Củng cố, phát triển Hợp tác xã nông nghiệp

Những năm qua, các Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp trên địa bàn tỉnh có bước phát triển cả về số lượng và chất lượng, từng bước nâng cao hiệu quả hoạt động dịch vụ, góp phần thúc đẩy kinh tế hộ phát triển. Lĩnh vực HTX nông nghiệp trở thành một kênh huy động các nguồn lực phát triển ngành nghề, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn; góp phần phát triển sản xuất, tăng thu nhập cho thành viên và người lao động.

Mô hình hợp tác xã sản xuất rau sạch ở huyện Thanh Bình

Toàn tỉnh hiện có trên 170 HTX hoạt động trên lĩnh vực nông nghiệp với trên 18.700 thành viên (bình quân 51 thành viên/HTX), vốn điều lệ trên 68,1 tỷ đồng (bình quân 397 triệu đồng/HTX), vốn hoạt động trên 137,1 tỷ đồng (bình quân 800 triệu đồng/HTX), diện tích HTX cung cấp dịch vụ gần 43.500ha (bình quân 245ha/HTX). Trong 171 HTX có 3 HTX thủy sản (tôm, cá tra, cá điêu hồng), 2 HTX nuôi tôm trên ruộng lúa, 2HTX nuôi heo, sản xuất lúa giống, trái cây, rau an toàn, nấm rơm, hoa kiểng và dịch vụ nông nghiệp...

Đến nay, hoạt động của các HTX đều gắn với các chương trình, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới... Các HTX nông nghiệp tổ chức những dịch vụ đầu vào, đầu ra trong sản xuất, nâng cao hiệu quả sản xuất cho nông dân. Cụ thể như tưới tiêu, làm đất, bảo vệ thực vật, khuyến nông, thu hoạch, tiêu thụ sản phẩm... Từ đó, giảm chi phí đầu vào, tăng lợi nhuận đầu ra, tăng thu nhập cho nông dân. Ngoài ra, một số HTX có điều kiện, năng lực mở thêm dịch vụ, ngành nghề từng bước thích nghi với kinh tế thị trường, chủ yếu là các dịch vụ nước sạch nông thôn, vệ sinh môi trường, tín dụng nội bộ, tiểu thủ công nghiệp... Đáng ghi nhận là các HTX góp phần cùng chính quyền địa phương xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn như thủy điện, thủy lợi, cầu, đường giao thông...

Nổi bật trong những năm gần đây, lĩnh vực HTX nông nghiệp có mô hình xây dựng cánh đồng mẫu lớn liên kết với các doanh nghiệp để sản xuất và tiêu thụ lúa. Điển hình như HTX nông nghiệp Tân Cường, Tân Tiến, Phú Bình của huyện Tam Nông... Điểm nổi bật khác là xây dựng HTX điển hình tiên tiến, HTX sản xuất quy mô lớn gắn với thương hiệu sản phẩm chủ lực của tỉnh như: lúa, xoài, nhãn, quýt hồng, sen, hoa kiểng, ớt, rau màu, tôm, cá tra, heo. Đặc biệt là vai trò của các HTX nông nghiệp trong xây dựng nông thôn mới...

Tuy nhiên, theo Liên minh HTX tỉnh, thực tế hoạt động của các HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh hiện vẫn chưa xứng tầm với tiềm năng, thế mạnh sản xuất nông nghiệp. Bên cạnh đó, chuyển biến của các HTX còn chậm, quy mô hoạt động nhỏ; cán bộ quản lý, cán bộ chuyên môn HTX còn yếu về trình độ học vấn, chuyên môn nghiệp vụ, năng lực quản lý điều hành; chất lượng và hiệu quả hoạt động chưa cao, lợi ích mang lại cho thành viên, người lao động chưa nhiều; khả năng cạnh tranh yếu, chưa theo kịp với thị trường, hội nhập kinh tế quốc tế; chất lượng HTX chưa ổn định vững chắc.

Nguyên nhân của hạn chế, yếu kém là do nhận thức của người dân về kinh tế hợp tác (KTTT) chưa đúng, chưa đầy đủ, còn mặc cảm, thành kiến với HTX kiểu cũ; cơ chế chính sách của Nhà nước chưa thông thoáng, còn nhiều bất cập, chưa thật sự khuyến khích cho HTX nông nghiệp phát triển. Quan trọng nhất là bản thân HTX chưa chủ động vươn lên, còn ỷ lại, trông chờ nhà nước...

Theo Liên minh HTX tỉnh, thời gian tới, lĩnh vực HTX nông nghiệp phải củng cố về tổ chức và hoạt động theo Luật HTX năm 2012; xây dựng phương án hoạt động khả thi, tăng cường công tác tuyên truyền vận động phát triển thành viên, huy động vốn mở rộng sản xuất kinh doanh, dịch vụ; tăng cường công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ quản lý HTX về kiến thức KTTT, chuyên môn nghiệp vụ; quy hoạch đội ngũ cán bộ kế thừa; Ban Quản trị HTX, nhất là Chủ nhiệm HTX phải có uy tín, tâm huyết với HTX, năng nổ; tăng cường liên doanh, liên kết với các doanh nghiệp để tổ chức sản xuất và tiêu thụ nông sản, xây dựng thương hiệu sản phẩm...

Liên minh HTX tỉnh sẽ chủ động thường xuyên phối hợp với các ngành, các cấp để có giải pháp củng cố, phát triển HTX nông nghiệp; xây dựng mô hình HTX sản xuất quy mô lớn gắn với thương hiệu sản phẩm theo chỉ đạo của UBND tỉnh. Song song đó, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình là tư vấn, hỗ trợ, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý HTX; hướng dẫn, hỗ trợ HTX thực hiện chính sách của Trung ương, của tỉnh về KTTT, vay vốn Quỹ hỗ trợ phát triển HTX; hướng dẫn chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012...

X.Hòa