Giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên trong thời đại Cách mạng công nghiệp 4.0

ĐTO - Cách mạng công nghiệp (CMCN) 4.0 đang làm thay đổi diện mạo đời sống kinh tế - xã hội thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Là lực lượng xung kích của đất nước, thanh niên Việt Nam hiện nay được sống trong hoàn cảnh và điều kiện khoa học công nghệ phát triển nhanh, thông tin hiện đại, nhạy cảm với cuộc sống và những biến động của xã hội. Vì vậy, việc giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên cũng cần có sự thay đổi phù hợp với xu thế phát triển của CMCN 4.0

Tặng quà cho các em thiếu nhi nhân Ngày Quốc tế thiếu nhi 1/6. Ảnh: Ngọc Hân

Giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên Việt Nam là nhiệm vụ chính trị quan trọng của đất nước trong giai đoạn hiện nay. Mục đích của việc giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên là nhằm xây dựng, củng cố niềm tin, bản lĩnh chính trị, xây dựng thế hệ thanh niên có hoài bão, lý tưởng, khát vọng và trách nhiệm để xứng đáng làm chủ nước nhà. Bởi vì, hiện nay thanh niên được sống trong hoàn cảnh và điều kiện khoa học công nghệ phát triển nhanh, thông tin hiện đại nên rất nhạy cảm với cuộc sống và những biến động của xã hội, tiếp thu nhanh thông tin và tri thức mới, tư duy năng động và thực tế, có tầm nhìn rộng, khát vọng đưa đất nước phát triển.

Nội dung giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên Việt Nam hiện nay là giáo dục cho thanh niên về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Thông qua đó, từng bước nâng cao nhận thức của thanh niên về tính khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, đặc biệt là vị trí và vai trò của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Đồng thời tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước, ngày kỷ niệm quan trọng của Đảng và các đoàn thể chính trị - xã hội; các thành tựu kinh tế - xã hội đạt được trong sự nghiệp đổi mới. Trên cơ sở đó, hình thành niềm tin, lý tưởng của thanh niên vào đường lối đổi mới mà Đảng, Nhân dân đã lựa chọn. Bên cạnh đó là giáo dục truyền thống yêu nước, tự hào dân tộc, nâng cao ý thức chính trị, tinh thần cảnh giác cách mạng cho thanh niên, phát huy vai trò của thanh niên trong đấu tranh phản bác, làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Song song đó, giáo dục tinh thần đoàn kết, làm cho thanh niên nhận rõ được vai trò của khối đại đoàn kết toàn dân tộc và đoàn kết quốc tế trong lịch sử dân tộc cũng như trong công cuộc đổi mới đất nước; giáo dục cho thanh niên tinh thần yêu lao động, phát huy truyền thống hiếu học, chuyên cần và sáng tạo, thông qua đó hình thành ý thức tự giác của thanh niên trong lao động, học tập và rèn luyện, phấn đấu trở thành những người vừa “hồng” vừa “chuyên”.

Đoàn Thanh niên Học viện Chính trị khu vực IV thực hiện công tác đền ơn đáp nghĩa, chăm sóc Mẹ Việt Nam anh hùng. Ảnh: Ngọc Hân

Những năm gần đây, việc giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên được Đảng, Nhà nước và các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội đặc biệt quan tâm và đạt được một số kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận thanh niên giảm sút niềm tin, thiếu lý tưởng cách mạng, ít quan tâm đến tình hình đất nước, sống không có ước mơ, hoài bão, khát vọng vươn lên; một bộ phận thanh niên bản lĩnh còn non kém, giảm sút niềm tin, phai nhạt lý tưởng cách mạng; một bộ phận thanh niên tỏ ra thờ ơ với các vấn đề kinh tế, chính trị của đất nước; thiếu ý thức chấp hành pháp luật, dễ bị kích động, lôi kéo tham gia các hoạt động trái pháp luật; sống thực dụng, coi trọng vật chất, chưa xác định được trách nhiệm của cá nhân đối với đất nước, đề cao lợi ích cá nhân lên trên lợi ích chung, lợi ích quốc gia, dân tộc. Không ít thanh niên lựa chọn những trào lưu, xu hướng sống chưa phù hợp với thuần phong mỹ tục. Tình trạng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật vẫn đang là một vấn đề nóng bỏng, nhức nhối của cả xã hội...

Trong thời gian tới, để công tác giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên đáp ứng được những yêu cầu mới cần có những đánh giá về đời sống tinh thần, tư tưởng, trong đó có lý tưởng cách mạng của thanh niên một cách khách quan, đầy đủ hơn. Giải pháp giáo dục lý tưởng cũng phải có cơ sở, lý giải khoa học. Muốn vậy, cần đặt nhiệm vụ giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên trong tổng thể nhiệm vụ xây dựng đời sống tinh thần, hệ giá trị cho thanh niên. Đồng thời cần xem đó là một bộ phận hữu cơ trong xây dựng đời sống tinh thần của toàn xã hội.

Tặng quà cho lực lượng làm nhiệm vụ phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Ảnh: Ngọc Hân

Khi giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên cần có sự phân loại về đối tượng với nội dung phù hợp, trong đó chú trọng hơn nữa đến giáo dục niềm tin cách mạng. Đồng thời tận dụng internet và mạng xã hội trong công tác giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên, chú trọng kết hợp giữa tuyên truyền với đấu tranh phê phán những quan điểm sai trái không đúng trên mạng xã hội.

Trong xu thế phát triển của CMCN 4.0, thanh niên là chủ thể của quá trình hoạt động thực tiễn. Theo đó, thanh niên phải nhận rõ vai trò, vị trí và trách nhiệm của mình trước Đảng, trước Nhân dân. Nhiệm vụ của thanh niên là phải ra sức học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ mọi mặt, đặc biệt là trình độ khoa học công nghệ và kỹ xảo, kỹ năng thực hành. Chỉ có không ngừng nâng cao trình độ nhận thức, gia tăng hàm lượng trí tuệ, tăng cường hoạt động thực tiễn giúp thanh niên phát triển, trở thành con người giác ngộ lý tưởng xã hội chủ nghĩa. Trên cơ sở tăng cường hoạt động thực tiễn, thanh niên mới có điều kiện khám phá, khái quát thực tiễn để không ngừng nâng cao trình độ nhận thức làm giàu trí tuệ của mình. Vì vậy, thanh niên cần chủ động và tích cực tham gia vào hoạt động thực tiễn, hướng thẳng vào những vấn đề gay cấn, nóng bỏng, tự lực giải quyết các tình huống có vấn đề, từ đó, nâng cao nhận thức, năng lực hoạt động thực tiễn nhằm từng bước phát triển và hoàn thiện chính bản thân.

PHẠM HÒA - THẾ ANH