Sản xuất an toàn để tạo ra giá trị mới cho hạt gạo

Nhờ linh hoạt, năng động và có phương án sản xuất, kinh doanh phù hợp nên Hợp tác xã (HTX) Thuận Tiến (xã Gáo Giồng, huyện Cao Lãnh) huy động được nhiều thành viên tham gia, đặc biệt được sự đồng tình rất cao xã viên trong việc tạo đầu ra ổn định, nâng cao thu nhập từ sản xuất lúa.

Ông Nguyễn Thanh Hùng - Giám đốc Hợp tác xã Thuận Tiến (bìa trái) cùng các thành viên Hợp tác xã trao đổi phương án sản xuất cho vụ mùa mới

Bên cạnh việc củng cố sản xuất, HTX Thuận Tiến còn có thêm nhiều cải tiến mới trong sản xuất. Trong đó, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất qua mô hình “Ruộng nhà mình” đang được HTX quan tâm, đẩy mạnh, bởi ngoài lợi nhuận tăng lên thì nhận thức của bà con về cách làm ăn mới được thay đổi rất rõ...

Từ mô hình giảm giá thành sản xuất

Thành lập từ tháng 9/2014, ban đầu HTX Thuận Tiến có khoảng 90 thành viên, với dịch vụ bơm tưới là chủ yếu. Năm 2015, HTX chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012, đồng thời lúc này HTX cũng được chọn là 1 trong những HTX đi đầu trong thực hiện dự án chuyển đổi nông nghiệp bền vững VnSAT. Từ đây, HTX đã bắt tay vào xây dựng mô hình sản xuất lúa theo hướng an toàn, áp dụng đồng bộ các giải pháp giảm giá thành như: 3 giảm 3 tăng, 1 phải 5 giảm... tạo ra những sản phẩm chất lượng đáp ứng nhu cầu thị trường.

Nhờ sản xuất theo hướng an toàn nên HTX đã kết nối tiêu thụ đầu ra cho sản phẩm lúa của xã viên. Đã có 2/3 trong tổng diện tích 960ha của HTX đã được các công ty, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh liên kết bao tiêu đầu ra. Cụ thể, trong vụ đông xuân 2018-2019, HTX đã liên kết tiêu thụ được 1.849ha của 921 hộ với Công ty Hiếu Nhân (Cần Thơ). Thực hiện mô hình liên kết này, công ty cung cấp giống giá thị trường với nguồn gốc rõ ràng, không tính lãi đến cuối vụ thanh toán. Đồng thời hỗ trợ giá cho bà con nông dân cao hơn giá thị trường từ 50-100 đồng/kg, thu mua tại ruộng.

Ông Hồ Văn Bon ở ấp 5, xã Gáo Giồng - thành viên của HTX Thuận Tiến cho biết, ông vào HTX được 3 năm, đều được Công ty Hiếu Nhân bao tiêu hết sản phẩm.

Làm ăn với công ty, nông dân rất an tâm vì đơn vị thu mua rất đàng hoàng, không bẻ kèo, lật kèo khi giá lên xuống thất thường. Chẳng hạn, trước Tết Nguyên đán, trong khi giá lúa xuống liên tục, thương lái không mua thì doanh nghiệp vẫn mua ổn định với giá 5.300 đồng/kg (Đài thơm 8), cao hơn bên ngoài 100 đồng/kg, nên nông dân rất an tâm.

Song song với mô hình sản xuất lúa chất lượng, HTX còn mở rộng thêm nhiều dịch vụ đem lại lợi ích cho thành viên, cụ thể như: dịch vụ nước sạch, mua bán gạo, liên kết tiêu thụ lúa... Từ những lợi ích này, số thành viên tham gia HTX ngày càng tăng. Đặc biệt, thông qua mô hình hoạt động hiệu quả từ HTX, địa phương đã vận động đơn vị tiếp nhận thêm Tổ hợp tác ấp 6 vào tháng 4/2017 (do hoạt động không hiệu quả), từ đó nâng tổng số xã viên tham gia HTX ngày càng tăng. Cụ thể, đến nay HTX có 127 thành viên, với vốn điều lệ 2,6 tỷ đồng, vốn hoạt động là 4,3 tỷ đồng.

