Nhiều lý do chủ quan dẫn đến tình trạng chuyển nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản năm sau luôn cao hơn năm trước

ĐTO - Chiều 8/4/2019, Thường trực Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh tổ chức phiên giải trình về tình hình chuyển nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản (ĐTXDCB) trên địa bàn tỉnh từ năm 2016 - 2018. Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Nguyễn Tôn Hoàng cùng lãnh đạo Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và Thường trực HĐND các huyện, thị xã và thành phố trong tỉnh tham dự phiên giải trình.

Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Phan Văn Thắng phát biểu

Mặc dù đã cố gắng, nỗ lực triển khai ĐTXDCB nhưng do vướng về cơ chế, thủ tục và lý do chủ quan khác nhau nên tình hình chuyển nguồn vốn ĐTXDCB từ năm 2016 - 2018 của tỉnh luôn ở mức cao. Năm 2016 chuyển nguồn vốn ĐTXDCB sang năm 2017 gần 537 tỷ đồng; năm 2017 chuyển nguồn sang năm 2018 trên 1.451 tỷ đồng và năm 2018 chuyển nguồn sang năm 2019 gần 2.071 tỷ đồng. Giai đoạn từ năm 2016 - 2018, có 276 dự án được bố trí vốn nhưng chủ đầu tư chuyển nguồn vốn sử dụng quá thời hạn quy định nên không tiếp tục chuyển nguồn với tổng số vốn hơn 269 tỷ đồng và 160 dự án, với số vốn hơn 70 tỷ đồng đã hết thời hạn giải ngân còn số dư kế hoạch bị hủy bỏ.

Theo ông Nguyễn Văn Cẩn - Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), nguyên nhân dẫn đến việc chuyển nguồn vốn ĐTXDCB là do Luật Đầu tư công còn cứng nhắc về thời gian thực hiện hoàn thiện thủ tục đầu tư và Luật còn có nhiều điểm mới, nhưng văn bản hướng dẫn còn chậm, dẫn tới địa phương lúng túng triển khai; quy định pháp luật còn chồng chéo. Tình trạng giải ngân thấp phải chuyển nguồn vốn là do công tác giải phóng mặt bằng còn mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân; công tác chuẩn bị đầu tư còn chậm do đơn vị tư vấn năng lực yếu dẫn đến hồ sơ trình thẩm định phải chỉnh sửa nhiều lần; chủ đầu tư chưa thể hiện trách nhiệm và công tác lựa chọn, kiểm tra nhà thầu còn hạn chế.

Liên quan đến nội dung giải trình của lãnh đạo Sở KH&ĐT, Chủ tịch HĐND tỉnh Phan Văn Thắng nhận định, những khó khăn mà Sở KH&ĐT nêu ra rất hợp lý nhưng cần phải xem xét lại để làm rõ trách nhiệm của ngành, vì cứ để chuyển vốn đầu tư năm sau luôn cao hơn năm trước là khó chấp nhận.

Lãnh đạo Sở KH&ĐT giải trình, một trong những nguyên nhân chuyển nguồn vốn nhiều là do vốn trung hạn từ Trung ương đổ về tỉnh nhiều, giải ngân không kịp. Nhưng theo Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Trần Anh Dũng đó chỉ là nguyên nhân khách quan. Bởi danh mục vốn trung hạn 5 năm đã được HĐND tỉnh thông qua từ đầu nhiệm kỳ và danh mục vốn dự án hằng năm trên cơ sở vốn của 5 năm. Sở KH&ĐT có vai trò thẩm định hồ sơ dự án của chủ đầu tư để tham mưu cho UBND tỉnh và Thường trực HĐND tỉnh nên các chủ đầu tư không chuẩn bị kịp hồ sơ có trách nhiệm của các cơ quan thẩm định danh mục đầu tư.

Đại biểu Lê Đình Huy - Phó Ban Pháp chế HĐND tỉnh đặt câu hỏi cho Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) nguyên nhân và giải pháp để thực hiện tốt công tác giải phóng mặt bằng góp phần giảm bớt tình trạng chuyển nguồn vốn ĐTXDCB trên địa bàn.

Phó Giám đốc Sở TN&MT Nguyễn Nhựt Pháp cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến công tác giải phóng mặt bằng gặp khó, nguyên nhân chính là địa phương phải áp dụng chính sách bồi thường đúng trình tự, thủ tục theo quy định của Luật Đất đai. Nhưng thời gian qua, các địa phương khi thực hiện giải phóng mặt bằng đa số đều thiếu trình tự, thủ tục nên Sở TN&TM đã tham mưu cho UBND tỉnh ra văn bản quy định trình tự, thủ tục bồi thường, giải phóng mặt bằng cho toàn tỉnh. Ông Nguyễn Nhựt Pháp cho hay, thời gian giải phóng mặt bằng tính từ lúc được bàn giao cột mốc đến khi chi trả tiền bồi thường để tạo quỹ đất sạch của tỉnh ít nhất là 224 ngày, ảnh hưởng đến việc triển khai dự án. Thời gian tới, ngành sẽ phối hợp tổ chức tập huấn, hướng dẫn các quy trình thực hiện cho cán bộ liên quan để công tác giải phóng mặt bằng của tỉnh được triển khai tốt hơn.

Tại phiên giải trình, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Hùng cho biết, trong thời gian tới, UBND tỉnh sẽ tập trung chấn chỉnh các mặt yếu kém, hạn chế trong công tác điều hành trên lĩnh vực đầu tư công cụ thể ở từng khâu, từng đơn vị, nhất là các ngành xây dựng cơ bản và giải phóng mặt bằng. Ông Nguyễn Thanh Hùng thông tin, sắp tới tỉnh sẽ tăng cường hơn năng lực của các Ban quản lý dự án, đồng thời giao trách nhiệm cho các ngành liên quan tổ chức rà soát lại các dự án chưa thực hiện giải phóng mặt bằng, báo cáo cho UBND tỉnh có giải pháp tháo gỡ; tỉnh sẽ kiên quyết xử lý nhà thầu sai phạm, thi công kém chất lượng.

Chủ tịch HĐND tỉnh Phan Văn Thắng đề nghị qua phiên giải trình, UBND tỉnh cần tổ chức đánh giá toàn diện lại công tác ĐTXDCB của tỉnh, tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của các đơn vị, địa phương liên quan để xảy ra thiếu sót trong thực hiện nhiệm vụ, đồng thời phân công trách nhiệm rõ ràng của các ngành để kéo giảm tình trạng chuyển nguồn vốn ĐTXDCB trên địa bàn. Các sở, ngành tỉnh cần nghiên cứu rút ngắn, cắt giảm thời gian lập thủ tục đầu tư và phân khai sớm các nguồn tăng thu cho các đơn vị chủ đầu tư triển khai dự án. Sở TN&MT chủ động phối hợp với các địa phương triển khai tốt công tác giải phóng mặt bằng và hướng dẫn các huyện về trình tự, thủ tục quy hoạch xử dụng đất cho hợp lý.

Phú Thuận