Nâng cao nhận thức cộng đồng trong phòng, chống tác hại của thuốc lá

ĐTO - Từ khi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá (THTL) có hiệu lực, đến nay nhiều cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đã xây dựng được môi trường không khói thuốc lá, tỷ lệ người hút thuốc lá đang có xu hướng giảm. Tuy nhiên, việc nâng cao nhận thức và hành động trong phòng, chống THTL, hạn chế số người hút thuốc vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức.

Tài liệu truyền thông phòng, chống tác hại thuốc lá do Trung Tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh phát hành

Năm 2020, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, hoạt động phòng, chống THTL chưa được triển khai thường xuyên. Mặc dù vậy, ngành y tế Đồng Tháp đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương tuyên truyền về tác hại của hút thuốc lá và hút thuốc lá thụ động; tiêu chí xây dựng nơi làm việc, cơ sở y tế, trường học không khói thuốc; lợi ích của môi trường không khói thuốc đến công chức, viên chức và người lao động trên địa bàn tỉnh về thực hiện phòng, chống THTL bằng nhiều hình thức như phát động phong trào xây dựng cơ quan, đơn vị, trường học không khói thuốc...

Sở Y tế Đồng Tháp đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tác hại của thuốc lá trên các phương tiện thông tin đại chúng như phối hợp viết tin, bài tuyên truyền phòng, chống THTL thông qua các kênh truyền thông của tỉnh và trên trang thông tin điện tử của Sở Y tế. Đồng thời tổ chức các lớp tập huấn, xây dựng các tài liệu truyền thông về tác hại của hút thuốc lá đối với sức khỏe; tổ chức các hoạt động hưởng ứng lồng ghép tuyên truyền về tác hại của thuốc lá trong các cuộc họp, hội nghị, hội thảo; treo băng-rôn, khẩu hiệu tại cổng ra vào của cơ quan, đơn vị với nội dung chủ đề Ngày thế giới không thuốc lá “Bảo vệ thanh, thiếu niên khỏi tác động của việc quảng cáo các sản phẩm thuốc lá và sử dụng thuốc lá”.

Cùng với đó, các cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn phát video, clip truyền thông phòng, chống THTL tại khu vực khoa khám bệnh. Trung tâm Y tế các huyện, thành phố phối hợp với Phòng y tế tham mưu cho UBND huyện, thành phố xây dựng kế hoạch cụ thể, chỉ đạo các ban, ngành từ huyện đến các xã, phường, thị trấn tổ chức có hiệu quả đợt tuyên truyền nhân “Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5” và “Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá”; treo băng-rôn trên các trục giao thông chính, các bến xe, công viên, cửa ngõ của huyện, thành phố, các xã, phường, thị trấn và cổng các trường học, phòng họp cơ quan... Qua đó, kiến thức, nhận thức về tác hại của thuốc lá và tầm quan trọng của việc phòng, chống THTL đối với sức khỏe người dân ngày càng nâng cao.

Tuy đã đạt được những kết quả nhất định nhưng trên thực tế, việc thực thi Luật Phòng, chống THTL vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế. Bởi lẽ, thuốc lá có khả năng gây nghiện, trong khi đây là loại hàng hóa có giá bán rẻ, người dân rất dễ tiếp cận để mua bán. Ý thức tuân thủ quy định của pháp luật về phòng, chống THTL trong một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức và người dân chưa cao nên tình trạng vi phạm quy định cấm hút thuốc lá tại một số nơi làm việc và nơi công cộng còn diễn ra. Tại nhiều điểm bán thuốc lá, vẫn còn tình trạng trưng bày, khuyến mại không theo quy định.

Vẫn còn tình trạng bày bán, quảng cáo thuốc lá không đúng quy định

Trong khi đó, chế tài trong luật chưa được triển khai mạnh mẽ, quyết liệt, khó thực hiện, chủ yếu cũng chỉ là vận động tuyên truyền. Lực lượng chuyên trách còn rất thiếu, không thể bao phủ hết tất cả những địa điểm, vị trí cần phải kiểm tra, giám sát như luật quy định. Công tác triển khai thực hiện Luật Phòng, chống THTL tại một số đơn vị, cơ sở trên địa bàn tỉnh còn chậm, chưa hiệu quả; chất lượng công tác truyền thông chưa đạt hiệu quả cao, mới chỉ tập trung tại một số kênh truyền thông của tỉnh với thời lượng, số lượng còn khiêm tốn; công tác kiểm tra thực hiện quy định cấm hút thuốc lá tại các địa điểm cấm hút thuốc chưa được thực hiện tốt. Do đó, hiện tượng vi phạm quy định cấm hút thuốc lá tại nơi công cộng vẫn còn diễn ra nhiều nơi.

Bà Nguyễn Thị Nga ngụ xã Mỹ Tân, TP.Cao Lãnh cho rằng: “Tại các địa điểm công cộng như bến xe, công viên, cổng trường học,... một số người dân vẫn phớt lờ biển báo cấm hút thuốc, thoải mái hút thuốc và nhả khói trước mặt mọi người, trong đó có người già, phụ nữ và trẻ em. Còn tại một số tiệm tạp hóa thì tủ thuốc lá được trưng bày, quảng cáo bắt mắt để thu hút những người nghiện thuốc lá, thậm chí kèm theo dòng chữ quảng cáo như “vị đậm đặc trưng”... Thiết nghĩ, lực lượng chức năng cần tăng cường kiểm tra, nhắc nhở, có như thế mới hạn chế được tình trạng vi phạm quy định hút thuốc lá nơi công cộng”.

Để tăng cường thực thi Luật Phòng, chống THTL, nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá, lợi ích của môi trường không khói thuốc lá, các ngành, các cấp, các đoàn thể và địa phương tiếp tục phối hợp với ngành y tế, đẩy mạnh tuyên truyền Luật Phòng, chống THTL. Đồng thời vận động cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, đoàn viên, thanh niên ký cam kết không hút thuốc lá. Các cơ quan truyền thông đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá. Lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nhằm đảm bảo thực thi Luật Phòng, chống THTL.

SÔNG NGÂN