Lãng phí hay tham nhũng?

Khoảng 8 giờ, đang mở mạng đọc báo, mấy anh em trong cơ quan ghé qua phòng. Bên ly trà, đề tài tham nhũng, lãng phí được đề cập khi Quốc hội đang bàn về việc sửa đổi, bổ sung Luật Hình sự.

Tất cả đều lên án gay gắt tệ tham nhũng, thống nhất người vi phạm phải hoàn trả tài sản tham nhũng, nhưng khi đến biện pháp xử lý hình sự lại có ba nhóm ý kiến: một là tử hình, hai là tù có thời hạn căn cứ mức khắc phục hậu quả, ba là chung thân để phạm nhân có điều kiện khắc phục hậu quả.

Đến hơn 11 giờ, có người nói: đi rước con. Cuộc tranh luận về tham nhũng và xử tham nhũng tạm kết thúc, nhưng trước khi giải tán, có người buông một câu: “Hy sinh đời bố, củng cố đời con”.

Câu nói đó có thể vô tình, nhưng đặt ra chuyện lớn hơn.

Đất nước và dân tộc Việt Nam trường tồn qua mấy nghìn năm lịch sử, ngoại ban muốn đồng hoá dân ta nhưng không làm được, hào khí đó được khái quát bằng những tuyên bố đanh thép qua Hịch tướng sĩ, Bình Ngô đại cáo, Tuyên ngôn độc lập... và những chiến công vang dội, chấn động địa cầu.

Cha ông đã hy sinh để con cháu tự hào vinh danh là con Lạc cháu Hồng. Tiếc rằng câu “Hy sinh đời bố...” đã bị lạm dụng cả trong suy nghĩ và hành động của một bộ phận dân ta hiện nay, với những chiêu bài xưa như trái đất như ton hót, nịnh nợ, đút lót, tự quảng cáo, thậm chí đưa cả vợ, con gái hầu hạ quan trên... Nếu bị phát hiện tham nhũng, dù bị tử hình, vợ con vẫn ấm cật.

Nói chung, tham nhũng đã và đang bị lên án. Nhưng có một kiểu tham nhũng hàng ngày, hàng giờ diễn ra nhưng chưa được quan tâm hoặc bỏ qua, đó là tham nhũng thời gian.

Một nhân viên lương trung bình 5 triệu đồng/tháng, mỗi giờ có thu nhập khoảng 31.000 đồng. Nếu vào cơ quan, uống trà, nói chuyện tào lao khoảng 3 giờ một ngày, tính cả tháng thì đã đủ kết tội hình sự về hành vi tham nhũng.

Nếu căn cứ Luật hình sự thì mấy chục phần trăm công chức “sáng cắp ô đi, tối cắp về” không chỉ bị đuổi việc mà còn phải bị khởi tố và kết án về hành vi tham nhũng.

Tiếc rằng, Luật hình sự không tính gộp mà chỉ tính từng hành vi tham nhũng.

Trong thời đại thế giới phẳng ngày nay, không nhất thiết nhân viên phải có mặt tại cơ quan trong giờ hành chính, trừ những người bắt buộc phải có, như nhân viên văn phòng, còn lại có thể xử lý công việc ở bất cứ đâu, miễn là hoàn thành nhiệm vụ.

Lúc nào cũng có mặt ở cơ quan, nhưng chỉ đọc báo, uống trà... không chỉ lãng phí tiền bạc của cơ quan mà còn là hành vi tham nhũng.

Đừng lạm dụng hoặc xuyên tạc truyền thống cha ông khi đề cập đến chuyện tham nhũng, lãng phí hiện nay, bởi tiền nhân đã chấp nhận hy sinh để dân tộc trường tồn, để thế hệ sau tồn tại và phát triển hơn những người đi trước. Còn những hành vi đen tối nhằm “củng cố đời con” như tham nhũng, hối lộ... sớm muộn gì cũng bị phát hiện, bởi câu thành ngữ “Đời cha ăn mặn, đời con khát nước” đến nay vẫn còn nguyên giá trị.

THỌ BÌNH