Từ bỏ thuốc lá để giảm nguy cơ bệnh tật

Hiện tại, Việt Nam là nước nằm trong nhóm 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới. Tỷ lệ nam giới chiếm 47,4%, nữ giới chiếm 1,4%, trung bình cứ 2 người nam trong đó sẽ có 1 người hút và 2/3 trẻ em và phụ nữ thường xuyên hít phải khói thuốc lá tại nhà, 33 triệu người không hút thuốc thường xuyên nhưng phải chịu ảnh hưởng của khói thuốc tại nhà và dưới 5 triệu người trưởng thành không hút thuốc thường xuyên sẽ phải hít khói thuốc tại nơi làm việc.

Tác hại của thuốc lá sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, đặc biệt là làm tăng các bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư phổi, ung thư gan, đái tháo đường, lao, ung thư dạ dày... là những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong. Bên cạnh đó, hút thuốc lá còn là gánh nặng ảnh hưởng đến đời sống - kinh tế, tổn hao chi phí điều trị và chi phí do mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm do các nhóm bệnh trên ảnh hưởng từ thuốc lá gây nên.

Nhằm giảm bớt gánh nặng cho gia đình, kinh tế - xã hội và phòng ngừa một số bệnh do tác hại của thuốc lá gây nên, ngày 18/6/2012, Quốc hội đã ban hành Luật phòng, chống tác hại thuốc lá gồm 5 Chương 35 Điều và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/5/2013, và Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá đã được triển khai rộng khắp trên mọi miền đất nước.

Thời gian qua, tỉnh Đồng Tháp đã triển khai quyết liệt hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá; phối hợp các sở, ban, ngành, đoàn thể cùng tham gia thực hiện công tác phòng, chống tác hại thuốc lá, từ nông thôn đến thành thị, từ các cơ quan, xí nghiệp, người dân và người lao động... Tuy nhiên, dù đã triển khai Luật phòng, chống tác hại thuốc lá. Chính phủ cũng ban hành Nghị định 176/2013/NĐ-CP quy định về việc xử phạt vi phạm quy định về địa điểm cấm hút thuốc, nhưng thực tế vẫn còn tình trạng người dân vô tư hút thuốc lá tại các bến xe, bến đò, khu vực đông dân cư... gây ảnh hưởng đến những người xung quanh.

Quan sát thực tế tại một trạm xe buýt ở TP.Cao Lãnh, chúng tôi dễ dàng bắt gặp những người hút thuốc lá. Một thanh niên khoảng 32 tuổi đang hút thuốc lá trong lúc chờ xe buýt cho biết, anh hút thuốc lá được khoảng 7 năm, đã nghiện hút thuốc từ lúc nào không hay. Khi được hỏi, anh có biết hút thuốc sẽ làm ảnh hưởng đến sức khỏe cho bản thân và cả người xung quanh, anh này nói: “Tôi biết chứ nhưng không thể bỏ được mỗi khi thèm”. Một người bán hàng nước ngồi cạnh bên chen vào: “Người ta cứ hút thuốc thoải mái thôi, chứ có ai phạt gì đâu mà sợ, ai mua thuốc hút thì tôi bán mà cũng có ai cấm bán đâu”. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến người dân vẫn còn sử dụng thuốc lá tại các khu vực cấm hút thuốc lá trong thời gian qua.

Khó khăn hiện nay là Nghị định ban hành về quy định xử phạt người vi phạm quy định về địa điểm cấm hút thuốc, nhưng chưa có công văn nào hướng dẫn cụ thể rõ ràng là giao cho cơ quan, đơn vị nào sẽ chịu trách nhiệm áp dụng quy định.

Đa số mọi người điều nhận thức được rằng, hút thuốc lá, có hại cho sức khỏe, nhưng họ vẫn cứ hút. Thực tế, cho thấy không phải ai hút thuốc vào là bệnh liền trong 1 hay 2 ngày, hay trong thời gian ngắn là có thể tử vong vì thuốc lá, mà chủ yếu là người hút thuốc lá sẽ gây ảnh hưởng đến những người xung quanh, đặc biệt là phụ nữ đang mang thai, trẻ nhỏ..., chất độc hại trong khói thuốc khi hút vào sẽ ngấm vào máu, tích tụ lâu ngày sẽ tạo điều kiện và nguyên nhân gây nên các bệnh tim mạch, viêm nhiễm đường hô hấp, gây tổn thương trong lòng mạch máu, các chất độc trong khói thuốc có thể làm tổn thương vật chất di truyền của tế bào làm rối loạn quá trình điều hòa phân bào làm cho tế bào phân chia vô hạn định dẫn đến tạo khối u chèn ép các cơ quan. Vì vậy, người hút thuốc dễ mắc các bệnh như: rụng tóc, da nhăn, giảm thính lực, bệnh loãng xương, tinh trùng biến dạng, ung thư phổi, viêm tắc mạch máu,... ngoài ra, hút thuốc làm giảm tinh trùng dẫn đến vô sinh ở nam giới, tăng nguy cơ ung thư tử cung, rối loạn kinh nguyệt, ung thư vú ở phụ nữ, dễ bị còi xương, gây não chậm phát triển ở trẻ em... hút thuốc lá làm hủy hoại môi trường sống.

Để đẩy lùi được cảm giác nghiện hút thuốc lá không phải việc dễ, nhưng cũng không phải quá khó nếu như chúng ta có quyết tâm. Không hút thuốc lá sẽ giảm được nguy cơ bệnh tật, tốt cho sức khỏe. Vì vậy, để từng bước bỏ dần thói quen hút thuốc lá, người hút thuốc cần phải quyết tâm thực hiện các biện pháp cai thuốc như: không nên hút thuốc ở những nơi công cộng, nơi có đông người  qua lại, nơi làm việc, trường học, trong quán ăn, quán cà phê, khu vui chơi, trên xe, tàu, nơi tiếp khách... đặc biệt ở nơi có phụ nữ mang thai và trẻ em; không được bỏ tàn thuốc bừa bãi,.. có như thế mới thể hiện sự văn minh, lịch sự của người có văn hóa, góp phần xây dựng môi trường sống ngày càng tốt đẹp hơn.

Nguyễn Hiền