Chiếu sáng đô thị bằng công nghệ LED tiết kiệm điện

Vừa qua, Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp được Bộ Công Thương giao thí điểm thay thế 33 bộ đèn Sodium 250W bằng đèn LED 120W tại TP.Cao Lãnh đã mang lại hiệu quả nhất định, tiết kiệm khoảng 55% điện năng tiêu thụ.

Tiềm năng tiết kiệm năng lượng cho hệ thống chiếu sáng công cộng

Tỉnh Đồng Tháp gồm 12 huyện, thị xã, thành phố có tổng chiều dài các tuyến chiếu sáng công cộng (CSCC) khoảng 392km, 12.453 bộ đèn CSCC các loại, tổng công suất lắp đặt là 2.250kW, tiêu thụ hơn 9,8 triệu kWh điện/năm, ước tính ngân sách phải chi trả khoảng 16 tỷ đồng mỗi năm. Hệ thống chiếu sáng bao gồm chiếu sáng đường phố, đường hẻm và đường nông thôn. Hiện các trục lộ chính, đường nội ô đều có hệ thống đèn CSCC, tuy nhiên chiếu sáng chưa thật hiệu quả do còn lãng phí thừa sáng ở một số khu vực. Hầu hết các hệ thống CSCC hiện nay phát triển chưa tuân thủ đúng các tiêu chuẩn chiếu sáng, tiêu thụ điện năng cao. Biện pháp tiết kiệm điện phổ biến hiện nay là tắt giảm đèn chiếu sáng, giải pháp này không đảm bảo về mặt kỹ thuật chiếu sáng và an toàn giao thông.

Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Năng lượng - Bộ Công Thương, hiện nay, điện năng tiêu thụ cho chiếu sáng chiếm 35% tổng điện năng tiêu thụ của cả nước. Trong khi đó, ở các nước khác trên thế giới con số này chỉ khoảng 15 - 17%. Hệ thống CSCC lại vô cùng cần thiết với chức năng góp phần đảm bảo an toàn giao thông, trật tự an ninh xã hội, làm đẹp cảnh quan đô thị, thúc đẩy các hoạt động thương mại, du lịch và thông qua đó, một cách gián tiếp góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Khi hệ thống CSCC được đầu tư xây dựng nghiêm túc chính là dấu hiệu để hình thành nên những khu dân cư tập trung và làm tiền đề cho sự phát triển của đô thị mới. Người dân xem CSCC như một dịch vụ công cộng quan trọng và đòi hỏi ngày một cải thiện chất lượng, đây là áp lực không nhỏ và là bài toán cần lời giải cho chính quyền các địa phương. Do đó, thách thức cho các địa phương liên quan đến mạng lưới CSCC là phải gia tăng chất lượng chiếu sáng nhưng lại giảm điện năng tiêu thụ và cắt giảm ngân sách hoạt động hàng năm.

Ngoài TP.Cao Lãnh, một số đơn vị khác trong tỉnh cũng đã mạnh dạn đầu tư đèn LED như: TP.Sa Đéc đầu tư 409 bộ đèn LED (công suất từ 60 - 120W) chiếu sáng cho 7 tuyến đường; TX.Hồng Ngự đầu tư 147 bộ đèn LED (công suất từ 80 – 120W) chiếu sáng cho 9 tuyến đường. Mức tiết kiệm trên 50% so với sử dụng đèn Sodium và một số loại đèn khác.

