Tổng thống Mỹ hoan nghênh đề xuất của Nga về Syria

Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu hôm 9.9 rằng ông thấy được bước đột phá tiềm năng trong cuộc khủng hoảng Syria, sau khi Nga đề xuất Damascus giao nộp kho vũ khí hóa học nhằm tránh cuộc tấn công của Washington.

Tuy nhiên, trong một loạt các cuộc phỏng vấn trên truyền hình, ông Obama vẫn bi quan và tiếp tục thuyết phục Quốc hội ủng hộ hành động quân sự, nói rằng cần có đe dọa vũ lực để ép Syria nhượng bộ.

Trong một ngày kịch tính về ngoại giao xung quanh vấn đề Syria, Nga đã tận dụng một phát biểu "vô thưởng vô phạt" của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry để đưa ra một đề xuất mới có thể vớt vát danh dự của tất cả các bên, theo Reuters.

“Ưu tiên của tôi trước sau vẫn là một giải pháp ngoại giao cho vấn đề này”, ông Obama nói với kênh NBC.

Ông Obama khẳng định một thỏa thuận để Tổng thống Bashar al-Assad giao nộp vũ khí hóa học cho cộng đồng quốc tế sẽ không giải quyết được cuộc xung đột kinh hoàng tại Syria song nói thêm: “Nhưng nếu chúng ta có thể đạt được mục tiêu hạn chế này mà không cần thực hiện hành động quân sự, đó sẽ là ưu tiên của tôi”.

“Có khả năng chúng ta sẽ có được bước đột phá”, ông Obama nói với CNN.

Ông Obama vốn cho rằng ông Assad cần phải bị trừng phạt vì điều được Washington gọi là một cuộc tấn công bằng hơi độc ở ngoại ô Damascus hôm 21.8.

Biến chuyển ngoại giao kịch tính xuất hiện sau nhiều tuần căng thẳng khi ông Kerry được một phóng viên hỏi rằng liệu có điều gì mà chính phủ Syria có thể làm để tránh một cuộc tấn công của Mỹ hay không.

“Chắc chắn. Ông ta có thể giao nộp toàn bộ vũ khí hóa học cho cộng đồng quốc tế trong tuần tới, toàn bộ, không chậm trễ và cho phép kiểm kê tất cả. Nhưng ông ta không sẵn sàng làm thế và việc này không thể được thực hiện”, ông Kerry phát biểu trong cuộc họp báo ở London cùng người đồng cấp Anh William Hague.

Bộ Ngoại giao Mỹ sau đó nói rõ phát biểu của ông Kerry chỉ là một cách nói khoa trương nhằm nhấn mạnh việc ông Assad không thể giao nộp vũ khí hóa học.

Thế nhưng, vài tiếng đồng hồ sau đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói ông đã đưa ra một đề xuất tương tự ông Kerry với người đồng cấp Syria Walid al-Moualem trong cuộc hội đàm ở Moscow.

Ông al-Moualem nói Damascus hoan nghênh sáng kiến của Nga dù không nói liệu Syria có chấp thuận hoặc có khả năng tuân thủ hay không.

Ông Lavrov nói: “Nếu việc thiết lập sự kiểm soát quốc tế với vũ khí hóa học có thể giúp tránh các cuộc tấn công thì chúng tôi sẽ làm việc ngay với Damascus”.

Ông Lavrov cho biết Nga cũng thúc thục Syria hãy tiêu hủy vũ khí và trở thành thành viên đầy đủ của Tổ chức cấm vũ khí hóa học (OPCW).

Ngoại trưởng Mỹ Kerry sau đó đã điện thoại cho ông Lavrov nói rằng dù phát biểu của ông ở London chỉ mang tính khoa trương, song nếu có một đề xuất nghiêm túc thì Washington sẽ cân nhắc, theo một quan chức Mỹ cấp cao.

Sơn Duân/Thanh Niên