Có lợi ích nhóm xuất hiện trong hệ thống ngân hàng

Không thể nói chính sách tiền tệ quá thắt chặt

Có hay không lợi ích nhóm trong sát nhập, mua bán của các ngân hàng, phải nhìn nhận như thế nào khi mà một loạt các nhân vật nắm chủ chốt trong lĩnh vực ngân hàng thương mại liên tục bị truy tố và bắt giữ… Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã thẳng thắn trả lời những vấn đề này trong chương trình "Dân hỏi - Bộ trưởng trả lời" phát trong Bản tin thời sự của Đài truyền hình Việt Nam tối 7/10.

Thống đốc Nguyễn Văn Bình

Trong 9 tháng đầu năm, NHNN hạ trần lãi suất huy động từ 14%/năm xuống còn 9%/năm và cho phép các ngân hàng được thỏa thuận lãi suất huy động kỳ hạn trên 12 tháng.

Lãi suất tái cấp vốn, tái chiết khấu cũng giảm 5 điểm phần trăm, hiện lần lượt còn 10%/năm và 8%/năm.

Lãi suất huy động và cho vay giảm từ 5-8%/năm so với cuối năm 2011.

Việc giảm lãi suất được Ngân hàng Nhà nước dựa trên diễn biến lạm phát ở 1 con số và tình hình thanh khoản được cải thiện.

Trước ý kiến cho rằng do chính sách tiền tệ và tài khóa thắt quá chặt vừa qua khiến tăng trưởng kinh tế bị ảnh hưởng, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, thậm chí phải giải thể, phá sản, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Văn Bình khẳng định, không thể nói chính sách tiền tệ trong năm qua quá thắt chặt.

Theo Thống đốc Nguyễn Văn Bình: “Biểu hiện rõ nhất của chính sách tiền tệ thắt chặt là lãi suất phải tăng lên và thanh khoản khó khăn. Những trong năm qua, lãi suất liên tục giảm và thanh khoản của các ngân hàng được cải thiện.

Do vậy, không thể nói chính sách tiền tệ vừa qua quá thắt chặt mà phải đúng là NHNN đã điều hành chính sách tiền tệ chặt chẽ và linh hoạt. Từ đó, giúp kiềm chế lạm phát và tăng trưởng ở mức hợp lý.

Về việc nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn là hệ lụy đã lường trước được và cũng là cái giá phải trả để kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và là chủ trương tái cấu trúc lại các doanh nghiệp Việt Nam”.

Có lợi ích nhóm xuất hiện trong hệ thống ngân hàng

Năm qua, hệ thống ngân hàng đã chứng kiến rất nhiều mốc lịch sử: Lần đầu tiên ngân hàng thương mại phải sáp nhập, hợp nhất. Thậm chí có những tên tuổi hàng chục năm phải vĩnh viễn biến mất khỏi thị trường như Habubank.

Đang có nhiều ý kiến bàn tán về lợi ích nhóm trong quá trình tái cấu trúc ngân hàng thương mại. Có lợi ích nhóm trong quá trình này không?

Lý giải về luồng dư luận này, Thống đốc Ngân hàng Nguyễn Văn Bình cho rằng: “Trong những năm qua chúng ta đã chứng kiến hệ thống Ngân hàng Việt Nam, đặc biệt là Ngân hàng thương mại cổ phần phát triển quá mạnh, quá nóng, nhưng hệ thống văn bản quản lý với các ngân hàng nói chung còn nhiều bất cập, không theo kịp với tốc độ phát triển của Ngân hàng thương mại cổ phần, dẫn tới có nhiều bất cập, lỗ hổng gây khó khăn trong việc quản lý ngân hàng. Bên cạnh đó, hoạt động thanh tra giám sát không phát huy được hiệu quả, đôi khi còn có sự buông lỏng”.

“Từ chỗ hệ thống phát triển nhanh, nóng, công tác quản lý nhà nước chưa chặt chẽ, chưa hiệu quả dẫn tới rất nhiều hệ lụy phải chấn chỉnh. Một trong những hệ lụy là xuất hiện lợi ích nhóm. Có những nhóm lợi ích xuất hiện trong 1 ngân hàng cũng như hệ thống. Nó có thể thao túng ngân hàng và ảnh hưởng đến cả hệ thống. Trong quá trình tái cấu trúc, bằng cách triển khai hoạt động thanh tra giám sát, các nội dung về lợi ích nhóm đã được phơi bày” – Thống đốc Nguyễn Văn Bình khẳng định.