Với mức tiết kiệm trên thì việc áp dụng đèn Led cho CSCC là rất cần thiết, vấn đề đặt ra hiện nay là tìm kiếm công nghệ và giải pháp tài chính tối ưu nhất cho việc đầu tư thay thế hệ thống chiếu sáng hiện tại bằng đèn Led tiết kiệm điện. Với mục đích tham mưu cho cơ quan nhà nước lựa chọn công nghệ Led phù hợp với hệ thống CSCC.Thời gian qua, Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp đã phối hợp với các đơn vị sản xuất, cung cấp chiếu sáng tổ chức nhiều hội thảo giới thiệu các công nghệ chiếu sáng tiết kiệm điện cho các cơ quan quản lý chiếu sáng cũng như các đơn vị tư vấn thiết kế trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, giới thiệu các nhà đầu tư theo hình thức ESCO (đầu tư và thu hồi dần tiền tiết kiệm được), nhưng đến nay vẫn chưa có dự án nào được triển khai do nhà đầu tư và địa phương chưa thống nhất được phương thức thanh toán phù hợp. Do đó, giải pháp tiết kiệm điện trên địa bàn tỉnh hiện cũng chỉ là cắt tiết giảm điện năng bằng các biện pháp tắt xen kẻ hoặc tắt giảm một dãy, cách làm này tuy có tiết kiệm điện nhưng về mặt kỹ thuật cũng chưa an toàn, giao thông bị hạn chế do độ rọi trên mặt đường thấp, thậm chí nhiều điểm rất tối, tạo thành điểm sáng, điểm tối, rất nguy hiểm cho phương tiện lưu thông trên đường.

Triển vọng lớn

Qua 10 năm triển khai hoạt động tiết kiệm năng lượng trên địa bàn tỉnh cũng như hỗ trợ tư vấn kiểm toán năng lượng cho một số tỉnh phía Nam, Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp tỉnh Đồng Tháp đã nghiên cứu và đánh giá, việc ứng dụng phát triển công nghệ chiếu sáng Led ở Đồng Tháp hiện còn gặp nhiều khó khăn và rào cản. Cụ thể như chi phí đầu tư cao, thiếu sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ và hiệu quả giữa các cơ quan quản lý, việc đánh giá chất lượng sản phẩm của các nhà sản xuất, cung cấp sản phẩm chiếu sáng Led cũng còn hạn chế, vì vậy chất lượng đèn Led sản xuất chưa đồng đều. Đặc biệt, chưa có chính sách cụ thể và hiệu quả nhằm khuyến khích việc phát triển và thực hiện công nghệ chiếu sáng Led làm ảnh hưởng đến việc thay thế công nghệ mới này. Vừa qua, tại tỉnh Hà Nam, Công ty TNHH KMW Vina - Hàn Quốc đã khởi công xây dựng Nhà máy sản xuất thiết bị viễn thông và đèn LED chiếu sáng, đây được đánh giá là một trong những dự án có sự đầu tư cao với công nghệ hiện đại. Dự án khi đi vào hoạt động không chỉ đáp ứng nhu cầu của thị trường mà còn cung cấp các sản phẩm đèn Led uy tín, chất lượng. Trong tương lai, công nghệ Led sẽ phát triển cao, nếu được các cơ quan chức năng quan tâm chắc chắn công nghệ Led sẽ dần thay thế các loại đèn chiếu sáng truyền thống hiện nay.

Giải pháp tiết kiệm điện trong CSCC trên địa bàn tỉnh thời gian tới là cải tạo hoặc đầu tư mới chiếu sáng bằng công nghệ Led, nhằm đảm bảo an toàn giao thông, an ninh trật tự và nâng cao vẻ mỹ quan cho đường phố về đêm. Bên cạnh đó, chi phí cho bảo trì, bảo dưỡng hệ thống chiếu sáng sẽ giảm đáng kể, tiết kiệm ngân sách cho địa phương. Quan trọng hơn là công nghệ này góp phần giảm lượng khí thải nhà kính gây ô nhiễm môi trường, chất lượng chiếu sáng được tăng lên, đời sống người dân được cải thiện. Về đầu tư CSCC bằng công nghệ LED, việc lựa chọn công suất bộ đèn và chiều cao trụ phù hợp, độ đồng đều cao, đèn chiếu sáng được tập trung trên đường, ít bị chiếu sáng quá mức vào vỉa hè và nhà dân sẽ giảm được chi phí đầu tư cho ngân sách.

Mai Văn Đối