Bảo vệ trẻ em trước những tác động của ngành công nghiệp thuốc lá

ĐTO - Năm 2024, Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 được Tổ chức Y tế Thế giới phát động với chủ đề: “Bảo vệ trẻ em trước những tác động của ngành công nghiệp thuốc lá”. Đồng Tháp vừa tổ chức Lễ phát động hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá từ ngày 25 - 31/5/2024 với sự tham gia của đông đảo các em học sinh, sinh viên.

Đông đảo học sinh, sinh viên tham gia Lễ phát động hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá từ ngày 25 - 31/5/2024

BẢO VỆ TRẺ EM KHỎI KHÓI THUỐC

Trên toàn cầu, ước tính có khoảng 19 triệu thanh thiếu niên từ 13 - 15 tuổi (13 triệu bé trai và 6 triệu bé gái) hiện đang hút thuốc lá, trong đó có khoảng 5 triệu thanh thiếu niên hút thuốc lá sống ở khu vực Đông Nam Á. Khảo sát ở hầu hết các quốc gia đều cho thấy, tỷ lệ trẻ em từ 13 - 15 tuổi đang sử dụng các sản phẩm thuốc lá, đặc biệt là các sản phẩm thuốc lá mới như: thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng cao. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, có mối liên quan rõ ràng giữa việc gia tăng tỷ lệ sử dụng các sản phẩm thuốc lá trong giới trẻ với việc tiếp cận giới trẻ thông qua quảng cáo, tiếp thị, đặc biệt trên các nền tảng kỹ thuật số và thông qua việc sử dụng lao động trẻ em trong việc mua bán, trồng cây thuốc lá.

Tổ chức Y tế Thế giới nhấn mạnh, Ngày Thế giới không thuốc lá năm 2024 là diễn đàn để giới trẻ trên toàn thế giới yêu cầu ngành công nghiệp thuốc lá ngừng việc nhắm tới trẻ em, thanh thiếu niên bằng những sản phẩm có hại cho sức khỏe, đồng thời kêu gọi Chính phủ các nước thực hiện các biện pháp phòng, chống tác hại (PCTH) thuốc lá mạnh mẽ, bảo vệ các em khỏi tác động của việc quảng cáo thuốc lá, bao gồm cả việc tiếp thị qua mạng và các nền tảng kỹ thuật số.

Tại Việt Nam, Báo cáo tổng kết 10 năm thi hành Luật PCTH của thuốc lá cho thấy, nhờ có nhiều nỗ lực trong công tác PCTH thuốc lá, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điếu thông thường trong nam giới trưởng thành giảm trung bình 0,5% mỗi năm từ 47,4% năm 2010 xuống còn 38,9% năm 2023. Tỷ lệ hút thuốc ở thanh thiếu niên giảm, trong đó, ở nhóm 13-15 tuổi giảm từ 2,5% năm 2014 xuống còn 1,9% năm 2022. Tỷ lệ phơi nhiễm với khói thuốc thụ động cũng giảm đáng kể cả ở các hộ gia đình, nơi công cộng và nơi làm việc. Đây là những kết quả rất đáng khích lệ trong công tác PCTH thuốc lá.

Tuy nhiên, những thành tựu này có nguy cơ bị phá bỏ bởi việc gia tăng nhanh chóng tỷ lệ sử dụng các sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đặc biệt là trong giới trẻ. Tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh ở nhóm tuổi 13-17 tăng từ 2,6% năm 2019 lên 8,1% năm 2023. Ở nhóm tuổi 13-15, tỷ lệ đã tăng hơn gấp đôi từ 3,5% năm 2022 lên 8% năm 2023.

Đội xe cổ động đi diễu hành hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá

CHUNG TAY PHÒNG, CHỐNG TÁC HẠI THUỐC LÁ

Theo ông Phan Văn Ê – Phó Giám đốc Sở Y tế, sau nhiều năm thực hiện Luật PCTH của thuốc lá, Đồng Tháp đã có nhiều chuyển biến tích cực như: số người hút thuốc lá tại nơi làm việc, nơi công cộng có chiều hướng giảm; công tác tuyên truyền được triển khai sâu rộng tại các cơ quan, trường học, bệnh viện, khu dân cư trên địa bàn; các cơ quan, đơn vị đã xây dựng được nhiều mô hình tốt như: cơ quan không khói thuốc, bệnh viện không khói thuốc, trường học không khói thuốc... Bên cạnh đó, công tác đào tạo, tập huấn chuyên môn được thực hiện thường xuyên đã góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá, từng bước đưa Luật PCTH của thuốc lá đi vào đời sống.

