, nhất là khâu thu thập dữ liệu làm hồ sơ. Trên cơ sở lắng nghe tâm tư của người dân, Chính phủ đã xem xét, hoàn thiện thể chế, quy trình, nội dung về bảo hiểm bắt buộc xe cơ giới theo hướng mang lại sự thuận tiện cao nhất cho chủ xe, người bị thiệt hại. Dự kiến trong tháng 3/2021, Nghị định sửa đổi này sẽ bắt đầu có hiệu lực.

Một trong những thay đổi đáng chú ý là mức trách nhiệm bảo hiểm tăng 50%, từ 100 triệu đồng hiện nay lên 150 triệu đồng cho trường hợp tử vong, dù mức phí bảo hiểm cơ bản vẫn giữ nguyên. Nếu người tham gia bảo hiểm bị mất năng lực hành vi dân sự (hoặc dưới 6 tuổi) theo quyết định của Tòa, Doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) vẫn chi trả trong phạm vi bồi thường thiệt hại.

Bảo hiểm bắt buộc xe máy nhằm tạo dựng một quỹ chung nhằm hỗ trợ khẩn cấp cho các nạn nhân tai nạn giao thông

Đặc biệt ở các vụ tai nạn không gây ra tử vong, doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm phối hợp với các bên liên quan, thiết lập hồ sơ mà không cần thu thập tài liệu từ phía cơ quan có thẩm quyền, đồng thời chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, đầy đủ, hợp lệ của hồ sơ bồi thường bảo hiểm.

Theo Dự thảo lần này, các DNBH trong vòng 3 ngày kể từ khi tiếp nhận thông báo vụ tai nạn phải có trách nhiệm tạm ứng ngay cho người tham gia bảo hiểm. Dự thảo cũng đưa ra các mức tạm ứng cụ thể cho từng trường hợp tai nạn. Mức tạm ứng cao nhất là 70% mức bồi thường khi tử vong.

Rõ ràng, Dự thảo nghị định sửa đổi đã trao nhiều trách nhiệm và quyền hạn hơn cho DNBH. Theo quan sát của lãnh đạo ngành bảo hiểm, tất cả các thay đổi này là để tăng tính minh bạch, giảm nhẹ gánh thủ tục, thúc đẩy việc hoàn thành hồ sơ sớm nhất. Một Giám đốc Công ty bảo hiểm ở TPHCM cho biết, những điều chỉnh sửa đổi này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia bảo hiểm mà còn giúp các công ty bảo hiểm chủ động, linh hoạt khi kinh doanh bảo hiểm bắt buộc xe cơ giới