F0 cách ly, điều trị tại nhà cần làm gì?

ĐTO - Để phòng tránh lây nhiễm bệnh cho người cùng sống trong gia đình, F0 cách ly, điều trị tại nhà cần luôn giữ khoảng cách tối thiểu 2m với người khác, không ăn uống cùng với người khác, không sử dụng hệ thống điều hòa trung tâm với các phòng khác.

Theo hướng dẫn chăm sóc người mắc Covid-19 (F0) tại nhà do Bộ Y tế ban hành kèm theo Quyết định số 4156, những việc F0 cách ly, điều trị tại nhà cần làm: luôn giữ khoảng cách tối thiểu 2m với người khác, không ăn uống cùng với người khác, không di chuyển ra khỏi khu vực cách ly, không tiếp xúc gần với người khác, sử dụng phòng ngủ và phòng vệ sinh riêng.

F0 nên có một bộ đồ ăn riêng, tốt nhất là nên dùng dụng cụ dùng một lần; rửa bát đĩa bằng nước nóng và xà phòng; nên tự rửa bát ở phòng riêng; nếu cần người chăm sóc hỗ trợ thì người chăm sóc phải mang găng khi thu dọn đồ ăn và rửa bát đĩa. Luôn mở cửa sổ, cửa lối đi khi có thể, nhằm cho không khí luôn được thay đổi; không sử dụng hệ thống điều hòa trung tâm với các phòng khác; không để luồng khí thổi từ phòng F0 vào không gian chung; sử dụng quạt và máy lọc không khí.

Các thành viên cùng chung sống trong gia đình với F0 phải tuân thủ các lời khuyên sau đây để tránh lây nhiễm bệnh: cách ly người nhiễm khỏi những người khác, vệ sinh tay thường xuyên; đeo khẩu trang, sử dụng găng tay đúng cách; vệ sinh dụng cụ ăn uống tránh lây nhiễm, vệ sinh bề mặt môi trường sạch sẽ, xử lý đồ vải và vật dụng đúng quy định, quản lý chất thải và dịch tiết đúng cách. Đối với F0 cần rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước tối thiểu là 30 giây hoặc dung dịch rửa tay khô có chứa cồn ở nồng độ tối thiểu 60% trong ít nhất 15 giây. Các thời điểm rửa tay bao gồm: trước và sau khi nấu ăn, trước và sau khi ăn uống; sau khi ho, hắt xì, xì mũi; sau khi chạm vào các vật dụng, bề mặt; sau khi đi vệ sinh và sau khi thu dọn rác thải.

Ngoài việc chăm sóc, bổ sung dinh dưỡng hợp lý, F0 điều trị tại nhà cần phải tập luyện các bài tập tăng cường chức năng hô hấp và cần vận động hàng ngày với tinh thần lạc quan để cải thiện sức khỏe; vận động trong thời gian cách ly tại nhà giúp giãn nở lồng ngực, tăng thông khí ra vào phổi, hô hấp tốt hơn, tăng cường khả năng vận động và các cơ tham gia hô hấp, ngăn chặn suy giảm thể chất, cải thiện tinh thần. Trong đó, có các bài tập gồm tập thở, vận động tại giường, giãn cơ, thể lực tăng sức bền. Đặc biệt, trong quá trình tập luyện, nếu cảm thấy mệt, khó thở hay đau ngực, cần dừng tập ngay và theo dõi cơ thể. Nếu các tình trạng này vẫn tiếp tục tăng ngay cả khi đã nghỉ ngơi, bệnh nhân phải báo ngay cho nhân viên y tế để được theo dõi kịp thời.