Tuy nhiên, trong bối cảnh tỷ lệ hút thuốc lá trong người dân còn cao, cùng với những biến động kinh tế, sự già hóa nhanh của dân số và sự gia tăng nhanh chóng các bệnh mạn tính cùng chi phí chăm sóc, điều trị thì việc tiếp tục triển khai PCTH của thuốc lá đã trở thành vấn đề cấp thiết của cộng đồng xã hội. Đặc biệt, tình trạng thuốc lá điện tử và các dạng thuốc lá mới đang mở đầu cho xu hướng lạm dụng và nghiện các hóa chất nhân tạo tổng hợp, bao gồm nicotin, các loại ma túy thế hệ mới và rất nhiều hóa chất khác, không chỉ gây nên gánh nặng mới về y tế, kinh tế, an ninh trật tự mà ảnh hưởng đến giống nòi và nhiều lĩnh vực khác. Nếu không được ngăn chặn kịp thời, do khả năng gây nghiện cao và mức độ lan nhanh trong cộng đồng, cùng với các sản phẩm thuốc lá điếu thông thường, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng sẽ tạo ra một thế hệ mới nghiện nicotine và các chất gây nghiện khác.

Vì vậy, Tổ chức Y tế Thế giới kêu gọi tăng cường bảo vệ trẻ em; nâng cao nhận thức trẻ em, thanh thiếu niên và cộng đồng về tác hại của thuốc lá và thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha và các sản phẩm thuốc lá mới khác. Đồng thời thực hiện các biện pháp PCTH thuốc lá hiệu quả bao gồm: thực hiện môi trường không thuốc lá; cấm quảng cáo, khuyến mãi các sản phẩm thuốc lá bao gồm quảng cáo trực tiếp và trên nền tảng kỹ thuật số, mạng internet; tăng thuế thuốc lá ở mức cao để khuyến khích người hút thuốc cai thuốc lá và ngăn ngừa thanh thiếu niên bắt đầu hút thuốc; đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá ở mức 70-75% giá bán lẻ. Cùng với đó, tăng cường kiểm soát chặt chẽ hoạt động bán buôn, bán lẻ các sản phẩm thuốc lá; tăng diện tích in cảnh báo sức khỏe; lồng ghép và tăng cường các chương trình cai nghiện thuốc lá vào các Chương trình y tế Quốc gia và các chương trình khác.

Lãnh đạo các sở, ban, ngành tỉnh, tổ chức chính trị - xã hội và địa phương cùng các em sinh viên chụp ảnh lưu niệm hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5

VÌ MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÓI THUỐC

Trong Lễ phát động hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá từ ngày 25 - 31/5/2024, thay mặt Ban Chỉ đạo chăm sóc và bảo vệ sức khỏe Nhân dân tỉnh Đồng Tháp, ông Phan Văn Ê - Phó Giám đốc Sở Y tế kêu gọi các sở, ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội và các địa phương tăng cường công tác thực thi Luật PCTH của thuốc lá; nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, địa phương trong PCTH thuốc lá. Các cơ quan, đơn vị và địa phương triển khai đồng bộ các biện pháp PCTH thuốc lá, đặc biệt tại nơi công cộng và đối tượng tập trung là thanh thiếu niên. Mỗi người dân hãy tích cực tham gia PCTH thuốc lá, tuyên truyền phổ biến đến gia đình, người thân về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và kinh tế, về ý nghĩa của việc thực hiện môi trường không khói thuốc...

Tham gia Lễ phát động hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá từ ngày 25 - 31/5/2024, em Nguyễn Thị Hồng Như - sinh viên Trường Cao đẳng Y tế Đồng Tháp, cho biết: “Do học chuyên ngành liên quan về y tế nên em biết rõ tác hại của thuốc lá và gia đình em không có người hút thuốc lá. Sau lễ phát động này, em sẽ tuyên truyền cho những người quen, bạn bè biết về tác hại của thuốc lá để không hút thuốc nhằm xây dựng môi trường sống không khói thuốc lá”.

Em Nguyễn Võ Anh Sơn - sinh viên Trường Cao đẳng Cộng đồng Đồng Tháp chia sẻ: “Em không hút thuốc do biết rõ hút thuốc lá là độc hại cho sức khỏe, nhất là thuốc lá điện tử. Sau tham gia Lễ phát động hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá, em sẽ khuyên những người thân quen, bạn bè không nên hút thuốc lá và thuốc lá điện tử”.

Thuốc lá và các sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đều có hại cho sức khỏe vì có chất gây ung thư, thành phần gây ung thư và có nicotine là chất gây nghiện. Do đó, mọi người cần hành động mạnh mẽ để ngăn chặn khả năng tiếp cận sử dụng thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đặc biệt là trong thanh thiếu niên để bảo vệ thế hệ trẻ khỏi tác hại của các sản phẩm độc hại này, đồng thời bảo vệ sức khỏe cho người dân.

Mọi người hãy quyết tâm hành động PCTH thuốc lá, vì một môi trường không khói thuốc và một thế hệ trẻ không hút thuốc, vì sức khỏe cộng đồng và vì sự phát triển giàu mạnh của quê hương Đồng Tháp trong tương lai.

Thanh Trúc