Thị trường thuận lợi và tiềm năng

Xuất khẩu lao động (XKLĐ) thị trường Nhật Bản có 2 lựa chọn dành cho người lao động (LĐ): tham gia chương trình LĐ phổ thông và chương trình tu nghiệp sinh (còn gọi là du học). Chương trình tu nghiệp sinh thu hút LĐ có trình độ bởi ngoài nhu cầu việc làm, người LĐ còn mong muốn thử thách bản thân khi tham gia học tập, làm việc tại nước ngoài.

Em Nguyễn Minh Xuân ngụ đường Lê Quý Đôn, khóm 1, thị trấn Mỹ An, huyện Tháp Mười sang Nhật học tập hơn 2 năm, chia sẻ: “Điều kiện học tập của em tại Nhật rất tốt, duy chỉ có chi phí sinh hoạt hơi đắt đỏ, người LĐ muốn có dư phải tiết kiệm. Người Nhật quý mến người Việt nên hướng dẫn việc rất tận tình. Em nghĩ các bạn muốn du học tại Nhật cứ mạnh dạn tham gia...”.

Du học tại Nhật là chương trình được khởi động song song với chương trình XKLĐ dành cho LĐ phổ thông. Tham gia chương trình này, mỗi ngày người LĐ được tạo điều kiện học tập chuyên môn 1 buổi, làm việc 1 buổi. Sau thời gian học tập, làm việc, người LĐ về nước, tiếp tục được tạo điều kiện làm việc tại các công ty của Nhật Bản.

Từ đầu năm 2015 đến nay, có 12 LĐ đã tham gia chương trình du học, đang làm việc ổn định tại nước ngoài; hiện có 10 LĐ đang hoàn chỉnh hồ sơ, học tập chờ xuất cảnh. Trong năm 2015, Trung tâm Dịch vụ việc làm (TTDVVL) đã tổ chức đoàn sang Nhật Bản để thăm hỏi, kiểm tra điều kiện làm việc của người LĐ. Nhận thấy môi trường học tập, làm việc tốt, Trung tâm khẩn trương tư vấn, khuyến khích người LĐ có ý định du học tham gia chương trình. Chị Nguyễn Thị Bảo Châu ngụ đường Hùng Vương, khóm 2, thị trấn Mỹ An, huyện Tháp Mười cho biết: “Tôi tốt nghiệp đại học, đang làm việc tại công ty tư nhân, thu nhập thấp, môi trường làm việc nhiều cạnh tranh nên tôi có ý định tham gia du học. Những chính sách của UBND tỉnh, TTDVVL có nhiều ưu đãi nên tôi đang chuẩn bị hồ sơ để tham gia. Mong muốn của tôi là được đi làm việc, tiếp cận văn hóa nước ngoài, mở mang kiến thức, rèn ngoại ngữ...”. Để tham gia thị trường lao động Nhật bản, chị Châu đã đăng ký lớp học tiếng Nhật tại TP.Hồ Chí Minh.

Theo TTDVVL, đối với chương trình tu nghiệp sinh Nhật Bản, LĐ có 11 bước để tiếp cận, trong đó bước khởi động là LĐ đến TTDVVL nghe cán bộ Trung tâm tư vấn, hướng dẫn thủ tục đăng ký và làm các thủ tục để tham gia XKLĐ. Trung tâm lập danh sách LĐ đăng ký với công ty XKLĐ để được sắp xếp cho LĐ dự sơ tuyển và tuyển chính thức với hiệp hội hoặc chủ sử dụng LĐ Nhật Bản. Ngày, giờ sơ tuyển và phỏng vấn chính thức do Trung tâm thông báo cho LĐ biết tham dự. Sau khi phỏng vấn trúng tuyển, người LĐ học ngoại ngữ và học giáo dục định hướng tại TP.Hồ Chí Minh theo quy định dành riêng cho người tham gia XKLĐ. Trong thời gian học giáo dục ngoại ngữ, công ty sẽ hướng dẫn người LĐ đi khám sức khỏe theo quy định (chi phí khám sức khỏe tùy theo nước đăng ký XKLĐ). Người LĐ nộp hồ sơ hộ chiếu, giấy chứng nhận đủ sức khỏe và ảnh cho công ty XKLĐ và các đối tác nước ngoài để xin giấy phép nhập cư cho LĐ. Khi có giấy phép nhập cư ở nước ngoài cấp, công ty XKLĐ sẽ ký hợp đồng với người LĐ và cho người LĐ ký hợp đồng với nhà máy trước khi xuất cảnh. Sau khi ký hợp đồng, người LĐ đến TTDVVL nhận thông báo chi phí, lịch xuất cảnh đem đến ngân hàng làm thủ tục vay tiền và giải ngân. Tiền vay được ngân hàng chuyển cho công ty XKLĐ theo mức phí đã báo trước. LĐ tập trung tại công ty XKLĐ, ngày xuất cảnh có người đưa đón LĐ ra sân bay. Sau khi sang Nhật Bản, đại diện nhà máy đón LĐ ở sân bay đưa về, bố trí chỗ ở, chỗ làm việc và giao việc cụ thể cho mỗi người. Thủ tục cư trú ở Nhật Bản do công ty XKLĐ và nhà máy sử dụng LĐ thực hiện theo pháp luật Nhật Bản. Nếu người LĐ có nhu cầu về nước trước thời hạn phải viết đơn xin và được sự chấp thuận của nhà máy. Nếu hết hạn hợp đồng, nhà máy làm các thủ tục cho người LĐ về nước và đưa ra sân bay. Về đến Việt Nam, người LĐ đến ký biên bản thanh lý hợp đồng với công ty XKLĐ đã đưa đi và nhận lại tiền đặt cọc chống trốn trước khi XKLĐ, sau đó thông báo cho TTDVVL biết việc về nước của mình là kết thúc quá trình XKLĐ.

C.Phương