Hiệu quả thiết thực từ Cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên, nhi đồng và Hội thi Sáng tạo kỹ thuật

ĐTO -Với vai trò là cơ quan thường trực, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Đồng Tháp (Liên hiệp Hội) tích cực phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Sở Giáo dục và Đào tạo, Liên đoàn Lao động, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Đồng Tháp và các ngành có liên quan tổ chức Cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên, nhi đồng lần thứ 14 năm 2021 (gọi tắt Cuộc thi) và Hội thi Sáng tạo kỹ thuật lần thứ 16 năm 2020-2021 (gọi tắt Hội thi) đạt nhiều kết quả tích cực.

Ông Lê Minh Hùng - Chủ tịch Liên hiệp Hội trao Giấy chứng nhận đạt giải Nhất Hội thi Sáng tạo kỹ thuật lần thứ 16 năm 2020-2021 cho các tác giả

KHƠI DẬY KHẢ NĂNG ĐAM MÊ SÁNG TẠO

Đối với Cuộc thi, Ban Tổ chức tiếp nhận 125 mô hình, sản phẩm từ Ban tổ chức Cuộc thi cấp huyện, thành phố gửi về dự thi trên 5 lĩnh vực gồm: Phần mềm tin học (3 mô hình), dụng cụ sinh hoạt gia đình và đồ chơi trẻ em (39 mô hình), sản phẩm thân thiện với môi trường (51 mô hình), các giải pháp kỹ thuật nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế (22 mô hình), đồ dùng học tập (10 mô hình). Các mô hình sản phẩm dự thi ở cả ba cấp học THPT (8 mô hình), THCS (61 mô hình), Tiểu học (56 mô hình).

Kết quả có 38 mô hình, sản phẩm đạt giải bao gồm 2 giải Nhì, 4 giải Ba và 32 giải Khuyến khích, đạt 30,4%, có 6 mô hình sản phẩm tham gia dự thi toàn quốc. Trong đó, mô hình “Bộ thí nghiệm điện lớp 7 từ rác thải điện tử” của nhóm tác giả Hồ Huỳnh Trọng Nhân, Trần Võ Quốc Trạng - học sinh Trường THCS Tràm Chim, huyện Tam Nông đạt giải Khuyến khích Cuộc thi toàn quốc.

Giải pháp Nghiên cứu xây dựng quy trình công nghệ chế biến nước uống probiotic từ khoai lang tím Nhật phối chanh dây của tác giả Lê Thái Anh Thư - Trường Cao đẳng Cộng đồng Đồng Tháp

Theo Ban tổ chức cuộc thi, những mô hình sản phẩm đạt giải Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh lần thứ 14 năm 2021 phản ánh khả năng đam mê sáng tạo và áp dụng thực tiễn trong học tập, sản xuất và đời sống hàng ngày của các em học sinh. Có 12/12 huyện, thành phố tổ chức Cuộc thi cấp huyện với 1.392 mô hình, sản phẩm dự thi, góp phần làm thức dậy tiềm năng sáng tạo trong các em. Theo đó, có 226 mô hình, sản phẩm được trao giải thưởng cấp huyện, thành phố. Tuy nhiên, đối tượng chủ yếu tham gia dự thi là học sinh Tiểu học và THCS nên các em còn nhiều hạn chế về mặt nhận thức, nhất là việc tìm hiểu các thông tin, thông số kỹ thuật, kiến thức chuyên môn để tạo ra sản phẩm, mô hình... Từ thực tế đó, dẫn đến một số sản phẩm chưa đạt chất lượng theo yêu cầu của Ban tổ chức Cuộc thi, một số sản phẩm còn trùng lắp với các sản phẩm có trên thị trường. Nhiều sản phẩm tham gia cuộc thi chỉ dừng lại ở ý tưởng, thiếu tính sáng tạo, chưa phù hợp với lứa tuổi. Học sinh các trường THPT trên địa bàn tỉnh tham gia dự thi còn ít, chỉ có 8/125 mô hình, sản phẩm, chiếm 6,4%.

Để nâng cao hiệu quả Cuộc thi trong năm 2022, Ban Tổ chức Cuộc thi cấp huyện, thành phố cần đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao hơn nữa nhận thức của cán bộ, công chức và các em học sinh đối với việc tham gia Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng. Đồng thời tích cực vận động học sinh tham gia, giúp học sinh hiểu được mục đích, ý nghĩa của Cuộc thi. Đặc biệt, phát động cuộc thi đến mọi đối tượng thanh, thiếu niên, nhi đồng trên địa bàn huyện.