Theo Thống đốc Nguyễn Văn Bình, trong đó có những ngân hàng chỉ do 1, 2 cổ đông hoặc 1 nhóm cổ đông chi phối, dư nợ ngân hàng có đến 70 - 90% phục vụ cho nhóm cổ đông đó. Nhóm cổ đông này sử dụng vốn không hiệu quả gây thất thoát vốn ngân hàng, buộc ngân hàng phải tái cơ cấu.

Phần lớn các tổ chức tín dụng này và các cổ đông đã nhận thức được vấn đề và phối hợp với NHNN để đưa ra các phương án xử lý.

“Nhưng cũng có 1 nhóm cổ đông hoặc cá nhân chống đối dưới hình thức trước mặt cơ quan quản lý thì phải chấp nhận, nhưng bên ngoài thì cấu kết với những phần tử xấu đưa ra những thông tin thất thiệt, bôi nhọ những cán bộ lãnh đạo, bóp méo thực tế tái cấu trúc ngân hàng, gây hoang mang trong dư luận, đề làm cơ quan quản lý chùn bước trong hoạt động tái cơ cấu, từ đó gây ra những tin đồn ngoài thị trường về lợi ích nhóm trong quá trình tái cơ cấu”- Thống đốc cho biết thêm.

Thống đốc khẳng định: “NHNN nhận định lợi ích nhóm là rào cản lớn nhất trong quá trình tái cấu trúc lại hệ thống ngân hàng. Gần đây, ban cán sự Đảng NHNN đã thực hiện đợt kiểm điểm, phê bình và tự phê bình. Kết thúc đợt đánh giá, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang ghi nhận không có lợi ích nhóm trong ban cán sự Đảng NHNN cũng như từng cá nhân trong ban cán sự Đảng Ngân hàng Nhà nước. NHNN không lùi bước, kiên quyết đấu tránh với lợi ích nhóm để xử lý được các NHTM yếu kém, mang lại sự lành mạnh cho các NHTM và hệ thống”.

Nhân dân cần cảnh giác với tin đồn

Theo Thống đốc Nguyễn Văn Bình, sau sự kiện ông Nguyễn Đức Kiên - nguyên Phó Chủ tịch HĐQT ngân hàng Á Châu (ACB), xã hội vẫn còn lan truyền một số tin đồn khác gây hoang mang trong nhân dân và người gửi tiền. Tuy nhiên, Thống đốc cho rằng, “quần chúng không có gì phải hoang mang vì đây đã là một chương trình có trước, NHNN và các cơ quản quản lý pháp luật có đầy đủ các phương án để xử lý các hệ lụy”.

Cụ thể, ngay sau khi ông Nguyễn Đức Kiên bị bắt, đã gây chao đảo cho ACB và hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, NHNN đã có sự hỗ trợ kịp thời và đến nay ACB đã hoạt động bình thường.

Thống đốc khẳng định: “Do đặc thù của hoạt động ngân hàng nên trong chủ trương hoạt động, NHNN đã trình Bộ Chính trị và Chính phủ là thực hiện tái cấu trúc hệ thống nhưng phải đảm bảo an toàn, lành mạnh của các TCTD.

Do vậy, cá nhân nào đó trong HĐQT hay ban điều hành vi phạm pháp luật thì phải xử lý nghiêm. Tuy nhiên, do đặc thù của hoạt động ngân hàng phải có cách xử lý bài bản hơn. Mục tiêu quan trọng là nếu cá nhân, tổ chức nào làm thất thoát tài sản của Nhà nước, người dân thì phải tạo điều kiện cho họ trước tiên khắc phục đầy đủ các thất thoát đó nhằm đảm bảo quyền lợi của Nhà nước của nhân dân và an toàn của hệ thống, còn những hành vi vi phạm sẽ phải xử lý nghiêm minh theo pháp luật”.

“Cũng nhân những việc vừa rồi, các thế lực thù địch, phản động tung tin đồn gây hoang mang nên đề nghị nhân dân cảnh giác với những thông tin đó và hoàn toàn tin tưởng vào sự vận hành thị trường của cơ quan quản lý và NHNN”- Thống đốc Nguyễn Văn Bình nói./.

Nguồn: Chinhphu.vn