Đến từng bước hướng nông dân tiếp cận với cách làm mới

Bên cạnh các dịch vụ hỗ trợ thành viên, để từng bước hướng nông dân tiếp cận với cách làm mới, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Vụ thu đông năm 2018, được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, HTX phối hợp với Công ty Lương thực Đồng Tháp thực hiện mô hình cánh đồng lý tưởng trên diện tích 21ha và vẫn được duy trì thực hiện trong vụ đông xuân 2018-2019 với diện tích 24ha/7 hộ dân tham gia.

Nông dân Hợp tác xã bước vào vụ sản xuất mới với mong ước một vụ lúa thắng lợi

Đây là mô hình sản xuất lúa theo hướng an toàn theo quy trình từ gieo cấy đến thu hoạch, có kiểm soát chặt chẽ. Cụ thể, thực hiện cấy cơ giới 60kg/ha giống lúa xác nhận kết hợp với bón vùi phân thông minh chỉ bón một lần cho suốt vụ; áp dụng quy trình tưới tiêu xen kẻ quản lý nước bằng hệ thống cảm biến qua điện thoại thông minh; quản lý đồng ruộng bằng hệ thống camera vào quy trình sản xuất lúa, áp dụng các giải pháp kỹ thuật đạt hiệu quả cao; quản lý dịch hại tổng hợp trên đồng ruộng theo quy trình canh tác 3G3T và 1P5G... Đặc biệt, toàn bộ sản phẩm của mô hình sẽ được Công ty Lương thực Đồng Tháp bao tiêu, đóng gói với thương hiệu “Ruộng nhà mình” cung cấp cho thị trường trong nước, đặc biệt là thị trường Hà Nội.

Là 1 trong 7 hộ tham gia mô hình “canh tác lúa thông minh”, anh Nguyễn Chánh Tài ở ấp 5, xã Gáo Giồng cho hay: “Do đã canh tác theo mô hình giảm giá thành từ lâu, nên khi được HTX, huyện vận động thực hiện, tôi nhất trí ngay. Hiện ngoài 3ha của gia đình, tôi còn thuê thêm 10ha để sản xuất. Về hiệu quả có thể nhận thấy rõ rệt là giảm giá thành và được bao tiêu ổn định, nhất là cao hơn thị trường 150 đồng/kg lúa nên nông dân trong mô hình rất an tâm. Tuy nhiên, điều tôi và các hộ trong mô hình còn băn khoăn là phần hỗ trợ cho nông dân tích tụ ruộng đất còn khá chậm, nên nhiều nông dân chưa mạnh dạn mở rộng mô hình”.

Ông Nguyễn Thanh Hùng - Giám đốc HTX Thuận Tiến cho biết: “Chúng tôi vẫn quyết tâm làm đến cùng những mô hình sản xuất giảm giá thành này để tạo ra giá trị mới cho hạt gạo. Chúng tôi tâm huyết, mình cứ làm hiệu quả trước, tạo ra sản phẩm tốt thì chắc chắn sẽ nhận lại kết quả xứng đáng. Riêng mô hình “Ruộng nhà mình” chúng tôi mong muốn nông dân từng bước tiếp cận với những tiến bộ kỹ thuật mới, để từ đó họ tự chuyển hướng sang sản xuất theo hướng này cũng là cách vận động thay đổi nhận thức, bởi nông dân chỉ khi thấy hiệu quả thì họ sẽ làm theo”.

Cũng theo ông Hùng, “Ruộng nhà mình” cũng như là bước đệm làm động lực để HTX thực hiện các mô hình sản xuất lúa thông minh tiếp theo. “Trong đó, điều mà HTX hướng đến là sản xuất lúa theo mô hình hữu cơ, VietGAP để đáp ứng nhu cầu không chỉ trong nước mà còn đáp ứng thị trường xuất khẩu khi mình đã xây dựng thương hiệu một cách bền vững. Song song đó, khi có đủ điều kiện, HTX cũng mong muốn mở rộng thêm nhiều dịch vụ khác để hỗ trợ thành viên HTX, trong đó dịch vụ mà chúng tôi đang tâm đắc là dịch vụ máy kéo hàng, phun thuốc điều khiển tự động. Đây là mô hình vừa giúp giảm nhân công lao động vừa giúp nông dân nhẹ công chăm sóc. Nếu được thực hiện, bà con HTX sẽ càng yên tâm và vững tin sản xuất trên chính mảnh ruộng của mình” - ông Hùng tâm đắc chia sẻ.

Mỹ Nhân