Thúc đẩy phục hồi sản xuất chế biến, xuất khẩu nông thủy sản sau giãn cách xã hội

ĐTO - Ngày 17/9, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tổ chức hội nghị trực tuyến bàn giải pháp tháo gỡ khó khăn, phục hồi chế biến, xuất khẩu nông sản, thủy sản sau giãn cách theo Chỉ thị 16/CT-TTg ở khu vực Nam bộ.

Chế biến cá tra xuất khẩu ở ĐBSCL

Theo Cục Quản lý Chất lượng nông lâm sản và thủy sản (Bộ NN&PTNT), đến cuối tháng 7/2021 đã có 120/449 cơ sở ngừng sản xuất (27,6%) thì đến đầu tháng 9/2021 đã có 176/449 cơ sở ngừng sản xuất (39,2%) do không đáp ứng được gánh nặng chi phí và điều kiện “3 tại chỗ”. Do thiếu công nhân và chia ca để phòng, chống dịch bệnh nên tổng công suất chỉ khoảng 30- 40% so với đầu tháng 7/2021 trước khi giãn cách toàn vùng. 

Kết quả khảo sát của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho thấy, chỉ có 30 - 40% các doanh nghiệp có đủ năng lực để phục hồi sản xuất ngay sau khi kết thúc giãn cách xã hội, số doanh nghiệp còn lại rất khó hoặc cần thời gian dài để khôi phục lại hoạt động sản xuất cần sự hỗ trợ.

Dựa trên khảo sát dữ liệu thực tiễn cập nhật hàng ngày của các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) liên quan đến tình hình dịch tễ, tỷ lệ tiêm vắc xin, số ca nhiễm mới trong khu vực, hiện VASEP chia ra làm 3 vùng.

Vùng 1, tỉ lệ nhiễm thấp có 6 tỉnh Cà Mau, Bạc Liêu, Hậu Giang, Sóc Trăng, Bến Tre, Vĩnh Long, chủ yếu doanh nghiệp tôm. Nếu sau ngày 15/9 nới lỏng theo từng phần để doanh nghiệp sản xuất thì sang tháng 10 khả năng phục hồi khoảng 60%, đến cuối năm 80%. Vùng 2, bước đầu kiểm soát được dịch gồm An Giang, Kiên Giang, Trà Vinh, Cần Thơ, Đồng Tháp, sang tháng 10 khoảng 50%, cuối năm khoảng 70%. Vùng 3, tỉ lệ nhiễm cao gồm Tiền Giang, Long An, TP.HCM, Bình Dương, đây là vùng có nhiều doanh nghiệp nhất. Theo tính toán, đến cuối tháng 9 vẫn chỉ 20-30%, sang tháng 10 tăng lên 40%, đến cuối năm chỉ đạt 60%.

Theo ý kiến các địa phương, doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng, để tháo gỡ khó khăn, phục hồi chế biến, xuất khẩu nông thủy sản sau giãn cách xã hội, ngoài tạo thuận lợi trong vấn đề lưu thông, cần ưu tiên tiêm phòng vắc xin Covid-19. Bên cạnh đó, cần giảm chi phí xét nghiệm cho lao động làm việc “3 tại chỗ”; khuyến khích nông dân trở lại sản xuất và hỗ trợ lao động trở lại làm việc tại các vùng sản xuất, nhà máy, cơ sở chế biến; tăng cường kết nối thị trường để tránh đứt gãy thêm chuỗi sản xuất.

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cho biết, đối với 13 tỉnh ĐBSCL, cần phải được nhìn nhận như một thực thể kinh tế chứ không phải mảnh ghép của 13 địa giới hành chính. Đã có nhiều địa phương họp để bàn giải pháp sau dịch nhưng nếu chỉ tư duy cho tỉnh mình thì sẽ không bao giờ thành công. Cần phải tư duy lại, tư duy liên vùng.

Nhấn mạnh vấn đề “nước xa không cứu được lửa gần”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng, vấn đề quan trọng ở đây vẫn là vai trò của các địa phương. Các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng và các địa phương cùng thay đổi tư duy. Hai bên cùng ngồi lại kiến tạo không gian vừa an toàn phòng, chống dịch và vừa đạt hiệu quả trong sản xuất. Bộ trưởng cũng đề nghị các địa phương cần chủ động và thống nhất xây dựng kế hoạch sản xuất trong và sau giai đoạn giãn cách nhằm đảm bảo sản xuất, cung ứng nông sản ổn định, lâu dài.

Nguyệt Đỗ