Nguy hiểm từ virus hợp bào hô hấp đối với trẻ nhỏ

ĐTO - Virus hợp bào hô hấp (RSV - respiratory syncytial virus) là một trong những nguyên nhân chính của các bệnh liên quan đến đường hô hấp ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Đây là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, nếu không nhanh chóng phát hiện kịp thời, virus RSV có thể gây tử vong cho trẻ.

Hình ảnh minh hoạ

Một khi virus RSV khi xâm nhập vào cơ thể trẻ sẽ gây ra bệnh lý viêm tiểu phế quản. Đây là một bệnh viêm đường hô hấp dưới, bệnh gây tắc nghẽn đường hô hấp và có nguy cơ gây tử vong cho trẻ. Bệnh lây nhanh và thường trở nặng ở các bệnh nhân có cơ địa bụ bẫm, béo phì. Chỉ cần nhiễm bệnh 2 - 3 ngày, trẻ dễ dàng rơi vào tình trạng khó thở và có thể ngay lập tức dẫn tới tử vong do tắc nghẽn hoàn toàn đường thở.

Bệnh lây rất nhanh thông qua giọt bắn, đặc biệt trong môi trường nhà trẻ, mẫu giáo... Khi trẻ em mắc bệnh nói hoặc hắt hơi, các giọt bắn theo đó rơi vào đồ chơi, quần áo, bàn ghế... và lây cho các trẻ lành.

Từ sau đợt dịch Covid-19, hệ thống miễn dịch của trẻ em nói chung có nhiều sự thay đổi, tăng tính nhạy cảm với môi trường bên ngoài nhiều hơn. Điều này có thể do quá trình cách ly xã hội, trẻ ít tiếp xúc với môi trường. Khi trở lại trạng thái bình thường mới, trẻ tiếp xúc lại với môi trường, tuy nhiên, khả năng đề kháng lại kém đi. Những diễn biến của bệnh trên từng trẻ khác nhau, không theo quy luật và thường diễn biến nặng.

Những biểu hiện trẻ mắc virus RSV cha mẹ cần lưu ý:

Đối với trường hợp nhẹ, phụ huynh cần theo dõi liên tục nhịp thở, đảm bảo chế độ ăn đầy đủ của trẻ. Trẻ mắc virus RSV không cần dùng kháng sinh. Cha mẹ chỉ cần vỗ rung, long đờm cho trẻ. Đến ngày thứ 7, nếu không có gì thay đổi trẻ sẽ khỏi bệnh.

Tuy nhiên, với trẻ có nguy cơ cao như mắc các bệnh nền (tim bẩm sinh, suy dinh dưỡng, bệnh nền mạn tính...) đặc biệt là ở những trẻ có cơ địa bụ bẫm, béo phì, bệnh sẽ diễn biến nhanh. Trẻ cần được đưa vào các cơ sở y tế sớm để điều trị theo phác đồ phù hợp. Trẻ cần được sử dụng kháng sinh dự phòng bội nhiễm, máy khí rung, vỗ rung để ép đờm... Đồng thời chế độ dinh dưỡng hợp lý là một trong những yếu tố quan trọng vì trong trường hợp mắc virus RSV, đờm trong người trẻ rất đặc, nếu ăn được sữa, uống nhiều nước sẽ khiến đờm loãng ra, không gây bít tắt đường thở, từ đó dễ đào thải ra bên ngoài. Nếu trẻ không ăn uống được, cần phải có sự hỗ trợ của nhân viên y tế về chế độ ăn uống, ép đờm...

RSV là virus không có vaccine phòng ngừa bệnh ở trẻ nhỏ, đối tượng có nguy cơ mắc cao nhất và nguy hiểm nhất. Tuy nhiên, có thể thực hiện một số lưu ý sau để chủ động phòng ngừa trong điều kiện hiện nay:

Là bệnh lây qua giọt bắn, vì vậy cần vệ sinh bàn, dụng cụ đồ chơi, vệ sinh tay chân trước khi ăn... Điều này có thể giúp hạn chế rất nhiều khả năng mắc bệnh. Cha mẹ cần tập cho trẻ thói quen rửa tay trước khi ăn, trước và sau khi đi vệ sinh đều rửa tay, sau khi đi học về... Ngoài ra, quần áo, đồ chơi của trẻ cần được vệ sinh sạch sẽ.

Cha mẹ cần lưu ý phát hiện sớm các dấu hiệu nếu có. Khi khởi phát, trẻ nhiễm virus RSV có những dấu hiệu giống hệt tình trạng viêm mũi họng như: sốt, ho, hắt hơi, sổ mũi... Tuy nhiên, trẻ mắc RSV có dấu hiệu khò khè rất nhanh do khó thở đường hô hấp dưới. Từ đó, dẫn tới biểu hiện thở khó, thở rít, thở nhanh hơn bình thường... Khi cha mẹ quan sát thấy trẻ có nhịp thở nhanh hơn bình thường kèm sốt, cần đưa trẻ tới ngay cơ sở y tế.

Trẻ được xem là có nhịp thở nhanh khi: đối với trẻ dưới 2 tháng tuổi nhịp thở trên 60 lần/phút; với trẻ từ 2  - 12 tháng nhịp thở trên 50 lần/phút; trẻ từ 1 tuổi trên 40 lần/phút.

Mỹ Hạnh - CDC Đồng Tháp