Phòng không nhân dân - Thế trận quốc phòng toàn dân trên mặt trận đối không

ĐTO - Phòng không nhân dân (PKND) là một nội dung quan trọng của công tác quốc phòng, quân sự; được xây dựng, hoạt động trong khu vực phòng thủ, là một bộ phận của thế trận quốc phòng toàn dân trên mặt trận đối không nhằm thực hiện phòng, tránh, đánh trả và khắc phục hậu quả các hành động xâm nhập, tiến công đường không của địch; bảo vệ tài sản của Nhà nước, tính mạng và tài sản của Nhân dân, góp phần xây dựng khu vực phòng thủ vững mạnh, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Tổ chức, hoạt động PKND đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, được tổ chức điều hành tập trung thống nhất từ Trung ương đến địa phương theo hướng dẫn của Bộ Quốc phòng. Tổ chức, hoạt động PKND do hệ thống chính trị, toàn dân và lực lượng vũ trang thực hiện, trong đó Bộ đội địa phương và Dân quân tự vệ làm nòng cốt. Công tác PKND được chuẩn bị từ thời bình và triển khai thực hiện khi có biểu hiện, hành động xâm nhập, tiến công đường không của địch (Theo quy định Điều 4 Nghị định số 74/2015/NĐ-CP).

Về tổ chức và hoạt động PKND thời bình bao gồm: tuyên truyền, giáo dục về PKND; xây dựng kế hoạch PKND; xây dựng lực lượng, tổ chức huấn luyện, diễn tập nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu, xử lý tình huống của các lực lượng tham gia công tác PKND; tổ chức xây dựng công trình phòng tránh, trận địa phòng không trong khu vực phòng thủ và triển khai hệ thống trinh sát, thông báo, báo động PKND; xây dựng quy hoạch các đề án, dự án đảm bảo tiêu chuẩn an toàn về PKND và phòng thủ dân sự; thực hiện các nội dung khác theo quy định của pháp luật.

Trong thời chiến, tổ chức, hoạt động PKND, ngoài thực hiện đầy đủ các nội dung PKND nêu trên, còn tập trung vào các nội dung như: tổ chức trinh sát, quan sát, phát hiện, thông báo, báo động PKND; quan sát diễn biến các trận tiến công đường không của địch; tổ chức ngụy trang, nghi binh, sơ tán, phân tán, phòng, tránh tiến công đường không của địch; tổ chức đánh địch xâm nhập, tiến công đường không và bảo đảm chiến đấu PKND; tổ chức khắc phục hậu quả và những thiệt hại do địch tiến công đường không (Theo quy định tại Điều 6 Nghị định số 74/2015/NĐ-CP).

Nội dung chuẩn bị PKND thời bình gồm: thành lập Ban Chỉ đạo PKND các cấp; xây dựng kế hoạch PKND theo hướng dẫn của Bộ Quốc phòng, kịp thời điều chỉnh, bổ sung khi tình hình thay đổi; tổ chức tuyên truyền, bồi dưỡng kiến thức PKND gắn với giáo dục quốc phòng, an ninh; huấn luyện chuyên môn cho lực lượng PKND, tổ chức diễn tập, luyện tập PKND; tổ chức xây dựng các công trình phòng, tránh trọng điểm, các công trình, dự án, đề án đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ tác chiến PKND; tổ chức, triển khai hệ thống trinh sát, thông báo, báo động phòng không ở các vùng trọng điểm; tổ chức lực lượng sẵn sàng đánh địch đột nhập và tiến công đường không và lực lượng chuyên môn PKND để chủ động phòng, tránh, sơ tán, khắc phục hậu quả.

Nội dung chuẩn bị PKND thời chiến gồm: tổ chức thực hiện kế hoạch PKND đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, kịp thời bổ sung, điều chỉnh phù hợp với tình hình; Huy động, điều hành hoạt động của lực lượng PKND, lực lượng bảo đảm phòng không theo yêu cầu nhiệm vụ; tổ chức tiến hành ngụy trang, nghi binh, sơ tán và phân tán phòng, tránh tiến công đường không của địch; triển khai các tổ (đội) khắc phục hậu quả, cứu thương, cứu hỏa, cứu sập và các tổ (đội) chiến đấu (Theo quy định tại Điều 16 Nghị định số 74/2015/NĐ-CP).

Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp với các bộ, ban, ngành Trung ương và địa phương chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ PKND; chủ trì chỉ đạo xây dựng Bộ đội địa phương, lực lượng Dân quân tự vệ phòng không và lực lượng Dự bị động viên phòng không theo quy định của pháp luật. Hàng năm, chủ trì phối hợp với các bộ, ban, ngành Trung ương, địa phương kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ PKND; chỉ đạo các quân khu tổ chức thực hiện và kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ PKND theo quy định của pháp luật (Theo quy định Điều 25 Nghị định số 74/2015/NĐ-CP).

Bộ Công an chỉ đạo các lực lượng thuộc quyền chuẩn bị phương tiện, tổ chức xây dựng lực lượng, huấn luyện tham gia các hoạt động PKND, chỉ đạo lực lượng Công an chuyên trách làm nhiệm vụ khi thực hiện công tác PKND trong các tình huống; chỉ đạo kiểm tra các quy định về bảo đảm an ninh trật tự trong thực hiện nhiệm vụ PKND. Các bộ, ban, ngành khác theo chức năng, nhiệm vụ tham mưu cho Ban Chỉ đạo PKND Trung ương chỉ đạo, hướng dẫn, triển khai và tổ chức thực hiện các nội dung PKND; ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn cơ sở thực hiện nhiệm vụ PKND (Theo quy định Điều 26 Nghị định số 74/2015/NĐ-CP).

UBND các cấp chỉ đạo và tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật về PKND ở địa phương; ban hành các văn bản chỉ đạo, tổ chức xây dựng lực lượng, xây dựng công sự, trận địa, kế hoạch PKND và tổ chức triển khai thực hiện theo thẩm quyền; bố trí ngân sách địa phương để thực hiện nhiệm vụ PKND theo phân cấp ngân sách hiện hành; tổ chức sơ kết, tổng kết và thực hiện thi đua, khen thưởng về thực hiện nhiệm vụ PKND; cơ quan quân sự các cấp có trách nhiệm tham mưu cho UBND cấp mình về tổ chức xây dựng và bảo đảm hoạt động PKND (Theo quy định Điều 27 Nghị định số 74/2015/NĐ-CP).

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội có trách nhiệm tuyên truyền, vận động mọi tầng lớp nhân dân tham gia các hoạt động PKND ở địa phương và giám sát kết quả hoạt động PKND. Các cơ quan, tổ chức tổ chức thực hiện sự chỉ đạo của cấp có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về PKND; Chỉ đạo xây dựng và thực hiện kế hoạch PKND; tổ chức huấn luyện, diễn tập và triển khai các nhiệm vụ PKND thuộc quyền theo sự chỉ đạo, hướng dẫn của cơ quan quân sự địa phương; bảo đảm kinh phí, cơ sở vật chất, phương tiện cho việc thực hiện nhiệm vụ PKND; phối hợp với cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương trong việc tổ chức, hoạt động và bảo đảm chế độ chính sách cho nhiệm vụ PKND (Theo quy định Điều 28, Điều 29 Nghị định số 74/2015/NĐ-CP).

Thanh Trúc