Ngoài ra, F0 điều trị nhà phải đảm bảo dinh dưỡng như: ăn đủ 3 bữa chính và tăng thêm các bữa phụ; đảm bảo đa dạng các nhóm thực phẩm như tinh bột, sữa, dầu mỡ, rau củ, thịt cá, trứng, các loại hạt... không ăn quá nhiều đồ ngọt, không ăn kiêng thực phẩm nếu không bị dị ứng hoặc chỉ ăn theo lời khuyên của bác sĩ; không dùng thực phẩm ôi, thiu, quá hạn sử dụng... F0 không nên tiếp xúc với vật nuôi vì đã có bằng chứng cho thấy virus có thể lây lan sang động vật. Người cùng nhà với F0 cũng không nên tiếp xúc gần với vật nuôi; không để vật nuôi tiếp xúc với người và các động vật khác ngoài gia đình.

Cơ sở quản lý sức khỏe người nhiễm Covid-19 hướng dẫn người nhiễm Covid-19 thực hiện tự theo dõi sức khỏe và điền thông tin vào phiếu theo dõi sức khỏe 2 lần/ngày vào buổi sáng và buổi chiều hoặc khi có các dấu hiệu, triệu chứng cần chuyển viện cấp cứu, điều trị theo quy định. Nội dung theo dõi sức khỏe hàng ngày gồm: chỉ số: nhịp thở, mạch, nhiệt độ, SpO2 (nếu có thể) và huyết áp (nếu có thể); các triệu chứng: mệt mỏi, ho, ho ra đờm, ớn lạnh/gai rét, viêm kết mạc (mắt đỏ), mất vị giác hoặc khứu giác, tiêu chảy (phân lỏng/đi ngoài); ho ra máu, thở đốc hoặc khó thở, đau tức ngực kéo dài, lơ mơ, không tỉnh táo; các triệu chứng khác như: đau họng, nhức đầu, chóng mặt, chán ăn, buồn nôn và nôn, đau nhức cơ.

Người nhiễm Covid-19 quản lý, điều trị tại nhà khi phát hiện bất cứ một trong các dấu hiệu dưới đây phải báo ngay với nhân viên y tế phụ trách theo dõi sức khỏe của gia đình hoặc trạm y tế xã, phường; hoặc trạm y tế lưu động... để được xử trí và chuyển viện kịp thời.

- Khó thở, thở hụt hơi, hoặc ở trẻ em có dấu hiệu thở bất thường: thở rên, rút lõm lồng ngực, phập phồng cánh mũi, khò khè, thở rít thì hít vào.

- Nhịp thở tăng: người lớn: nhịp thở  = 21 lần/phút; trẻ từ 1 đến dưới 5 tuổi: nhịp thở: = 40 lần/phút, trẻ từ 5 – dưới 12 tuổi: nhịp thở: = 30 lần/phút (lưu ý ở trẻ em: đếm đủ nhịp thở trong 1 phút khi trẻ nằm yên không khóc).

- SpO2 (độ bão hòa ô xy trong máu) = 95% (nếu có thể đo), (khi phát hiện bất thường đo lại lần 2 sau 30 giây đến 1 phút, khi đo yêu cầu giữ yên vị trí đo).

- Mạch nhanh > 120 nhịp/phút hoặc dưới 50 lần/phút.

- Huyết áp thấp: huyết áp tối đa < 90 mmHg, huyết áp tối thiểu < 60 mmHg (nếu có thể đo).

- Đau tức ngực thường xuyên, cảm giác bó thắt ngực, đau tăng khi hít sâu.

- Thay đổi ý thức: lú lẫn, ngủ rũ, lơ mơ, rất mệt/mệt lả, trẻ quấy khóc, li bì khó đánh thức, co giật.

- Tím môi, tím đầu móng tay, móng chân, da xanh, môi nhợt, lạnh đầu ngón tay, ngón chân.

- Không thể uống hoặc bú kém/giảm, ăn kém, nôn (ở trẻ em). Trẻ có biểu hiện sốt cao, đỏ mắt, môi đỏ, ngón tay chân sưng phù, nổi ban đỏ, nốt hoặc mảng xuất huyết...

- Bất kỳ tình trạng nào mà người bệnh cảm thấy không ổn, lo lắng.

Thanh Hùng - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Đồng Tháp