Đồng thời, Ban Giám hiệu các trường cần phát động cuộc thi ngay từ buổi tổng kết năm học và trong khai giảng năm học mới. Theo đó, chỉ tham gia cuộc thi khi sản phẩm đã hoàn thiện, không chạy theo số lượng, tránh bệnh thành tích.

Bên cạnh đó, Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cần xây dựng các hướng dẫn cho các em học sinh khối THPT, các em Trường Trung cấp nghề, các Trung tâm giáo dục thường xuyên tham gia Cuộc thi cấp huyện. Đoàn Thanh niên tỉnh tiếp tục đồng hành với các em để tạo sự gắn kết, thúc đẩy phong trào đổi mới, sáng tạo và phong trào khởi nghiệp ở các bạn trẻ trong toàn tỉnh.

Giải pháp Nghiên cứu thành phần cơ chất sẵn có tại địa phương để trồng nấm vân chi đỏ của nhóm tác giả Trần Đức Tường, Lê Uyển Thanh, Huỳnh Ngọc Tâm

THÚC ĐẨY PHONG TRÀO NGHIÊN CỨU SÁNG TẠO KHOA HỌC KỸ THUẬT

Qua 2 năm triển khai Hội thi Sáng tạo kỹ thuật lần thứ 16 (2020-2021), Ban Tổ chức Hội thi đã tiếp nhận 24 giải pháp dự thi trên 6 lĩnh vực. Trong đó, y dược có một giải pháp; cơ khí tự động hóa xây dựng và giao thông vận tải có 6 giải pháp; nông lâm ngư nghiệp, tài nguyên và môi trường có 6 giải pháp; công nghệ thông tin điện tử viễn thông có 5 giải pháp; giáo dục và đào tạo có 5 giải pháp; vật liệu, hóa chất, năng lượng có một giải pháp. Kết quả có 19 giải pháp đạt giải bao gồm 4 giải Nhất, 5 giải Nhì, 5 giải Ba, 5 giải Khuyến khích, đạt 79,2%.

Theo Liên hiệp Hội, kết quả này là do sự quan tâm chỉ đạo của UBND tỉnh, sự phối hợp của các ngành, doanh nghiệp, trường cao đẳng, đại học trên địa bàn tỉnh và địa phương đối với hoạt động sáng tạo kỹ thuật. Đồng thời, các tác giả tham gia Hội thi có sự đầu tư nghiên cứu chiều sâu về tính mới, tính sáng tạo và phân tích, minh chứng được hiệu quả cũng như khả năng áp dụng của các giải pháp vào thực tiễn. Tuy nhiên, Hội thi vẫn chưa trở thành động lực mạnh mẽ thúc đẩy phong trào nghiên cứu sáng tạo kỹ thuật trong toàn tỉnh, vẫn còn một số cơ quan, đơn vị và địa phương, doanh nghiệp sản xuất - kinh doanh trong tỉnh chưa có giải pháp tham gia dự thi.

Khẩu trang than mía phòng COVID -19 DYN của nhóm tác giả Bùi Thị Mỹ Duyên, Lê Thị Ngọc Yến, Nguyễn Thị Bích Ngọc - học sinh Lớp 11A2, Trường THPT Lai Vung 2, huyện Lai Vung

Để triển khai có hiệu quả Hội thi Sáng tạo kỹ thuật trong thời gian tới, đòi hỏi cần có sự chung sức của các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh. Trong đó, Sở Khoa học và Công nghệ cần có những biện pháp hỗ trợ cho các sản phẩm đạt giải tiếp tục cải tiến mẫu mã, chất lượng, hiệu quả và sản xuất đưa ra thị trường tiêu thụ. Bên cạnh đó, Đoàn Thanh niên tỉnh cần triển khai Hội thi đến các cơ sở đoàn, nhằm thúc đẩy và tạo điều kiện cho đoàn viên, thanh niên trong khối cơ quan, doanh nghiệp, trường học phát huy những ý tưởng sáng tạo, góp phần đẩy mạnh phong trào lao động sáng tạo ở địa phương. Ngoài ra, Liên đoàn Lao động tỉnh cần thực hiện triển khai đến các công ty, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, vận động các đơn vị tạo điều kiện cho người lao động có cơ hội phát huy ý tưởng sáng tạo và tham gia.

Với sự thực hiện đồng bộ tất cả các biện pháp sẽ góp phần nâng cao chất lượng Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Đồng Tháp lần thứ 15 năm 2022 và Hội thi Sáng tạo kỹ thuật lần thứ 17 năm 2022-2023.

PHẠM NGỌC HÒA