Ký ức mùa nước nổi

Chiều cuối tuần ở phòng trọ, chiếc radio nhỏ phát chương trình “Quà tặng âm nhạc”, có người bạn phương xa yêu cầu bài hát “Chiều nước lũ”. Chợt nhớ da diết, quê mình đang là mùa lũ.

Mùa nước nổi, khắp nơi như là biển khơi

Như hẹn trước, cứ độ rằm tháng 8 là nước lên. Người dân quê tôi lại sống chung với những ngày nước nổi. Những căn chồi lẻ loi giữa muôn trùng nước, những đám ruộng mới ngày nào còn vàng bông, nặng hạt. Vậy mà giờ đây chỉ còn là biển nước mênh mông, nước ngập quá đầu người lớn. Con đường đất quê tôi mấp mé ngập, nhiều chỗ người ta có thể kéo xuồng qua một cách dễ dàng.

Mỗi khi nước lên cao, cha lại cõng tôi dò dẫm đường về nhà nội. Mẹ chỉ kịp vớ vội mấy bộ quần áo, đồ đạc dời dần từ thấp lên cao, tất cả chen chúc nhau trên gác xếp rộng chỉ 2m2, đàn gà táo tác trên mái nhà, mấy trái dừa khô lập lờ theo dòng nước lũ. Cứ thế tuổi thơ tôi cùng lũ đi qua bao năm tháng.

Nhớ những khi chiều xuống, trẻ con trong xóm kết những cây chuối thành bè rồi ôm lội, đạp bành bạch trên ruộng sau một ngày phơi nắng giăng lưới, câu cá. Vào mùa lũ, bọn trẻ con được nghỉ học, giống như kỳ nghỉ hè, suốt ngày trên đồng, nhiều khi tay chân bị nước ăn lở loét nhưng bọn tôi vẫn thấy vui, không đứa nào chịu ở nhà. Tôi gọt các khúc gỗ điên điển thành những chiếc tàu chạy đua với đám con nít trong xóm, hái bông gáo kết thành rạp chơi trò đám cưới... Tháng nước mà ở nhà thì buồn lắm! Người lớn cũng vậy, ai giăng lưới giăng câu thì giăng, ai đặt lọp đặt lờ thì đặt. Mỗi người mỗi việc, không ai không tìm cho mình một phương kế sinh nhai trong những ngày đồng quê đầy nước. Từ mờ sáng, mọi người đã lục đục xuống xuồng, đàn ông vô đồng, đàn bà mang cá, bông điên điển, bông súng ra chợ bán.

Ấm áp nhất là khi gia đình quây quần bên mâm cơm chiều với món canh chua cá linh nấu với bông súng ma và bông điên điển. Càng ăn càng thấy da diết.

Đêm, thả cho xuồng trôi bồng bềnh theo dòng nước, nằm ngửa nhìn bầu trời thăm thẳm, lâu lâu có một cơn gió mát rượi thổi qua, nghe xa xa tiếng ca vọng cổ ngân vang mà bỗng thấy lòng thanh thoát lạ kỳ.

Nhựt An